دیفای چیست و دیفای در بلاکچین به چه معناست
دیفای چیست؟ DeFi در بلاک چین و ارز دیجیتال به زبان ساده
دیفای به معنی سیستم مالی غیر متمرکز است. مفهوم DeFi به زبان ساده چیست و چه کاربردی در بلاک چین و ارزهای دیجیتال خصوصا اتریوم دارد؟
بازار مالی سنتی به شدت متمرکز است. واژه متمرکز در این جا به این معناست که مسئولین و بانک‌های مرکزی درباره پول یک کشور تصمیم می‌گیرند و آن را کنترل می‌کنند. به عبارتی کنترل جریانات مالی یک کشور به طور متمرکز در اختیار مسئولین آن کشور است. آنها تصمیم می‌گیرند چقدر پول چاپ کنند، جریان و عرضه پول‌ها چطور باشد و … . مردم نیز در سیستم مالی حاکم بر دنیا، اختیار دارایی خود را برای دریافت سود به نهاد‌هایی مانند بانک‌ها می‌دهند. مشکل چنین سیستمی این است که کنترل آن به طور متمرکز در اختیار افراد خاصی است و این متمرکز بودن، ریسک خطرات ناشی از آن را بسیار بالا می‌برد. بنابراین، سیستم مالی غیرمتمرکز یا به طور خلاصه دیفای – DeFi اتریوم، چه تاثیری بر حوزه بلاک چین و ارز دیجیتال خواهد داشت؟
شاید برخی در مقابل این نگرش مخالف باشند، لذا اجازه دهید یک مثال در این زمینه ذکر شود:
اگر افرادی که در هسته مرکزی سیستم مالی متمرکز هستند به منظور مقابله با یک بحران مالی اقدام به چاپ بی‌رویه پول کنند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ به هر حال آن افراد تصمیم‌گیرنده هم انسان هستند و ممکن است اشتباه کنند. یک مثال بارز در این زمینه، کشور ونزوئلا است. هنگامی که قیمت نفت کاهش یافت، این کشور با اتخاذ سیاست ضعیف در قبال این مسئله، اقدام به چاپ بی رویه پول برای فرار از بحران مالی کرد. نتیجه چه شد؟ تورم سالانه 1 میلیون درصدی!
آیا ارزهای دیجیتال راه حل مناسبی برای تمرکززدایی است؟
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را می‌توان به صورت کاملا امن و بدون نیاز به واسطه مانند بانک‌ها معامله کرد. این امر باعث کنترل کامل کاربر بر دارایی‌هایش می‌شود. اما به خاطر داشته باشید که ارزهای دیجیتال هنوز به صورت واقعی نتوا‌نسته‌اند سیستم مالی سنتی را غیرمتمرکز کنند، بلکه هنوز در ابتدای راه غیرمتمرکز کردن این سیستم‌ها هستیم. به عنوان مثال، میلیون‌ها ماینر در سطح دنیا به طور همزمان در حال استخراج بیت کوین هستند و این یعنی تولید و صدور بیت کوین بسیار غیرمتمرکز است.
دیفای چیست؟
DeFi مخفف کلمه Decentralized Finance و به معنای سیستم مالی غیرمتمرکز است، که شامل دارایی‌های دیجیتال، پروتکل‌ها، قراردادهای هوشمند و نرم‌افزار‌های غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین است. با توجه به انعطاف‌پذیری و مقدار پیشرفت و توسعه، اتریوم در حال حاضر بهترین گزینه برای پیاده سازی DeFi است. البته اتریوم تنها پلتفرم بلاک چین قادر به پیاده‌سازی DeFi نیست.
دیفای – DeFi را یک اکوسیستم مالی باز تصور کنید، که در آن می‌توانید ابزار و سرویس‌های مالی ریز و درشتی را به صورت غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین توسعه دهید. از آنجایی که این برنامه بر بستر Blockchain است، شما به راحتی قادر به ترکیب، اصلاح و یکپارچه کردن این سرویس‌ها خواهید بود، دقیقا مانند سر هم کردن یک لِگو! به عنوان مثال، در حال حاضر شبکه بلاک چین اتریوم برنامه‌های جذابی را مانند سیستم بانکی غیرمتمرکز، سیستم پرداختی غیرمتمرکز، سیستم وام‌دهی غیرمتمرکز و …. در خود جای داده و همه آنها به هم متصل هستند!
مزیت‌های اصلی DeFi چیست ؟
سیستم مالی سنتی فعلی، نیازمند وجود نهادهای متمرکز مانند بانک است. اما پلتفرم‌های حوزه دیفای به چنین واسطه‌هایی نیاز ندارند. این پلتفرم‌ها، کد‌های کامپیوتری هستند که هرگونه اختلاف احتمالی را حل و فصل کرده و کنترل و نظارت بر دارایی را برای کاربران خود به ارمغان می‌آورند. این امر باعث می‌شود هزینه‌ها و کارمزدهای استفاده از سرویس‌های مالی کاهش یابد و ایجاد یک سیستم مالی بدون اصطکاک را ممکن سازد.
اما مزیت استفاده از بلاک چین در DeFi چیست؟ از آنجایی که دیفای بر بستر بلاک چین پیاده‌سازی می‌شود، بسیاری از مشکلات مربوط به امنیت دیگر معنا نخواهند داشت. تمام داده‌های مربوط به این اکوسیستم روی Blockchain ثبت شده و برای هزاران گره شبکه ارسال می‌شوند. بنابراین، سانسور دستکاری و یا حتی خطر متوقف شدن سرویس‌های این اکوسیستم دیگر وجود نخواهند داشت.
یکی دیگر از مزیت‌های مهم اکوسیستم آزادی مانند دیفای، سهولت دسترسی به آن برای افرادی است که در حال حاضر به هر دلیلی (مانند تحریم‌ها) برای دسترسی به سرویس‌های مالی محدودیت دارند. از آنجایی که سیستم مالی سنتی فعلی، متکی به واسطه‌هایی است که از این طریق کسب سود می‌کنند، خدمات آنها معمولا در مکان‌های دارای قشر کم‌درآمد، وجود ندارد. اما در مقابل، DeFi منجر به کاهش قابل توجه هزینه‌ها می‌شود و دست واسطه‌ها را کوتاه می‌کند. به همین دلیل، طیف گسترده‌ای از مردم به راحتی می‌توانند از خدمات این حوزه استفاده کنند.
کاربردهای دیفای چیست؟
به طور کلی دیفای هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارد. با این وجود، با توجه به ویژگی‌ها و پتانسیل‌های این اکوسیستم، می‌توان کاربردهای احتمالی آن در آینده را بررسی کرد.
استقراض و وام‌دهی
پروتکل‌های وام‌دهی از محبوبترین پلتفرم‌های بستر دیفای هستند. وام‌دهی و استقراض شفاف و آزاد، دارای مزیت‌های بیشماری نسبت به سیستم‌های اعتباری سنتی فعلی است. برخی از این مزیت‌ها شامل توافق سریع و بی دردسر، عدم نیاز به ضامن و یا چک اعتباری و قابلیت استفاده از دیگر دارایی‌های دیجیتال به عنوان وثیقه است.
از آنجایی که پروتکل‌های وام‌دهی بر بستر بلاک چین‌های عمومی پیاده‌سازی می‌شوند، تمام اعتماد لازم از طریق کلید‌های دیجیتالی تامین شده و نیازی به ارائه مدارک خاصی برای تامین اعتماد نیست. به سبب استفاده از بلاک چین، خطرات مرتبط با افراد درگیر در یک قرارداد برای وام‌دهی و یا استقراض کاهش می‌یابد. از طرفی، پروسه‌های مرتبط با این موضوع سریع‌تر، ارزان‌تر و در دسترس افراد بیشتری خواهد بود.
یکی از روش های کسب درآمد که این روزها به موضوع اصلی دیفای تبدیل شده ، ییلد فارمینگ – Yield Farming است. در مقاله‌ای تحت عنوان ییلد فارمینگ – Yield Farming در دیفای – DeFi چیست؟ به تفصیل در مورد این مقوله صحبت شده است.
خدمات بانکی پولی
از آنجایی که طبق تعریف، برنامه‌های اکوسیستم DeFi در دسته سرویس‌های مالی قرار می‌گیرند، خدمات بانکی و پولی می‌تواند یکی از زمینه‌های کاربردی برای این برنامه‌ها باشد. این خدمات شامل صدور استیبل کوین‌ها – Stablecoins، رهن و بیمه است.
صنعت بلاک چین در مرحله بلوغ است و نیاز مبرمی به وجود ارزهای باثبات دارد. این ارزها معمولا به صورت یک به یک توسط دارایی‌های دنیای واقعی پشتیبانی می‌شوند. از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال نوسان بسیار بالایی دارد، استیبل کوین‌های دیجیتالی می‌توانند به عنوان پول نقد دیجیتال روزمره استفاده شوند؛ پولی که هیچ نهاد متمرکزی بر آن نظارت ندارد.
مارکت‌پلیس (Market Place) غیر متمرکز
این دسته از برنامه‌ها می‌توانند برای ارزیابی چالش‌برانگیز باشند، چراکه این بخش از دیفای پتانسیل بسیار بالایی برای نوآوری در حوزه مالی دارد. صرافی‌ها غیرمتمرکز – DEX را می‌توان حیاتی‌ترین برنامه‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز دانست. این پلتفرم‌ها به کاربران خود اجازه می‌دهند تا دارایی‌های دیجیتال را بدون وجود واسطه برای تامین اعتماد (مانند صرافی‌ها)، مبادله کنند. این معاملات به صورت مستقیم بین کیف پول‌های کابران و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. بنابراین با استفاده از این صرافی‌ها، نیاز به خرید ارز دیجیتال از طریق صرافی‌های متمرکز مانند بایننس برطرف می‌شود.
ساختار صرافی‌های غیرمتمرکز به گونه‌ایست که کارمزد تراکنش‌ها در آنها، پایین‌تر از صرافی‌های متمرکز است. علاوه بر این، بخاطر پتانسیل این برنامه‌ها، احتمالا شاهد معامله سهام شرکت‌ها در آینده از طریق این صرافی‌ها بین افراد خواهیم بود.
ارتباط اتریوم با DeFi چیست ؟
اتریوم در حال حاضر پیشتاز DeFi است. با ارائه اتریوم 2، قابلیت این بلاک چین برای میزبانی از DeFi بهبود خواهد یافت. در حال حاضر برنامه‌های مالی متعددی بر بستر Ethereum وجود دارد که در تصویر زیر مشاهده می‌نمایید:
این برنامه‌ها شامل: سیستم‌های پرداخت، صرافی‌ها، زیرساخت‌ها، بازار مشتقه، سرویس بیمه، سرویس اعتباری وام‌دهی و…. است. رقبای اتریوم در بحث DeFi ایاس و ترون هستند، که سرعت تراکنش و مقیاس‌پذیری بالاتری را ارائه می‌دهند.
دیفای (Defi) چیست؟ هرآنچه که باید بدانید
با مفهوم دیفای بیشتر آشنا شویم (DeFi)
دیفای به معنای امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) است، اصطلاحی فراگیر که برای انواع برنامه‌های مالی در ارزهای رمزپایه یا بلاک چین که به منظور کمرنگ کردن واسطه‌های مالی ایجاد شده‌اند، به کار می‌رود.
دیفای از بلاکچین، فناوری پشت ارز دیجیتال بیت کوین الهام گرفته شده است که به چندین نهاد امکان می‌دهد تا نسخه‌ای از تاریخچه معاملات را نگه دارند، به این معنی که تراکنشات دیگر توسط یک منبع مرکزی کنترل نمی‌شود. این موضوع مهمی است؛ زیرا سیستم‌های متمرکز و مراکز کنترل انسانی می‌توانند سرعت و پیچیدگی معاملات را محدود کنند؛ در حالی که کاربران کنترل مستقیم کمتری بر پول خود دارند. دیفای منحصر به فرد است، زیرا کاربرد بلاکچین را از انتقال ارزش ساده به موارد استفاده مالی پیچیده‌تر گسترش می‌دهد.
بیت کوین و بسیاری دیگر از دارایی‌های دیجیتال با روش‌های پرداخت قدیمی مانند روش‌های اجرا شده توسط ویزا کارت و پی پل فرق دارند، به این دلیل که همه واسطه‌ها را از معاملات حذف می‌کنند. وقتی با یک کارت اعتباری در یک کافه پول قهوه را پرداخت می‌کنید، یک موسسه مالی با کنترلی که بر معامله شما دارد، بین شما و کافه مستقر می‌شود و اختیار متوقف کردن یا مکث و حفظ آن را در دفاتر خصوصی خود دارد. با بیت کوین، این موسسات عملا از سیستم حذف می‌شوند.
خرید مستقیم تنها نوع معامله یا قرارداد تحت نظارت شرکت‌های بزرگ نیست. برنامه‌های مالی مانند وام، بیمه، سرمایه گذاری جمعی، مشتقات، شرطبندی و موارد دیگر نیز در کنترل آن‌هاست. قطع واسطه‌ها از انواع معاملات از مزایای اصلی دیفای است.
برنامه‌های دیفای بر بستر اتریوم
اکثر برنامه‌هایی که خود را “دیفای” می‌خوانند، با تکیه بر Ethereum ساخته شده‌اند. دومین پلتفرم بزرگ ارز رمزنگاری شده در جهان خود را از پلت فرم Bitcoin متمایز می‌کند؛ زیرا استفاده از آن برای ساخت انواع دیگر برنامه‌های غیرمتمرکزی که فراتر از معاملات ساده هستند، آسان‌تر است. این موارد پیچیده‌تر استفاده مالی حتی توسط ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، در سال ۲۰۱۳ در وایت پیپر نیز بیان شده است.
این موضوع که اتریوم انعطاف‌پذیری بسیار بیشتری را ارائه می‌دهد، به دلیل بستر قراردادهای هوشمند آن است که در صورت تحقق برخی شرایط به طور خودکار معاملات را انجام می‌دهد. زبان‌های برنامه نویسی اتریوم، مانند Solidity، به طور خاص برای ایجاد و استقرار چنین قراردادهای هوشمندی طراحی شده‌اند.
به عنوان مثال، فرض کنید یک کاربر می‌خواهد سه شنبه هفته آینده پولش برای یکی از دوستانش ارسال شود، اما فقط در صورتی که هوا مطابق با weather.com بالاتر از ۹۰ درجه فارنهایت باشد. چنین قوانینی را می‌توان در یک قرارداد هوشمند نوشت.
با وجود قراردادهای هوشمند، ده‌ها برنامه دیفای در اتریوم کار می‌کنند که برخی از آنها در زیر بررسی می‌شوند. نسخه جدید ۲.۰ که شبکه اتریوم به آن ارتقا می‌یابد، می‌تواند با کنار زدن مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم، این برنامه‌ها را تقویت کند.
محبوبترین برنامه‌های دیفای عبارتند از:
- مبادلات غیرمتمرکز (DEX): مبادلات آنلاین به کاربران کمک می‌کنند ارزها را به ارزهای دیگر تبدیل کنند، چه دلار آمریکا به بیت کوین و چه اتر بهDAI . DEX نوعی صرافی است که کاربران را مستقیماً به هم متصل می‌کند تا بتوانند ارزهای رمزنگاری شده را با یکدیگر مبادله کنند، بدون اینکه به هیچگونه واسطه‌ای با سپردن پولشان اعتماد کنند.
- Stablecoins: ارز رمزنگاری شده‌ای است که برای ثبات قیمت به دارایی خارج از ارز رمزپایه (دلار یا یورو) گره خورده است.
- بسترهای وام دهی: این سیستم عامل‌ها از قراردادهای هوشمند برای جایگزینی واسطه‌هایی مانند بانک‌ها که وام را مدیریت می‌کنند، استفاده می‌کنند.
- Wrapped Bitcoins (WBTC): روشی برای ارسال بیت کوین به شبکه اتریوم است تا بیت کوین بتواند مستقیماً در سیستم defi اتریوم استفاده شود. WBTC به کاربران امکان می‌دهد سود بیت کوین‌های قرض داده شده از طریق سیستم عامل‌های وام غیرمتمرکز را که در بالا توضیح داده شده است، کسب کنند.
- بازارهای پیش‌بینی: بازارهایی برای شرطبندی روی نتیجه رویدادهای آینده مانند انتخابات. هدف این نسخه‌های دیفای در بازارهای پیش‌بینی ارائه عملکرد یکسان اما بدون واسطه است.
علاوه بر این برنامه‌ها، مفاهیم جدید دیفای نیز حول آنها به وجود آمده است:
- تولید محصول: برای معامله گران آگاه که مایل به ریسک هستند، این امکان ایجاد شده است. جایی که کاربران توکن‌های مختلف دیفای را اسکن می‌کنند تا فرصت‌هایی را برای بازده بیشتر پیدا کنند.
- قابلیت انعطاف‌پذیری: برنامه‌های دیفای منبع باز هستند، به این معنی که کد پشت آنها برای مشاهده همه افراد عمومی است. به همین ترتیب، از این برنامه‌ها می‌توان برای “ساخت” برنامه‌های جدید با کدهایی که به منزله بلوک‌های سازنده هستند، استفاده کرد.
- لگوهای پول: با بررسی مفهوم “قابلیت انعطاف‌پذیری به روش دیگر، برنامه‌های دیفای مانند Lego هستند، بچه‌ها بلوک‌های اسباب بازی را برای ساخت ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و غیره با هم ترکیب می‌کنند. برنامه‌های دیفای را می‌توان به طور مشابه مانند “لگوهای پول” برای ساخت محصولات جدید مالی در کنار هم جمع کرد.
پلتفرم‌های وام دهی
بازارهای وام یکی از انواع محبوب دیفای است که وام گیرندگان را به وام دهندگان ارزهای رمزپایه متصل می‌کند. پلت فرم محبوب Compound، به کاربران امکان می‌دهد ارزهای رمزپایه را قرض بگیرند یا وام‌های خود را ارائه دهند. کاربران می‌توانند بابت وام دادن پول خود، سود خود را از بهره بدست آورند. Compound نرخ بهره را به صورت الگوریتمی تنظیم می‌کند، بنابراین اگر تقاضای بیشتری برای وام گرفتن ارز رمزپایه وجود داشته باشد، نرخ بهره بالاتر خواهد رفت.
وام دهی مبتنی بر وثیقه است، به این معنی که کاربر برای گرفتن وام، نیاز به ارائه وثیقه (اغلب اتر، که یکی از منشاهای قدرت اتریوم است) دارد. این بدان معناست که برخلاف سیستم‌های متمرکز کاربران هویت یا نمره اعتبار مرتبط خود را برای گرفتن وام اعلام نمی‌کنند.
Stablecoins
شکل دیگر دیفای، Stablecoins است. ارزهای رمزنگاری شده اغلب نوسانات شدیدتری نسبت به فیات یا ارزهای معمول را تجربه می‌کنند، که برای افرادی که می‌خواهند بدانند یک هفته دیگر پول آنها چقدر ارزش دارد، موضوع خوبی نیست.
استیبل کوین ارزهای رمزنگاری شده را به ارزهای غیر رمزپایه مانند دلار آمریکا متصل می‌کند تا قیمت آنها را تحت کنترل باشد. همانطور که از نام آن پیداست، استیبل کوین برای ایجاد “ثبات” قیمت تلاش می‌کنند.
بازارهای پیش بینی
یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های دیفای که بر اساس اتریوم ابجاد شده‌اند به اصطلاح “بازار پیش بینی است، جایی که کاربران روی نتیجه برخی از رویدادها مانند “آیا دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ برنده خواهد شد؟” شرطبندی می‌کنند.
هدف شرکت کنندگان بدست آوردن پول است، با این حال بازارهای پیش‌بینی گاهی اوقات می‌توانند نتایج را بهتر از روش‌های معمول مانند نظرسنجی پیش‌بینی کنند.
بازارهای پیش‌بینی متمرکز با سوابق خوب در این زمینه شامل Intrade و PredictIt است. دیفای این امکان را دارد که علاقه افراد را به بازارهای پیش‌بینی افزایش دهد، زیرا به طور سنتی توسط دولت‌ها مورد بی‌مهری قرار می‌گرفت و وقتی به طور متمرکز اداره می‌شدند، اغلب فعالیتشان متوقف میشد.
سوالات متداول در رابطه با دیفای
چگونه از طریق دیفای درآمد داشته باشم؟
ارزش نهفته در پروژه‌های Ethereum DeFi در حال انفجار است، زیرا طبق گزارشات بسیاری از کاربران درآمد زیادی از این طریق کسب می‌کنند.
همانطور که در بالا ذکر شد، با استفاده از برنامه‌های وام مبتنی بر اتریوم، کاربران می‌توانند با وام دادن پول خود و ایجاد سود از بهره وام‌ها “درآمد منفعل” ایجاد کنند. تولید محصول، که در بالا توضیح داده شد، امکان بازدهی حتی بیشتر، اما با ریسک بیشتر را دارد.
دیفای این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا از قابلیت وام دهی دیفای استفاده کنند تا دارایی‌های رمزنگاری شده خود را برای تولید بهترین بازده ممکن به کار بگیرند. با این حال، این سیستم‌ها پیچیده هستند و اغلب فاقد شفافیت هستند.
آیا سرمایه‌گذاری در دیفای امن هست؟
نه، پرریسک است. بسیاری بر این باورند که دیفای آینده مالی جهان است و سرمایه گذاری زودهنگام در این فناوری غیر متمرکز می‌تواند به دستاوردهای عظیم منجر شود.
اما تشخیص پروژه‌های خوب از بد برای تازه واردان دشوار است. از و پروژه‌های بد بسیاری نیزوجود داشته است.
با افزایش فعالیت و محبوبیت دیفای تا سال ۲۰۲۰، بسیاری از برنامه‌های دیفای ، مانند YAM meme coin، خراب شده‌اند و سرمایه بازار را از ۶۰ میلیون دلار به ۰ دلار در ۳۵ دقیقه رسانده‌اند. سایر پروژه‌های دیفای از جمله هات داگ و پیتزا نیز به همین سرنوشت دچار شدند و سرمایه گذاران زیادی سرمایه خود از دست دادند.
علاوه بر این، اشکالات دیفای متأسفانه هنوز هم بسیار رایج هستند. قراردادهای هوشمند قدرتمند هستند، اما وقتی قوانین در پروتکل ایجاد می‌شوند، نمی‌توان دیگر تغییراتی در آنها ایجاد نمود، که معمولاً اشکالات را دائمی و در نتیجه ریسک را افزایش می‌دهد.
چه زمانی دیفای به سمت عادی شدن بین مردم خواهد رفت؟
در حالی که افراد بیشتری به سمت برنامه‌های دیفای می‌روند، سخت است که بگوییم این اتفاق کی می‌افتد. بیشتر این موارد بستگی به این دارد که چه کسی و چرا آنها را مفید می‌داند.
بسیاری بر این باورند که پروژه‌های مختلف دیفای توانایی تبدیل شدن به Robinhood بعدی را دارند، و با برنامه‌های مالی فراگیرتر و بازتر، انبوهی از کاربران جدید را که به طور سنتی به چنین سیستم عامل‌هایی دسترسی نداشتند را جذب خود می‌کنند.
این فناوری مالی جدید، آزمایشی است و به ویژه از نظر امنیت و مقیاس بدون مشکل نیست.
توسعه دهندگان امیدوارند که در نهایت این مشکلات برطرف شود. اتریوم۲.۰ می‌تواند از طریق یک مفهوم جدید معروف به sharding، نگرانی‌های مربوط به مقیاس را حل کند، روشی برای تقسیم پایگاه داده به قطعات کوچکتر که برای اجرای هر یک از کاربران کنترل بیشتری دارد.
Ethereum 2.0 چگونه روی دیفای تاثیر می‌گذارد؟
Ethereum 2.0 دارو یا درمانی برای همه مشکلات دیفای نیست، اما یک شروع خوب است. پروتکل‌های دیگری مانند Raiden و TrueBit نیز برای حل بیشتر مقیاس‌پذیری اتریوم در دست ساخت هستند.
اگر این راه حل‌ها جای خود را به درستی پیدا کنند، نسخه‌های آزمایشی Ethereum DeFi شانس بیشتری برای تبدیل به محصولات واقعی دارند.
بیت کوین و دیفای
در حالی که Ethereum عضو برتر دنیای دیفای است، بسیاری از زیرمجموعه‌های بیت کوین در هدف کاهش واسطه از معاملات مالی پیچیده با اتریوم مشترک هستند. آنها با استفاده از پروتکل بیت کوین روش‌هایی را برای این کار توسعه داده‌اند.
به عنوان مثال شرکت‌هایی مانند آزمایشگاه‌های DG و Suredbits در حال کار بر روی یک فناوری بیت کوین دیفای به نام قراردادهای discreet log contracts (DLC) هستند. DLC روشی را برای اجرای قراردادهای پیچیده مالی مانند قراردادهای مشتقه با کمک بیت کوین ارائه می‌دهد.
یکی از موارد استفاده از DLC پرداخت بیت کوین به شخص تنها در صورت تحقق برخی شرایط خاص می‌باشد، مثلاً اگر تیم شیکاگو وایت ساکس در بازی بیس بال بعدی خود پیروز شود، پول به برنده تعلق می‌گیرد.
منبع و ماخذ:
https://www.arzido.com/learn/defi-learning/