کابل کواکسیال چند مدل دارد؟

کابل کواکسیال چند مدل دارد؟

شناخت مدل‌های مختلف کابل کواکسیال برای هر کسی که با سیستم‌های ارتباطی، شبکه یا دوربین‌های مداربسته سروکار دارد، حیاتی است. این کابل‌ها، با طراحی هم‌محور خود، به انتقال سیگنال‌های الکتریکی با کمترین تداخل کمک می‌کنند و بسته به کاربرد، در انواع متفاوتی تولید می‌شوند. کابل کواکسیال در مدل‌های متنوعی بر اساس ویژگی‌هایی مانند امپدانس، قطر، نوع شیلدینگ و کاربرد نهایی دسته‌بندی می‌شود که هر یک برای هدفی خاص بهینه شده‌اند.

کابل کواکسیال، که نام آن از ساختار هم‌محور (Coaxial) آن گرفته شده، نوعی کابل الکتریکی است که برای انتقال سیگنال‌های فرکانس رادیویی (RF) و داده استفاده می‌شود. این کابل از اوایل قرن بیستم، به دلیل توانایی منحصر به فرد خود در انتقال سیگنال‌ها با حداقل تضعیف و محافظت در برابر تداخل خارجی، به یکی از عناصر بنیادین در زیرساخت‌های ارتباطی تبدیل شده است. برخلاف کابل‌های زوج‌تابیده ساده، طراحی خاص کابل کواکسیال امکان انتقال سیگنال‌ها را در مسافت‌های طولانی‌تر و با فرکانس‌های بالاتر فراهم می‌آورد.

کابل کواکسیال چیست؟ درک ساختار و عملکرد

کابل کواکسیال، به دلیل طراحی منحصر به فردش، از تداخل الکترومغناطیسی و نویز خارجی محافظت می‌شود. این ساختار ویژه، آن را برای انتقال پایدار و با کیفیت سیگنال در محیط‌های پرنویز و برای کاربردهای حساس بسیار کارآمد می‌سازد. از شبکه‌های تلویزیون کابلی گرفته تا سیستم‌های امنیتی و رادیویی، کابل کواکسیال نقش محوری در حفظ یکپارچگی سیگنال ایفا می‌کند.

اجزای تشکیل دهنده کابل کواکسیال

ساختار کابل کواکسیال از چهار لایه اصلی تشکیل شده که هر یک وظیفه مهمی در حفظ کیفیت سیگنال و مقاومت کابل بر عهده دارند:

• هادی مرکزی (Core Conductor): این بخش، هسته اصلی کابل است که سیگنال الکتریکی را حمل می‌کند. معمولاً از مس با خلوص بالا ساخته می‌شود. هادی مرکزی می‌تواند به صورت مفتول تک‌رشته‌ای (Solid) برای استحکام بیشتر و مقاومت کمتر در فرکانس‌های پایین، یا به صورت رشته‌ای (Stranded) برای انعطاف‌پذیری بالاتر ساخته شود. انتخاب نوع هادی به کاربرد نهایی و نیاز به انعطاف بستگی دارد.

• عایق دی‌الکتریک (Dielectric Insulator): یک لایه عایق ضخیم که هادی مرکزی را احاطه کرده و آن را از لایه شیلدینگ خارجی جدا می‌کند. این لایه معمولاً از پلاستیک‌هایی مانند پلی‌اتیلن (PE) یا تفلون (PTFE) ساخته می‌شود. وظیفه اصلی آن حفظ فاصله دقیق و ثابت بین هادی مرکزی و شیلد است تا امپدانس کابل ثابت بماند. کیفیت و یکنواختی این عایق تأثیر مستقیمی بر عملکرد فرکانس بالای کابل و کاهش تضعیف سیگنال دارد.

• شیلد یا محافظ (Shield): این لایه محافظتی، که دور عایق دی‌الکتریک قرار می‌گیرد، از تداخل الکترومغناطیسی (EMI) و فرکانس رادیویی (RFI) جلوگیری می‌کند. شیلدینگ معمولاً از فویل آلومینیومی (برای پوشش ۱۰۰ درصدی) و یا بافت مسی قلع‌اندود یا آلومینیومی (برای انعطاف‌پذیری و کارایی بهتر در فرکانس‌های بالاتر) ساخته می‌شود. برخی کابل‌ها دارای چند لایه شیلد (Dual-Shield یا Quad-Shield) هستند تا حداکثر محافظت در برابر نویز را فراهم کنند. وجود یک کابل شیلد دار قوی برای انتقال سیگنال در محیط‌های پرنویز ضروری است.

• روکش خارجی (Outer Jacket): بیرونی‌ترین لایه کابل که از اجزای داخلی در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، اشعه UV، سایش فیزیکی و مواد شیمیایی محافظت می‌کند. این روکش معمولاً از PVC (پلی‌وینیل کلراید) یا پلی‌اتیلن ساخته می‌شود و رنگ‌ها و مشخصات متفاوتی دارد که ممکن است نوع کاربرد یا مقاومت در برابر آتش را نشان دهد.

مفهوم امپدانس (Impedance) در کابل کواکسیال و اهمیت آن

امپدانس یک کابل کواکسیال، مقاومتی است که کابل در برابر جریان متناوب از خود نشان می‌دهد و با واحد اهم (Ω) اندازه‌گیری می‌شود. این مشخصه برای عملکرد صحیح سیستم‌های ارتباطی بسیار حیاتی است. امپدانس کابل باید با امپدانس تجهیزات متصل به آن (مانند فرستنده، گیرنده، آنتن یا تقویت‌کننده) مطابقت داشته باشد. عدم تطابق امپدانس می‌تواند منجر به بازتاب سیگنال، تضعیف شدید و افت کیفیت سیگنال شود. دو استاندارد اصلی امپدانس در کابل‌های کواکسیال، ۵۰ اهم و ۷۵ اهم هستند که هر یک برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند.

دسته‌بندی کابل‌های کواکسیال بر اساس امپدانس (مقاومت الکتریکی)

امپدانس یکی از مهم‌ترین عوامل تمایز دهنده در کابل‌های کواکسیال است که کاربرد اصلی آن‌ها را تعیین می‌کند. کابل‌های کواکسیال به دو دسته اصلی بر اساس مقدار امپدانس مشخص خود تقسیم می‌شوند: ۵۰ اهم و ۷۵ اهم. این مقادیر از نظر فنی به گونه‌ای بهینه شده‌اند که کمترین اتلاف سیگنال را برای نوع خاصی از کاربرد ارائه دهند.

کابل کواکسیال ۵۰ اهم (Ω)

کابل‌های کواکسیال ۵۰ اهمی، از نظر تاریخی و فنی، برای کاربردهایی طراحی شده‌اند که نیاز به انتقال توان بالا یا سیگنال‌های فرکانس رادیویی (RF) دارند. این امپدانس به عنوان یک استاندارد صنعتی برای انتقال حداکثر توان در خطوط انتقال RF و همچنین کاهش نویز و بازتاب سیگنال در سیستم‌های دیجیتال شناخته می‌شود. ساختار داخلی این کابل‌ها معمولاً با نسبت قطر هادی مرکزی به قطر داخلی شیلد به گونه‌ای تنظیم می‌شود که این امپدانس به دست آید. این کابل‌ها معمولاً هادی مرکزی ضخیم‌تری نسبت به کابل‌های ۷۵ اهمی با قطر کلی یکسان دارند یا عایق دی‌الکتریک آن‌ها متفاوت است تا به نسبت امپدانس مورد نظر برسند.

• ویژگی‌ها:
  • مناسب برای انتقال سیگنال‌های RF و داده با توان بالا.
  • طراحی شده برای حداقل تضعیف در فرکانس‌های خاص که معمولاً در ارتباطات رادیویی و شبکه‌های داده استفاده می‌شود.
  • مقاومت بالا در برابر تداخل و بازتاب سیگنال در سیستم‌های دیجیتال و توان بالا.

• کاربردها:
  • شبکه‌های کامپیوتری قدیمی (اترنت Thinnet و Thicknet): در گذشته، کابل‌های ۵۰ اهمی مانند RG-58 برای شبکه‌های اترنت ۱۰BASE2 و ۱۰BASE5 به عنوان ستون فقرات شبکه‌های محلی استفاده می‌شدند. این کابل‌ها امکان اتصال چندین دستگاه را به یک شبکه مشترک فراهم می‌کردند.

• رادیوهای آماتور و ارتباطات بی‌سیم: کابل‌های ۵۰ اهمی ستون فقرات سیستم‌های آنتن در رادیوهای CB، رادیوهای آماتور (Ham Radio)، و سیستم‌های ارتباطی بی‌سیم مانند Wi-Fi و تلفن همراه هستند. این کابل‌ها سیگنال‌های RF را بین فرستنده/گیرنده و آنتن منتقل می‌کنند.

• • سیستم‌های نظامی و صنعتی: در بسیاری از تجهیزات نظامی و صنعتی، به دلیل نیاز به انتقال توان بالا و مقاومت در برابر شرایط سخت، از کابل‌های ۵۰ اهمی استفاده می‌شود. این شامل رادارها، سیستم‌های ناوبری، و تجهیزات تست و اندازه‌گیری می‌شود.

• • آنتن‌های GPS: بسیاری از آنتن‌های GPS و دستگاه‌های مکان‌یابی از کابل‌های کواکسیال ۵۰ اهمی کوچک و انعطاف‌پذیر مانند RG-174 برای اتصال به گیرنده استفاده می‌کنند.

• معرفی انواع رایج ۵۰ اهم: RG-58 (برای اترنت و رادیوهای CB)، RG-8 (جایگزین ضخیم‌تر RG-58 با تضعیف کمتر)، RG-213 (برای کاربردهای توان بالا)، و RG-316 (کابل بسیار نازک برای فضای محدود و فرکانس‌های بالا).

کابل کواکسیال ۷۵ اهم (Ω)

کابل‌های کواکسیال ۷۵ اهمی برای انتقال سیگنال‌های ویدئویی و صوتی بهینه شده‌اند، جایی که هدف اصلی، انتقال حداکثر ولتاژ سیگنال و حفظ کیفیت تصویر و صدا است. این امپدانس به دلیل سازگاری با سیستم‌های ویدیویی، از جمله تلویزیون کابلی و پخش تلویزیونی، به یک استاندارد جهانی تبدیل شده است. طراحی داخلی این کابل‌ها نیز با تنظیم دقیق نسبت قطر هادی مرکزی به قطر داخلی شیلد و انتخاب نوع عایق دی‌الکتریک به این امپدانس خاص دست می‌یابد.

• ویژگی‌ها:
  • بهینه شده برای انتقال سیگنال‌های ویدئویی (پایین‌ترین اتلاف در فرکانس‌های تلویزیونی و ویدیویی).
  • حفظ کیفیت تصویر و صدا در مسافت‌های متوسط تا طولانی.
  • مقاومت خوب در برابر نویز و تداخل برای سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال ویدیویی.

• کاربردها:
  • تلویزیون کابلی (CATV): رایج‌ترین کاربرد کابل‌های ۷۵ اهمی در شبکه‌های تلویزیون کابلی و برای اتصال آنتن‌های تلویزیون به گیرنده‌ها است. کابل‌هایی مانند RG-6 و RG-59 در این زمینه کاربرد گسترده‌ای دارند.

• • آنتن‌های ماهواره‌ای: برای دریافت سیگنال‌های ماهواره‌ای و انتقال آن‌ها به رسیور، کابل‌های ۷۵ اهمی به دلیل توانایی در حفظ کیفیت سیگنال در فرکانس‌های بالا ضروری هستند.

• • سیستم‌های دوربین مداربسته (CCTV): در سیستم‌های دوربین مداربسته آنالوگ و برخی سیستم‌های دیجیتال، کابل‌های RG-59 و RG-6 برای انتقال سیگنال‌های ویدئویی از دوربین به دستگاه ضبط (DVR/NVR) استفاده می‌شوند.

• • تلویزیون HD و دیجیتال: با گسترش تلویزیون‌های با وضوح بالا (HDTV) و پخش دیجیتال، نیاز به کابل‌هایی با توانایی انتقال سیگنال‌های فرکانس بالاتر افزایش یافته که RG-6 و RG-11 پاسخگوی این نیاز هستند.

 

• • برخی کاربردهای اینترنتی: مودم‌های کابلی برای اتصال به اینترنت نیز از کابل‌های ۷۵ اهمی (اغلب RG-6) استفاده می‌کنند.

• معرفی انواع رایج ۷۵ اهم: RG-6 (استاندارد جدید برای تلویزیون HD و اینترنت)، RG-59 (رایج برای CCTV و تلویزیون آنالوگ قدیمی)، و RG-11 (برای مسافت‌های بسیار طولانی).

انتخاب امپدانس صحیح (۵۰ یا ۷۵ اهم) برای کابل کواکسیال حیاتی است؛ زیرا تطابق با امپدانس تجهیزات، از بازتاب سیگنال و افت کیفیت جلوگیری می‌کند و عملکرد بهینه سیستم را تضمین می‌نماید.

مدل‌های رایج کابل کواکسیال بر اساس کد RG (Radio Guide)

کدهای RG (Radio Guide) که در ابتدا توسط ارتش آمریکا برای دسته‌بندی کابل‌های RF استفاده می‌شدند، امروزه به یک نامگذاری استاندارد برای انواع مختلف کابل‌های کواکسیال در بازار تبدیل شده‌اند. هر کد RG به مجموعه‌ای از مشخصات فیزیکی و الکتریکی کابل اشاره دارد که آن را برای کاربردهای خاص مناسب می‌سازد. در این بخش، به بررسی جامع‌ترین و پرکاربردترین مدل‌های کابل کواکسیال بر اساس کدهای RG می‌پردازیم.

کابل RG-6

کابل RG-6 یکی از رایج‌ترین انواع کابل کواکسیال ۷۵ اهمی است که به دلیل عملکرد عالی در فرکانس‌های بالا، به عنوان استاندارد صنعتی برای تلویزیون دیجیتال، ماهواره و اینترنت پرسرعت شناخته می‌شود. ساختار آن به گونه‌ای طراحی شده که تضعیف سیگنال را در فواصل طولانی‌تر به حداقل برساند.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: معمولاً مفتول مسی با قطر بزرگتر (حدود ۱۸ AWG) که امکان انتقال سیگنال‌های قدرتمندتر و با تضعیف کمتر را فراهم می‌کند.

 

• • عایق دی‌الکتریک: از پلی‌اتیلن فوم شده (Foamed PE) ساخته شده که حباب‌های هوا درون آن وجود دارد. این ساختار باعث کاهش ثابت دی‌الکتریک شده و سرعت انتشار سیگنال را افزایش می‌دهد، در نتیجه تضعیف سیگنال در فرکانس‌های بالا کاهش می‌یابد.

• • • شیلدینگ: اغلب دارای شیلد دوگانه (Dual-Shield) یا چهارگانه (Quad-Shield) است. شیلد دوگانه شامل یک لایه فویل آلومینیومی و یک بافت مسی یا آلومینیومی است، در حالی که شیلد چهارگانه دو لایه فویل و دو لایه بافت دارد. این شیلدینگ پیشرفته، مقاومت بالایی در برابر تداخل الکترومغناطیسی (EMI) و فرکانس رادیویی (RFI) فراهم می‌کند.
    • امپدانس: ۷۵ اهم.
    • قطر خارجی: حدود ۰.۲۷۵ اینچ (۷ میلی‌متر).

• کاربردها:
  • تلویزیون دیجیتال و HD: برای اتصال آنتن‌های دیجیتال، ستاپ‌باکس‌ها و تلویزیون‌های HD به منبع سیگنال.
  • اینترنت پرسرعت (مودم‌های کابلی): اتصال مودم کابل به شبکه شهری.
  • سیستم‌های ماهواره‌ای: انتقال سیگنال از دیش ماهواره به رسیور.
  • دوربین‌های مداربسته HD-CVI/TVI/AHD: در سیستم‌های نظارتی مدرن که از فناوری‌های HD-over-Coax استفاده می‌کنند.
• مزایا: تضعیف سیگنال کمتر در فواصل طولانی، پهنای باند بالاتر، مقاومت عالی در برابر نویز.
• محدودیت‌ها: کمی سفت‌تر از RG-59، نصب آن در فضاهای تنگ ممکن است دشوارتر باشد.

کابل RG-59

کابل RG-59 نیز یک کابل کواکسیال ۷۵ اهمی است، اما با مشخصاتی که آن را برای کاربردهای با فرکانس پایین‌تر و مسافت‌های کوتاه‌تر مناسب می‌سازد. این کابل پیش از ظهور RG-6، استاندارد اصلی برای تلویزیون و ویدئو بود.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: نازک‌تر از RG-6، معمولاً ۲۰ یا ۲۲ AWG، که منجر به تضعیف سیگنال بیشتر در فرکانس‌های بالا و فواصل طولانی می‌شود.
  • عایق دی‌الکتریک: معمولاً از پلی‌اتیلن جامد (Solid PE) ساخته می‌شود.
  • شیلدینگ: اغلب دارای شیلد تک لایه (Single Shield) از بافت مسی یا آلومینیومی است، هرچند نسخه‌های دو شیلد آن نیز موجود است.
  • امپدانس: ۷۵ اهم.
  • قطر خارجی: حدود ۰.۲۴۲ اینچ (۶.۱۵ میلی‌متر).
• کاربردها:
  • دوربین مداربسته آنالوگ (CCTV): انتخاب رایج برای انتقال سیگنال ویدئویی از دوربین‌های آنالوگ به DVR در مسافت‌های کوتاه تا متوسط.
  • تلویزیون‌های قدیمی‌تر: اتصال تلویزیون‌های آنالوگ به آنتن یا ورودی کابل.
  • سیستم‌های صوتی آنالوگ: انتقال سیگنال‌های صوتی بین اجزای مختلف سیستم.
• مزایا: انعطاف‌پذیرتر از RG-6، نصب آسان‌تر در فضاهای محدود، قیمت مناسب‌تر.
• محدودیت‌ها: تضعیف سیگنال بیشتر در فواصل طولانی و فرکانس‌های بالا، مقاومت کمتر در برابر نویز.

کابل RG-11

RG-11 ضخیم‌ترین و سفت‌ترین کابل در خانواده کواکسیال ۷۵ اهمی است. این کابل برای فواصل بسیار طولانی طراحی شده و کمترین تضعیف سیگنال را در بین کابل‌های کواکسیال رایج دارد، به همین دلیل برای کاربردهای ستون فقرات شبکه و خطوط اصلی توصیه می‌شود.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: بسیار ضخیم‌تر از RG-6 و RG-59، معمولاً ۱۴ AWG.
  • عایق دی‌الکتریک: از پلی‌اتیلن فوم شده ضخیم ساخته شده است.
  • شیلدینگ: معمولاً دارای شیلد چهارگانه یا حتی بیشتر برای حداکثر محافظت در برابر نویز.
  • امپدانس: ۷۵ اهم.
  • قطر خارجی: حدود ۰.۴۰۵ اینچ (۱۰.۳ میلی‌متر).
• کاربردها:
  • کابل‌کشی‌های بسیار طولانی: برای انتقال سیگنال تلویزیون HD، ماهواره و اینترنت پرسرعت در مسافت‌های طولانی (بیش از ۱۵۰ متر) که RG-6 دچار افت سیگنال می‌شود.
  • ستون فقرات شبکه‌های کواکسیال (Backbone): در سیستم‌های توزیع CATV برای خطوط اصلی و شاخه‌های طولانی.
  • کاربردهای تجاری و صنعتی: در جایی که نیاز به انتقال سیگنال پایدار و با کیفیت بالا در فواصل زیاد وجود دارد.
• مزایا: کمترین تضعیف سیگنال در فواصل بسیار طولانی، بالاترین کارایی برای انتقال داده‌های سنگین.
• محدودیت‌ها: بسیار سفت و غیرقابل انعطاف، نصب دشوار و نیاز به فضای بیشتر، قیمت بالاتر.

کابل RG-58

کابل RG-58 یک کابل کواکسیال ۵۰ اهمی با قطر نسبتاً کم و انعطاف‌پذیری بالا است. این کابل عمدتاً در کاربردهای فرکانس رادیویی و شبکه‌های کامپیوتری قدیمی استفاده می‌شد.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: معمولاً ۲۰ یا ۲۲ AWG، می‌تواند مفتولی یا رشته‌ای باشد.
  • عایق دی‌الکتریک: معمولاً از پلی‌اتیلن جامد.
  • شیلدینگ: معمولاً یک لایه بافت مسی.
  • امپدانس: ۵۰ اهم.
  • قطر خارجی: حدود ۰.۱۹۵ اینچ (۵ میلی‌متر).
• کاربردها:
  • شبکه‌های اترنت ۱۰BASE2 (Thinnet): در گذشته به عنوان کابل اصلی در شبکه‌های محلی با توپولوژی باس استفاده می‌شد.
  • رادیوهای CB و رادیوهای دوطرفه: برای اتصال آنتن به رادیو در وسایل نقلیه و سیستم‌های ارتباطی کوتاه برد.
  • اتصالات آنتن GPS: در برخی سیستم‌های GPS برای اتصالات کوتاه.
• مزایا: کوچک، انعطاف‌پذیر و ارزان.
• محدودیت‌ها: تضعیف سیگنال بالا در فواصل طولانی و فرکانس‌های بالا، برای کاربردهای مدرن و پرسرعت مناسب نیست.

کابل RG-174

RG-174 کوچک‌ترین و انعطاف‌پذیرترین کابل کواکسیال در خانواده ۵۰ اهمی است. این کابل برای کاربردهایی که فضای بسیار محدود است یا نیاز به خمش‌های مکرر وجود دارد، ایده‌آل است.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: بسیار نازک، معمولاً ۲۶ AWG، رشته‌ای برای حداکثر انعطاف‌پذیری.
  • عایق دی‌الکتریک: از پلی‌اتیلن جامد.
  • شیلدینگ: معمولاً یک لایه بافت مسی.
  • امپدانس: ۵۰ اهم.
  • قطر خارجی: حدود ۰.۱ اینچ (۲.۵۴ میلی‌متر).
• کاربردها:
  • GPS: اتصالات داخلی و خارجی در دستگاه‌های GPS قابل حمل.
  • آنتن‌های Wi-Fi کوچک: اتصال آنتن‌های داخلی در روترها و دستگاه‌های Wi-Fi.
  • دستگاه‌های قابل حمل: در تجهیزات الکترونیکی کوچک و قابل حمل که نیاز به کابل‌کشی ظریف دارند.
  • کاربردهای نظامی و هوافضا: در سیستم‌هایی که وزن و فضا عامل محدودکننده هستند.
• مزایا: فوق‌العاده کوچک و انعطاف‌پذیر، مناسب برای فضاهای بسیار محدود.
• محدودیت‌ها: تضعیف سیگنال بسیار بالا، تنها برای فواصل کوتاه مناسب است.

کابل RG-213 / RG-8

RG-213 و RG-8 هر دو کابل کواکسیال ۵۰ اهمی سنگین و ضخیم هستند که برای کاربردهای توان بالا و فرکانس رادیویی حرفه‌ای طراحی شده‌اند. RG-213 نسخه‌ای بهبودیافته از RG-8 محسوب می‌شود.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: ضخیم، معمولاً ۷ AWG یا ۱۳ AWG، رشته‌ای (RG-213) یا مفتولی (RG-8).
  • عایق دی‌الکتریک: از پلی‌اتیلن جامد.
  • شیلدینگ: بافت مسی ضخیم برای محافظت عالی.
  • امپدانس: ۵۰ اهم.
  • قطر خارجی: حدود ۰.۴۰۵ اینچ (۱۰.۳ میلی‌متر) مشابه RG-11.
• کاربردها:
  • ایستگاه‌های رادیویی حرفه‌ای: انتقال سیگنال از فرستنده‌های رادیویی با توان بالا به آنتن.
  • سیستم‌های مخابراتی نظامی: در کاربردهایی که نیاز به پایداری و انتقال توان بالا در شرایط سخت وجود دارد.
  • تجهیزات تست و اندازه‌گیری RF: برای اتصال ابزار دقیق به سیستم‌های RF.
• مزایا: توانایی انتقال توان بسیار بالا، تضعیف سیگنال کم در فرکانس‌های RF، بسیار مقاوم و بادوام.
• محدودیت‌ها: بسیار سفت و سنگین، نصب دشوار، قیمت بالا.

کابل RG-316

RG-316 یک کابل کواکسیال ۵۰ اهمی دیگر است که به دلیل ترکیب اندازه کوچک و عملکرد خوب در فرکانس‌های بالا، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این کابل معمولاً با روکش تفلون (PTFE) برای مقاومت در برابر دماهای بالا و مواد شیمیایی ساخته می‌شود.

• مشخصات:
  • هادی مرکزی: نازک، معمولاً ۲۶ AWG، رشته‌ای.
  • عایق دی‌الکتریک: از تفلون (PTFE) که پایداری دمایی و الکتریکی بالایی دارد.
  • شیلدینگ: بافت مسی نقره‌اندود برای عملکرد عالی در فرکانس‌های بالا.
  • امپدانس: ۵۰ اهم.
  • قطر خارجی: حدود ۰.۱ اینچ (۲.۵۴ میلی‌متر) مشابه RG-174، اما با عملکرد فرکانسی بهتر.
• کاربردها:
  • آنتن‌های GPS و Wi-Fi: در دستگاه‌هایی که نیاز به اتصال مطمئن در فضاهای محدود دارند.
  • تقویت‌کننده‌های سیگنال سلولی: در سیستم‌های تقویت‌کننده برای انتقال سیگنال از آنتن خارجی به تقویت‌کننده و بالعکس.
  • کاربردهای حساس به فضا در مخابرات و هوافضا: جایی که کابل باید سبک، کوچک و مقاوم در برابر شرایط سخت باشد.
  • تجهیزات پزشکی: در برخی دستگاه‌های تصویربرداری و مانیتورینگ پزشکی.
• مزایا: کوچک و انعطاف‌پذیر، عملکرد خوب در فرکانس‌های بالا، مقاومت در برابر دما و مواد شیمیایی.
• محدودیت‌ها: تضعیف سیگنال بیشتر نسبت به کابل‌های بزرگتر در فواصل طولانی.

کابل کواکسیال دوقلو/سیامی (Siamese/Dual Coax)

کابل‌های کواکسیال سیامی یا دوقلو، راه‌حلی عملی برای سیستم‌های دوربین مداربسته و دیگر کاربردهایی هستند که نیاز به انتقال همزمان سیگنال و برق دارند. این کابل‌ها در واقع ترکیبی از دو کابل در یک روکش مشترک هستند.

• مشخصات:
  • ساختار: معمولاً شامل یک کابل RG-59 (یا RG-6) برای انتقال تصویر و یک یا دو سیم برق (معمولاً ۱۸/۲ AWG) برای تغذیه دوربین در یک روکش PVC مشترک.
  • انواع: می‌تواند شامل دو کابل کواکسیال مستقل (مثلاً دو RG-59) یا یک کابل کواکسیال با سیم‌های برق باشد.
• کاربردها:
  • نصب سیستم‌های دوربین مداربسته: امکان انتقال همزمان تصویر و برق دوربین با یک کابل، که نصب را بسیار ساده‌تر و منظم‌تر می‌کند.
  • کاربردهای صوتی/تصویری: در برخی سیستم‌ها که نیاز به انتقال همزمان سیگنال AV و برق وجود دارد.
• مزایا: نصب آسان‌تر و سریع‌تر، کاهش تعداد کابل‌ها و افزایش نظم، مناسب برای پروژه‌های دوربین مداربسته.
• محدودیت‌ها: کمی سفت‌تر و حجیم‌تر از کابل‌های کواکسیال تکی، ممکن است در فضاهای بسیار محدود مشکل ایجاد کند.

مدل کابل	امپدانس (Ω)	قطر تقریبی (اینچ)	کاربردهای اصلی	مزایا
RG-6	75	0.275	تلویزیون دیجیتال/HD، اینترنت، ماهواره	تضعیف کم در فرکانس بالا، شیلدینگ قوی
RG-59	75	0.242	دوربین مداربسته آنالوگ، تلویزیون قدیمی	انعطاف‌پذیر، ارزان، برای فواصل کوتاه
RG-11	75	0.405	فواصل بسیار طولانی، ستون فقرات شبکه	کمترین تضعیف سیگنال، بالاترین کارایی
RG-58	50	0.195	شبکه‌های اترنت قدیمی، رادیوهای CB	کوچک، منعطف، ارزان
RG-174	50	0.1	GPS، آنتن‌های Wi-Fi کوچک، دستگاه‌های قابل حمل	بسیار کوچک و انعطاف‌پذیر
RG-213 / RG-8	50	0.405	ایستگاه‌های رادیویی، تجهیزات RF توان بالا	توان انتقال بالا، مقاوم، بادوام
RG-316	50	0.1	آنتن‌های GPS/Wi-Fi، تقویت‌کننده‌های سلولی	کوچک و انعطاف‌پذیر، عملکرد خوب در فرکانس بالا
سیامی (Dual Coax)	75 (کابل‌ها)	متغیر	دوربین مداربسته (تصویر+برق)	نصب آسان‌تر، نظم بیشتر

مدل‌های کابل کواکسیال بر اساس کاربرد تخصصی و تاریخی

علاوه بر دسته‌بندی بر اساس امپدانس و کد RG، برخی از کابل‌های کواکسیال بر اساس کاربردهای تخصصی یا نقش تاریخی خود در شبکه‌های کامپیوتری نیز نام‌گذاری شده‌اند. این کابل‌ها، اگرچه امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما درک آن‌ها به شناخت تاریخچه و سیر تکامل شبکه‌ها کمک می‌کند.

کابل Thinnet (10BASE2)

کابل Thinnet، که عمدتاً بر اساس کابل RG-58 ساخته می‌شد، نقشی کلیدی در روزهای اولیه شبکه‌های کامپیوتری محلی (LAN) ایفا کرد. این کابل‌ها امکان ساخت شبکه‌های اترنت با توپولوژی باس را فراهم می‌کردند که در آن چندین کامپیوتر به یک خط کابل مشترک متصل می‌شدند.

• نقش تاریخی: Thinnet به دلیل هزینه کمتر و سهولت نصب نسبت به Thicknet، به انتخاب محبوبی برای شبکه‌های کوچک و متوسط تبدیل شد. این کابل‌ها با استفاده از کانکتورهای BNC و تی-کانکتور (T-connector) به کارت‌های شبکه متصل می‌شدند و یک زنجیره را تشکیل می‌دادند.

• مشخصات و محدودیت‌ها:
  • امپدانس: ۵۰ اهم.
  • طول محدود: هر سگمنت (بخش) کابل Thinnet حداکثر ۱۸۵ متر طول داشت و حداکثر ۳۰ دستگاه می‌توانست به آن متصل شود.
  • انعطاف‌پذیری: به دلیل قطر کم (حدود ۰.۲۵ اینچ)، انعطاف‌پذیر بود و می‌توانست به راحتی در دیوارها و سقف‌ها نصب شود.
  • ضعف در برابر قطعی: یک مشکل عمده در شبکه‌های Thinnet این بود که اگر هر نقطه از کابل دچار قطعی می‌شد، کل شبکه از کار می‌افتاد.
• دلایل منسوخ شدن: با ظهور کابل‌های زوج‌تابیده (Twisted Pair) و توپولوژی ستاره (Star Topology) که پایداری و سرعت بالاتری ارائه می‌دادند، Thinnet به تدریج منسوخ شد. امروزه به ندرت در شبکه‌های جدید استفاده می‌شود.

کابل Thicknet (10BASE5)

Thicknet، که نام خود را از قطر ضخیم‌ترش (حدود ۰.۵ اینچ) می‌گیرد و عمدتاً بر پایه کابل RG-8 ساخته می‌شد، اولین استاندارد کواکسیال برای شبکه‌های اترنت بود. این کابل‌ها به عنوان ستون فقرات (Backbone) برای اتصال سگمنت‌های Thinnet یا دیگر اجزای شبکه در شبکه‌های بزرگتر مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

• نقش تاریخی: Thicknet به دلیل توانایی انتقال سیگنال در فواصل طولانی‌تر (تا ۵۰۰ متر) و مقاومت بیشتر در برابر نویز، برای ساخت شبکه‌های بزرگ و گسترده مناسب بود.
• نحوه اتصال: اتصال دستگاه‌ها به کابل Thicknet با استفاده از فرست‌گیرهای خارجی (Transceiver) و یک روش اتصال خاص به نام “انشعاب خون‌آشامی” (Vampire Tap) انجام می‌شد. این روش شامل سوراخ کردن روکش کابل و اتصال مستقیم به هادی مرکزی بود که فرآیندی پیچیده و زمان‌بر بود.

• دلایل منسوخ شدن:
  • هزینه بالا و دشواری نصب: به دلیل ضخامت و سختی کابل، نصب آن بسیار دشوار و پرهزینه بود.
  • ظهور فیبر نوری و کابل‌های زوج‌تابیده: با پیشرفت فناوری فیبر نوری که سرعت و مسافت‌های انتقال بسیار بالاتری را ارائه می‌داد، و کابل‌های زوج‌تابیده (مانند Cat5/6) که ارزان‌تر، نصب آسان‌تر و با کارایی مناسب برای LAN بودند، Thicknet به سرعت جایگاه خود را از دست داد.
• امروزه، Thicknet تقریباً به طور کامل از رده خارج شده و تنها در برخی سیستم‌های قدیمی و میراثی ممکن است یافت شود.

اگرچه کابل‌های Thinnet و Thicknet امروزه منسوخ شده‌اند، اما نقش آن‌ها در تاریخ توسعه شبکه‌های کامپیوتری و تحول از توپولوژی‌های باس به توپولوژی‌های ستاره با کابل‌های مدرن، غیرقابل انکار است و اهمیت شناخت انواع کابل شیلد دار را در سیر تکاملی فناوری ارتباطات نشان می‌دهد.

نکات کلیدی برای انتخاب صحیح کابل کواکسیال

انتخاب کابل کواکسیال مناسب برای یک پروژه یا کاربرد خاص، فراتر از شناخت صرف انواع آن است. تصمیم‌گیری آگاهانه می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کیفیت سیگنال، پایداری سیستم و هزینه‌های بلندمدت داشته باشد. در فرآیند خرید کابل کواکسیال، باید به چندین عامل کلیدی توجه کرد تا از عملکرد بهینه اطمینان حاصل شود. همچنین برای خرید سیم و کابل در هر نوع، آگاهی از این نکات می‌تواند راهگشا باشد.

امپدانس (۵۰Ω در مقابل ۷۵Ω)

اولین و مهم‌ترین معیار در انتخاب کابل کواکسیال، تطابق امپدانس آن با تجهیزات شماست. همانطور که پیش‌تر ذکر شد، کابل‌های ۵۰ اهم برای کاربردهای RF، داده و توان بالا (مانند ارتباطات بی‌سیم، رادیو و شبکه‌های قدیمی) مناسب‌اند، در حالی که کابل‌های ۷۵ اهم برای سیگنال‌های ویدئویی، صوتی و تلویزیون (مانند تلویزیون کابلی، ماهواره و دوربین مداربسته) بهینه شده‌اند. استفاده از کابل با امپدانس نامناسب می‌تواند منجر به بازتاب سیگنال، تضعیف و از دست دادن کیفیت شود.

طول کابل و تضعیف سیگنال (Attenuation)

تضعیف سیگنال، کاهش قدرت سیگنال در طول کابل است که با افزایش طول کابل و فرکانس سیگنال، بیشتر می‌شود. کابل‌های با قطر بیشتر (گیج پایین‌تر) مانند RG-11 و RG-8/RG-213، تضعیف کمتری دارند و برای فواصل طولانی‌تر مناسب‌ترند. در مقابل، کابل‌های نازک‌تر مانند RG-59 و RG-174 تضعیف بیشتری دارند و تنها برای فواصل کوتاه توصیه می‌شوند. برای پروژه‌های بزرگ یا محیط‌های صنعتی، محاسبه دقیق حداکثر طول کابل بر اساس تضعیف مجاز و قدرت سیگنال منبع ضروری است.

• کابل‌های با تضعیف کم: RG-11 (برای ۷۵ اهم) و RG-213/RG-8 (برای ۵۰ اهم).
• کابل‌های با تضعیف متوسط: RG-6 (برای ۷۵ اهم).
• کابل‌های با تضعیف بالا: RG-59 (برای ۷۵ اهم) و RG-58/RG-174/RG-316 (برای ۵۰ اهم).

نوع شیلدینگ (Single, Dual, Quad-Shield)

شیلدینگ کابل نقش حیاتی در محافظت از سیگنال در برابر تداخلات الکترومغناطیسی (EMI) و فرکانس رادیویی (RFI) ایفا می‌کند.

• شیلد تک لایه (Single Shield): معمولاً شامل یک لایه فویل یا یک لایه بافت. برای محیط‌های با نویز کم و کاربردهای غیرحساس مناسب است.
• شیلد دوگانه (Dual-Shield): ترکیبی از یک لایه فویل و یک لایه بافت. محافظت بهتری در برابر نویز و تداخل ارائه می‌دهد. کابل‌های RG-6 اغلب دارای این نوع شیلد هستند.
• شیلد چهارگانه (Quad-Shield): شامل دو لایه فویل و دو لایه بافت. حداکثر محافظت در برابر نویز را فراهم می‌کند و برای محیط‌های پرنویز مانند نزدیکی به کابل‌های برق یا دستگاه‌های صنعتی ضروری است. کابل‌های RG-11 و برخی نسخه‌های RG-6 دارای این نوع شیلد هستند.

انتخاب نوع شیلدینگ قوی‌تر، به ویژه در محیط‌های صنعتی یا شهری با چگالی بالای امواج الکترومغناطیسی، برای حفظ یکپارچگی سیگنال حیاتی است. این مورد یکی از مهم‌ترین دلایل برای خرید کابل شیلد دار با کیفیت است.

نوع کاربرد

کاربرد نهایی کابل، راهنمای اصلی در انتخاب آن است. هر نوع کابل کواکسیال برای یک دسته خاص از کاربردها بهینه شده است:

• تلویزیون و ماهواره: RG-6 (استاندارد)، RG-11 (برای فواصل طولانی).
• اینترنت (کابلی): RG-6.
• دوربین مداربسته (آنالوگ): RG-59 (استاندارد)، RG-6 (برای فواصل طولانی‌تر یا HD-over-Coax). کابل‌های سیامی نیز برای نصب آسان‌تر توصیه می‌شوند.
• رادیو و ارتباطات بی‌سیم (RF): RG-58 (قدیمی/کوتاه برد)، RG-213/RG-8 (توان بالا)، RG-174/RG-316 (فضای محدود/انعطاف‌پذیر).

نوع کانکتور (F-Type, BNC, SMA, TNC و …)

کانکتورها قطعاتی هستند که کابل را به تجهیزات متصل می‌کنند. هر نوع کابل کواکسیال با کانکتورهای خاصی سازگار است و هر کانکتور برای کاربرد خاصی طراحی شده است:

• F-Type: رایج‌ترین کانکتور برای تلویزیون کابلی، ماهواره و اینترنت.
• BNC: برای دوربین‌های مداربسته آنالوگ و برخی تجهیزات تست و اندازه‌گیری استفاده می‌شود.
• SMA و TNC: برای کاربردهای RF در فرکانس‌های بالا، مانند آنتن‌های Wi-Fi و تجهیزات بی‌سیم.

اطمینان از سازگاری نوع کانکتور با پورت دستگاه‌ها قبل از خرید سیم و کابل و کانکتورها ضروری است.

کیفیت ساخت و برند

کیفیت مواد اولیه و فرآیند تولید کابل، تأثیر چشمگیری بر دوام، پایداری و عملکرد طولانی مدت آن دارد. کابل‌های بی‌کیفیت ممکن است در ابتدا ارزان‌تر باشند، اما در طول زمان دچار تضعیف سیگنال بیشتر، خرابی زودهنگام و نیاز به تعویض مکرر می‌شوند.

• مواد اولیه: به خلوص مس در هادی مرکزی، کیفیت مواد دی‌الکتریک و نوع آلیاژهای شیلدینگ توجه کنید. مس خالص بهترین رسانا است.
• پوشش خارجی: کیفیت روکش خارجی برای مقاومت در برابر شرایط محیطی (داخلی/خارجی، UV، رطوبت) مهم است.
• برند معتبر: خرید کابل از برندهای شناخته‌شده و معتبر که دارای گواهینامه‌های استاندارد هستند، تضمین‌کننده کیفیت و عملکرد پایدار است.

در نهایت، مشاوره با کارشناسان متخصص در فروشگاه‌های معتبر خرید سیم و کابل نیز می‌تواند به شما در انتخاب بهترین گزینه کمک کند.

نتیجه‌گیری

کابل‌های کواکسیال، با وجود قدمت طولانی، همچنان نقش حیاتی در زیرساخت‌های ارتباطی جهان ایفا می‌کنند. شناخت دقیق مدل‌ها و انواع کابل کواکسیال، از جمله تفاوت‌های آن‌ها در امپدانس، ساختار شیلدینگ و کد RG، برای هر فردی که در زمینه فناوری، شبکه یا سیستم‌های امنیتی فعالیت می‌کند، یک ضرورت است. انتخاب صحیح کابل می‌تواند تفاوت بین یک سیستم پایدار و کارآمد و یک سیستم پر از نویز و اختلال باشد.

در این مقاله به پاسخ جامع سؤال “کابل کواکسیال چند مدل دارد؟” پرداختیم و انواع رایج این کابل‌ها را بر اساس امپدانس (۵۰ و ۷۵ اهم)، کدهای RG (مانند RG-6، RG-59، RG-11، RG-58، RG-174، RG-213، RG-316 و کابل‌های سیامی) و کاربردهای تخصصی آن‌ها (Thinnet و Thicknet) بررسی کردیم. همچنین، نکات کلیدی برای انتخاب بهترین کابل شامل توجه به طول، تضعیف سیگنال، نوع شیلدینگ و کانکتورها را ارائه دادیم.

با آگاهی از این اطلاعات، می‌توانید در هنگام خرید کابل یا طراحی یک سیستم ارتباطی، تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرید که منجر به حداکثر بهره‌وری و حداقل مشکلات شود. همیشه به یاد داشته باشید که سرمایه‌گذاری در خرید سیم و کابل با کیفیت از یک برند معتبر، در بلندمدت مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهد بود و پایداری شبکه شما را تضمین می‌کند. در صورت تردید، مشاوره با متخصصان فنی در زمینه خرید کابل شیلد دار یا انواع دیگر کابل‌های کواکسیال همواره توصیه می‌شود.

سوالات متداول

آیا می‌توان از کابل کواکسیال ۵۰ اهم به جای ۷۵ اهم برای تلویزیون HD استفاده کرد؟

خیر، استفاده از کابل ۵۰ اهم به جای ۷۵ اهم برای تلویزیون HD توصیه نمی‌شود، زیرا باعث عدم تطابق امپدانس، بازتاب سیگنال و افت شدید کیفیت تصویر می‌شود.

بهترین نوع کابل کواکسیال برای استفاده در محیط‌های صنعتی با تداخل الکترومغناطیسی بالا کدام است؟

برای محیط‌های صنعتی با تداخل الکترومغناطیسی بالا، کابل‌هایی با شیلدینگ چهارگانه یا چندلایه (Quad-Shield) مانند RG-6 Quad-Shield یا RG-11 Quad-Shield، بهترین عملکرد را ارائه می‌دهند.

چگونه می‌توان از سلامت و کیفیت یک کابل کواکسیال قبل از خرید اطمینان حاصل کرد؟

برای اطمینان از سلامت و کیفیت، به برندهای معتبر مراجعه کنید، به مشخصات فنی چاپ شده روی کابل (امپدانس، کد RG، نوع شیلد) دقت کنید و از فروشگاه‌های با سابقه خرید کابل خود را انجام دهید.

آیا کابل‌های کواکسیال دارای عمر مفید مشخصی هستند و چه عواملی بر آن تأثیر می‌گذارند؟

کابل‌های کواکسیال دارای عمر مفید طولانی هستند، اما عواملی مانند کیفیت ساخت، نصب نادرست، خمیدگی‌های شدید، قرار گرفتن در معرض رطوبت و اشعه UV و نوسانات دمایی می‌توانند عمر مفید آن‌ها را کاهش دهند.

آیا استفاده از طول اضافی کابل کواکسیال، حتی اگر بدون استفاده باشد، می‌تواند باعث افت سیگنال شود؟

بله، هرگونه طول اضافی در کابل کواکسیال، حتی اگر بدون استفاده باشد، منجر به افزایش تضعیف سیگنال و افت کیفیت می‌شود؛ بنابراین همیشه از کابل با طول مناسب استفاده کنید.