آیا استرس میتواند باعث ناباروری شود؟
استرس یک خطر جدی برای سلامتی است، زیرا باعث کمبود خواب، مشکلات در روابط اجتماعی، مشکلات و سلامت جنسی می‌شود و اغلب کیفیت زندگی را دچار افت می‌کند. بر اساس اسناد و شواهد به دست آمده، این نتایج حاصل می‌شود که افسردگی بر باروری تأثیر گذاشته و همچنین میتواند با سرکوب کردن میل جنسی، دفعات آمیزش را کاهش داده و در آخر باعث حاصل شدن ناباروری یا کاهش باروری شود.
علاوه بر این، بسیاری از زنان به دلیل مشکلات ناباروری شروع به پرخوری می‌کنند که باعث تکثیر سلول‌های چربی و عدم تعادل هورمونی می‌شود. استرس یکی از علل ناامنی‌های غیر قابل توضیح در زوج هاست و نقش استرس بر ناباروری همواره مورد بحث بوده است. درمان ناتوانی جنسی در مردان چگونه است و نقش استرس در موفقیت آن چیست؟
ناباروری چیست؟
اگر زنی کمتر از ۳۵ سال سن داشته باشد و با وجود داشتن رابطه جنسی و استفاده نکردن از راه و طریق‌های پیشگیری از بارداری به مدت یک سال باردار نشده باشد، نابارور نامیده می‌شود. همین قاعده و قانون برای مردان بالای ۳۵ سال صادق است اما مدت زمان آن طیف از افراد، شش ماه است که با گذشت این زمان نابارور نامیده می‌شوند. این مشکل در ۱۰ الی ۱۵درصد از خانوار‌ها دیده می‌شود. بر اساس آمارگیری‌ها و نتایج حاصل شده، ۴۰ درصد علت ناباروری به آقایان و ۴۰ درصد علت ناباروری مربوط به خانم‌ها است. گرچه در این آمارگیری ۱۰ درصد علت مربوط به هر دو قشر بوده و فقط برای ۱۰ درصد از زوجین این علت همچنان نامشخص است.
انواع استرس و تاثیر آن در ناباروری
هر عاملی که باعث ورود فشار غیرطبیعی به بدن شود، به عنوان استرس شناخته می‌شود. این عامل میتواند روانی (مثل حرکات غیرمنتظره) یا فیزیکی (مثل احساس سردی بسیار) یا شیمیایی (مثل مسمومیت غذایی یا تعریق) باشد. گاهاً ممکن است ماهیچه‌های بدن شما سفت شوند یا فشار خون ممکن است افزایش یابد و میتواند باعث بروز علائم ناتوانی جنسی مردان شود.
استرس های گذرا و لحظه ای
این طیف از استرس کاملاً مقطعی و گذرا بوده که دلیل وجود آن‌ها میتواند درگیری ذهنی، تنش و افکار دردمند باشد. این حالت‌ها می‌توانند باعث بروز حالت‌هایی چون درد معده عصبی، سردرد، تهوع و… شوند.
استرس کرونیک
از کرونیک می‌توان به عنوان بدترین استرس یاد کرد. به دلیل حضور همیشگی این حالات در حوالی‌مان، آن را به طور جدی در نظر نمی‌گیریم و در آینده متوجه نتیجه منفی آن می‌شویم. آلودگی صوتی و ترکیبات درون مواد غذایی از عوامل مؤثر بر تشدید استرس کرونیک هستند. با مدیریت سبک زندگی، دوری از مشکلات و حواشی و… تا حدودی می‌توانید از این استرس و اثرات ناشی از آن دور باشید. کرونیک اثراتی نامطلوب روی سطح تحمل افراد نسبت به وقایع ناخوشایند، کاهش کیفیت سلامت، تضعیف سیستم ایمنی بدن و… می‌گذارد.
استرس زمان کودکی
نمره اختلال رفتاری شناختی نقص (ACE) به مشکلاتی اشاره دارد که فرد لزوماً در حال حاضر آن را تجربه نمی‌کند، اما در سال‌های اولیه رشد رخ داده است. هر چه این نمره بالاتر باشد بیانگر این مفهوم است که مشکلات روانی شایع‌تری در فرد وجود دارد.
استرس خوب
به استرس‌های مثبت و خوب، eustress نیز گفته می‌شود. استرس مثبت شما را به خوبی از منطقه راحتی خود خارج می‌کند. استرس مثبت باعث می‌شود یاد بگیرید، رشد کنید و قوی‌تر شوید. مثلاً استفاده و سوار شدن در قطار در یک شهربازی سرگرم‌کننده و هیجان‌انگیز است. سواری مدتی طول می‌کشد و سپس احساس سرخوشی می‌کنید. از ورزش می‌توان به عنوان گونه‌ای مثبت و خوب از استرس اشاره کرد. برای مثال در حین تمرین کمی احساس خستگی می‌کنید، اما بعد از تمرین احساس خوبی دارید و بعد از حدود یک ساعت این احساس برطرف می‌شود. چنین حالاتی بیانگر دریافت حس و حال مثبتی از استرس است.
استرس های پیاپی
استرس مزمن هنگامی رخ می‌دهد که فرد در تقابل با موانع و مشکلات موجود احساس شکست یا بی‌پناهی برداشت کند. لازم به ذکر است که بنیاد و ریشه این حس به دوران کودکی فرد بر می‌گردد که حتی با گذشت چندین وقت هم نتوانسته آن‌ها را درک کرده و با حس‌های موجود کنار بیاید. این عدم توانایی ریشه در نظام و تربیت عقیدتی وی دارد که این سبک باعث آزار او شده و به مرور زمان فرد را پرخاشگر، منزوی و گوشه گیر می‌کند.
آیا استرس قابل اندازه گیری است؟
افراد از نظر میزان استرسی که در طول روز تجربه می‌کنند، متفاوت هستند. برخی از مردم را خونسرد می‌نامند. برخی دیگر به راحتی عصبانی می‌شوند و گروهی دیگر هم اصلاً عصبانی نمی‌شوند. در زمان‌های مکرری از زندگی میزان استرس و اضطراب به غایت خود می‌رسد و حتی ممکن است منجر به اختلالات روانی شود. اهمیت اندازه‌گیری استرس در اینجا واضح است. شما می‌بایست مقدار استرسی که در طول زندگی با آن تقابل می‌کنید را در مقابل حد و حدود تحمل خود اندازه‌گیری نمایید.
از طرفی دیگر، آستانه برخورد با هر رویداد ناگوار متفاوت است. برای مثال، استرس حاصل از طلاق و جدایی با استرس دریافت شده از تغییر جایگاه و مقام در محل کار متفاوت است. به همین خاطر، هر فردی باید میزان استرسی را که در زندگی خود تجربه می‌کند، به طرز صحیح بررسی و کنترل کرده تا بتواند برای وقوع و مهار آن به درستی تصمیم بگیرد. برای اندازه‌گیری و پیمایش استرس راه‌ها و ابزار‌های گوناگونی وجود دارد. با طی این مسیر در نهایت شما متوجه می‌شوید که به کدام نوع استرس (مزمن، مکرر، لحظه‌ای) دچار هستید. بدین منظور تست‌های روانشناسی متعددی وجود دارد که در صورت تمایل می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.
بین استرس و ناباروری رابطه بیولوژیکی برقرار است؟
هر زمان که بدن شما احساس استرس می‌کند، غده هیپوتالاموس در مغز سیگنالی به غده هیپوفیز می‌فرستد که نشان می‌دهد استرس داشته و به کمک نیاز دارید. غده هیپوفیز با ارسال سیگنالی به غدد فوق کلیوی به این درخواست کمک پاسخ می‌دهد و به آن‌ها می‌گوید که هورمون استرس کورتیزول را آزاد کنند. کورتیزول در مقادیر سالم مفید است. در میان چیز‌های دیگر، این هورمون به تنظیم قند خون کمک می‌کند تا در مواقع اضطراری انرژی داشته باشید.
هیپوتالاموس و غده هیپوفیز نه تنها هورمون‌های استرس را تنظیم می‌کنند بلکه همچنین آن‌ها مسئول تنظیم سیگنال‌های هورمون تولید مثل هستند. هیپوتالاموس هورمون آزاد‌کننده گنادوتروپین ترشح می‌کند. گنادوتروپین برای غده هیپوفیز فرمانی صادر می‌کند که هورمونی تحت عنوان لوتئین ترشح کند. محققان امروزه رابطه بین استرس و بارداری را کشف کرده‌اند.
برای مطالعه ادامه این مقاله و کسب اطلاعات بیشتر پیرامون ناباروری مردان و تاثیر استرس بر آن اینجا را کلیک کرده و مقالات تکمیلی را نیز مطالعه فرمایید.