دندان قروچه و تاثیر مخرب آن بر ایمپلنت های دندانی

دندان قروچه یکی از شایع ترین عادت های نادرست برای سلامت دهان و دندان است که بیش از یک سوم افراد بزرگسال در سراسر جهان درگیر آن هستند. افراد مبتلا به دندان قروچه ممکن است در صورت وجود شرایط استرس زا در طول روز، دندان های خود را به هم فشار دهند و یا در طول شب با سوزش فک و سردرد یا حساسیت دندان از خواب بیدار شوند.  این افراد در طول شب دندان ها را روی هم می سایند و فشار می دهند و همین مسئله موجب این احساس درد و سوزش در فک و دندان ها می شود.

درمان این مشکل تنها بر عهده دندانپزشکان نیست و متخصصین دندانپزشکی تنها می ‌توانند روش هایی برای مدیریت براکسیسم یا دندان قروچه به بیماران خود پیشنهاد کنند. به عنوان مثال بیشتر دندانپزشکان توصیه می ‌کنند بیمار در کنار استفاده از روش‌ های دندانپزشکی به یک مشاور یا روانشناس مراجعه کند تا علت دندان قروچه را کشف نموده و در جهت برطرف کردن تاثیرات آن با دندانپزشک همکاری نماید.

دلایل بروز دندان قروچه

بروز دندان قروچه در افراد مختلف دلایل مختلفی دارد. شرایط متفاوت محیط زندگی ، عوامل ژنتیکی یا وجود مشکلات عاطفی می ‌تواند موجب بروز این بیماری در افراد مختلف شود. افراد در صورت مواجهه با شرایط استرس زا، تنش و یا شرایطی که نیاز به تمرکز زیاد داشته باشد، در طول روز ممکن است دندان‌ قروچه داشته باشند، اما افرادی که شب هنگام از دندان قروچه رنج می برند، ممکن است مبتلا به اختلال بیش فعالی، آپنه خواب و یا رفلاکس معده باشند.

برخی از داروهایی که برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرند نیز می توانند موجب بروز دندان قروچه خصوصا در شب هنگام شوند. توجه داشته باشید استعمال دخانیات، و مصرف تنباکو، کافئین و الکل می تواند احتمال دندان قروچه های شبانه را به شدت افزایش دهد.

عوارض دندان قروچه یا براکسیسم

دندان قروچه فشار زیادی را به مفصل های فک و عضلات اطراف آن وارد می نماید. این فشار می تواند موجب بروز درد در ناحیه صورت و فک و حتی گوش ها شود. بیشتر بیماران از درد در ناحیه شقیقه یا گوش شکایت می کنند. دندانپزشک می تواند با مشاهده یک الگوی فرسایشی روی دندان ها به وجود دندان قروچه در بیماران پی ببرد.

علاوه بر این فشاری که به مفصل ها و عضلات اطراف فک وارد می شود، می تواند باعث بروز اختلالات مفصل گیجگاهی فکی شود. در اثر ابتلا به این اختلالات فک، بیمار دردهای شدیدی در ناحیه صورت، گردن و شانه ها احساس می ‌کند و حتی می تواند هنگام حرف زدن، جویدن و بلع غذا با مشکل روبرو شود.

یکی از اصلی ترین آسیب های دندان قروچه، ساییدگی مینای دندان و سطح دندان ‌ها است. در اثر این امر ارتفاع دندان ها به مرور کاهش یافته، حساسیت دندان ها افزایش می یابد. دندان قروچه به صورت مداوم حتی می تواند موجب ترک خوردن یا شکستن دندان ها شود و یا به دندان های پر شده، ونیرها و بریج هایی که در دهان بیمار قرار گرفته است، آسیب برساند.

بد نیست بدانید دندان قروچه تنها باعث آسیب رسیدن به دندان ‌ها نمی ‌شود، بلکه موجب تحلیل لثه ها نیز می شود. توجه داشته باشید در اثر دندان قروچه دندان ها لق نمی شوند  اما باکتری‌ها و پلاک ها در فواصل موجود بین دندان ها ایجاد شده، رسوب می‌کنند و به مرور لثه ها را تحلیل می دهند.

یکی از شایع ترین عوارض دندان قروچه نیز سردردهای شدید نظیر میگرن است که در اثر فشار وارد شده به عضلات صورت و فک اتفاق می ‌افتد.

لازم است بدانید بسیاری از افراد متوجه نمی شوند که مبتلا به براکسیسم یا دندان‌قروچه هستند. گاهی اوقات زمانی که یکی از نزدیکان فرد در کنارش بخوابد، متوجه این موضوع می شود و بنابراین دلیل احساس سردرد، درد در ناحیه گردنف فک یا شانه بیمار مشخص می شود و همان عادت دندان قروچه است. بنابراین در صورتی که از هریک از موارد بالا رنج می برید، بهتر است جهت انجام معاینه به یک دندانپزشک مراجعه کنید.

دندان قروچه و ایمپلنت ها

ایمپلنت ها یکی از بهترین روش های درمانی برای جایگزینی دندان‌ های از دست رفته محسوب می شوند. ایمپلنت ها می توانند درست مانند یک دندان طبیعی رفتار کنند و بنابراین در غذا خوردن و صحبت کردن بیماران خللی وارد نکرده، به اصلاح طرح لبخند آن ها نیز کمک می نمایند. می توان گفت بیشتر افراد شرایط استفاده از ایمپلنت برای جایگزینی دندان ‌های از دست رفته را دارند، اما افراد مبتلا به دندان قروچه هنگام استفاده از ایمپلنت ها ممکن است با مشکلاتی روبه‌رو شوند.

یکی از دلایل این امر مراقبت های درمانی مورد نیاز پس از جراحی برای قرار گرفتن ایمپلنت در داخل دهان است. فرد پس از قرار گرفتن تحت عمل جراحی باید مدتی صبر کند تا ایمپلنت ها با استخوان فک جوش بخورند. در صورتی که این فرآیند چند ماهه به خوبی انجام نشود، کاشت ایمپلنت با شکست روبرو خواهد شد.

بیماران مبتلا به دندان قروچه در ابتدا باید توسط دندانپزشک معاینه شوند تا دندانپزشک تشخیص دهد آیا لثه توانایی مورد نیاز برای تحمل فشار وارد شده روی ایمپلنت را دارد یا خیر. در صورتی که بافت کافی در اطراف محل ایمپلنت وجود نداشته باشدف بیمار باید در ابتدا پیوند استخوان انجام دهد. حتی اگر بیمار تحت جراحی دندان قرار بگیرد و به شدت دندان قروچه داشته باشد، ممکن است ایمپلنت ها به استخوان فک جوش نخورند و این مسئله باعث شکست فرآیند کاشت ایمپلنت شود.

دندان قروچه و آسیب به ابزارهای دندانی

علاوه بر آن که دندان قروچه می‌ تواند باعث آسیب رسیدن به ایمپلنت ها، استخوان فک و بافت لثه شود، حتی ممکن است ابزارهای دندانی را نیز بشکند. گرچه ابزارهای دندانی جدید از مواد با کیفیت تر و با دوام بیشتر ساخته شده اند، اما حتی این مواد نیز ممکن است در برابر فشار ناشی از دندان قروچه آسیب ببینند و بشکنند.

استفاده افراد مبتلا به دندان قروچه از ایمپلنت

این مسئله نیازمند تحقیقات بیشتری است. عده ای از متخصصین توصیه می کنند بیمار قبل از قرار گرفتن تحت کاشت ایمپلنت، دندان قروچه خود را درمان کند. گاهی اوقات از محافظ دندان برای کاهش استرس و فشار وارد شده به دندان ها استفاده می شود. علاوه بر این دندانپزشک  می ‌تواند ایمپلنت ها را با در نظر گرفتن مشکل دندان قروچه طراحی نماید. در نهایت باید گفت برخی از بیماران که مبتلا به نوع شدید دندان ‌قروچه هستند نمی توانند تحت کاشت ایمپلنت قرار بگیرند و یا در صورت قرار گرفتن تحت درمان با ایمپلنت ممکن است روند درمان آن ها با شکست مواجه شود.

بنابراین توصیه می شود بیماران مبتلا به دندان قروچه در ابتدا برای درمان دندان قروچه خود به یک روانشناس مراجعه کنند و سپس با در نظر گرفتن همه این موارد با متخصصین جراحی لثه و دندان پزشک مشورت نموده، در نهایت بهترین روش را برای درمان انتخاب کنند.

روش های درمان دندان قروچه

عموما دندانپزشکان تنها روش ‌هایی برای محافظت از دندان ها هنگام دندان قروچه شبانه به بیمار پیشنهاد می‌ کنند تا از آسیب های احتمالی به ناحیه دهان و دندان بیمار پیشگیری کند. این روش ‌ها دندان قروچه را درمان و متوقف نمی‌ کنند. روش هایی که دندانپزشکان برای جلوگیری از آسیب بیشتر به دهان و دندان بیمار در شرایط استرس زا پیشنهاد می کنند می تواند شامل یکی از موارد زیر باشد:

استفاده از داروهایی مانند شل کننده های عضلات فک که به کنترل دندان قروچه خصوصاً هنگام شب کمک می کند. توجه داشته باشید همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره شد، برخی از داروهای ضد افسردگی می ‌تواند خطر دندان قروچه را افزایش دهد. بنابراین پزشک می ‌تواند با تعویض دارو این خطر را کاهش دهد. برخی از داروها نیز هستند که به کنترل شرایط استرس زا کمک می کنند و در نتیجه خطر دندان قروچه را تا حد زیادی کاهش می دهند.

به غیر از دارو استفاده از روش هایی مانند تزریق بوتاکس نیز می تواند از بروز دندان قروچه جلوگیری کند. البته هزینه های تزریق بوتاکس تحت پوشش بیمه ‌های درمانی نیست و مورد تایید سازمان غذا و دارو نیز قرار نگرفته است، اما روشی بی ‌خطر و موثر در کاهش بروز دندان قروچه محسوب می شود. در کنار روش های دارویی و درمانی کمک گرفتن از یک روانشناس برای تشخیص عامل بروز دندان قروچه و کنترل شرایط استرس زا در بیماران یکی از روش های مفید برای جلوگیری از خطرات دندان قروچه به شمار می رود.