خلاصه کتاب به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد ( نویسنده استیو هرمن )

آموزش تحمل «نه» شنیدن به کودکان، یکی از چالش های بزرگ و البته حیاتی دوران کودکی است که نقش مهمی در شکل گیری شخصیت و تاب آوری آن ها دارد. کتاب «به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد» نوشته استیو هرمن، یک راهنمای داستانی فوق العاده است که با زبانی شیرین و تصاویری جذاب، به بچه ها و والدینشان یاد می دهد چطور با این کلمه جادویی و گاهی اوقات آزاردهنده کنار بیایند و آن را به فرصتی برای رشد تبدیل کنند.

یادتان می آید چند بار برای خواسته هایی که فرزندتان داشته و شما به او «نه» گفته اید، با گریه و عصبانیت و لجبازی روبرو شده اید؟ تقریباً همه ما با این صحنه ها آشنایی داریم و می دانیم که چقدر می تواند هم برای خود کودک و هم برای ما والدین فرسایش دهنده باشد. قبول کنید که پذیرش نه یک مهارت زندگی مهم است که هر آدمی، چه بزرگ و چه کوچک، باید آن را بلد باشد. این کتاب دقیقاً دست روی همین نقطه حساس می گذارد و با داستانی دوست داشتنی، یک راهکار ساده اما عمیق به ما و بچه هایمان ارائه می دهد.

استیو هرمن کیست؟ نگاهی به فلسفه نویسندگی خالق اژدهاهای دوست داشتنی

خب، اصلاً بیایید ببینیم استیو هرمن کیست که اینقدر کتاب هایش محبوب شده، مخصوصاً بین پدر و مادرها و معلم ها. استیو هرمن یک نویسنده نام آشنای ادبیات کودک است که تمرکز اصلی اش روی آموزش مهارت های زندگی و هوش هیجانی به بچه هاست. اما نه به روش های خشک و مدرسه ای، بلکه با داستان هایی که دل هر کودکی را می برد!

او اعتقاد دارد که بهترین راه برای یاد دادن چیزهای مهم به بچه ها، پیچیدن آن ها در قالب قصه های جذاب و شخصیت های دوست داشتنی است. همین شد که ایده «کتاب های اژدهای من» (My Dragon Books) به ذهنش رسید. این مجموعه کتاب ها، هر کدام روی یک مهارت خاص زندگی مثل کنترل خشم، مسئولیت پذیری، همدلی و همین «تحمل نه شنیدن» تمرکز دارند. اژدهای قصه های او، دیگی دوو (یا در بعضی ترجمه ها درو)، یک اژدهای بامزه و شیطون است که خودش هم مثل بچه های ما، در ابتدا بلد نیست چطور با احساساتش کنار بیاید و باید آن ها را یاد بگیرد.

استیو هرمن با استفاده از زبان ساده، جملات کوتاه و تصاویری که حرف برای گفتن زیاد دارند، کاری کرده که بچه ها به راحتی با شخصیت های داستان ارتباط برقرار کنند و درس های مهم را در قالب بازی و ماجرا یاد بگیرند. این روش نه تنها برای بچه ها سرگرم کننده است، بلکه برای والدین هم یک ابزار عالی برای گفتگو و آموزش غیرمستقیم فراهم می کند. او واقعاً یک نابغه در تلفیق سرگرمی و آموزش است.

خلاصه کامل داستان: درو و اژدهای بی صبرش چگونه تحمل نه را آموختند؟

داستان کتاب «به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد» حول محور یک پسر کوچک و دوست داشتنی به اسم درو (در بعضی نسخه ها اندی) و اژدهای خانگی اش می چرخد. اژدهای درو، که خودش هم شخصیت اصلی این مجموعه کتاب هاست، مثل خیلی از بچه ها، اوایل اصلاً دوست ندارد کلمه «نه» را بشنود. وای که چقدر برایش سخت است! وقتی به او نه می گویند، فوراً کلافه می شود، غر می زند، ممکن است از دهانش دود و آتش بیرون بزند (البته نه آتش واقعی که خانه را بسوزاند، بیشتر شبیه عصبانیت بچه هاست) و خلاصه حسابی بی طاقت می شود.

درو در طول داستان، با موقعیت های روزمره ای روبرو می شود که مجبور است به اژدهایش «نه» بگوید. مثلاً اژدها دلش می خواهد همین الان برود پارک بازی کند، ولی وقتش نیست. یا می خواهد تمام آب نبات ها را یکجا بخورد، ولی درو می داند که برای سلامتی اش خوب نیست. هر بار که «نه» می شنود، اژدها شروع به ناراحتی و بی قراری می کند. اما درو، که یک صاحب اژدهای دانا و صبور است، دست از تلاش برنمی دارد.

درو گام به گام شروع به آموزش اژدهایش می کند. اول از همه، سعی می کند حواسش را پرت کند و پیشنهادهای جایگزین بدهد. مثلاً اگر نمی تواند الان برود پارک، شاید بتوانند با هم یک کتاب جالب بخوانند یا با اسباب بازی هایش بازی کنند. بعد، سعی می کند برای اژدهایش توضیح دهد که چرا الان باید «نه» بشنود. مثلاً می گوید: «اژدهای عزیزم، می دانم دلت می خواهد بازی کنی، اما الان وقت انجام کارهایی است که باید انجام دهیم. بعد از اینکه کارهامان تمام شد، می توانیم برویم بازی کنیم.»

درو به اژدهایش یاد می دهد که وقتی «نه» می شنود، به جای عصبانی شدن، نفس عمیق بکشد و به یک چیز سرگرم کننده دیگر فکر کند. او می فهمد که صبر کردن و انتظار کشیدن، ارزشش را دارد و همیشه بعد از هر «نه»، یک «بله» یا یک چیز خوب دیگر در راه است. اژدهای بیچاره کم کم یاد می گیرد که صبور باشد، غر نزند و به جای ناراحتی، به گزینه های دیگر فکر کند. داستان به زیبایی نشان می دهد که چطور اژدها، قدم به قدم، از یک موجود بی صبر و کم طاقت به یک اژدهای فهمیده و صبور تبدیل می شود که می تواند «نه» را بپذیرد. این تغییر، نه تنها زندگی اژدها را شیرین تر می کند، بلکه رابطه او با درو را هم قوی تر و لذت بخش تر می کند.

پیام های کلیدی و درس های عمیق کتاب: فراتر از یک نه ساده

کتاب «به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد» فقط یک داستان ساده برای وقت خواب نیست؛ بلکه یک معدن پر از پیام های تربیتی و روانشناختی عمیق است که هم برای بچه ها و هم برای بزرگ ترها کلی حرف برای گفتن دارد. بیایید با هم ببینیم این کتاب چه درس های مهمی به ما می دهد:

تقویت تاب آوری و صبر

مهم ترین پیامی که این کتاب می دهد، اهمیت تاب آوری و صبر است. در زندگی واقعی، بچه ها نمی توانند همیشه به هر چیزی که می خواهند برسند. بعضی وقت ها باید صبر کنند، بعضی وقت ها باید خواسته خودشان را به تعویق بیندازند و بعضی وقت ها هم اصلاً به آن خواسته نمی رسند. آموزش تحمل «نه»، یعنی آموزش مهارت کنار آمدن با ناامیدی و یادگیری اینکه دنیا همیشه طبق میل ما نمی چرخد. این مهارت برای رشد عاطفی و اجتماعی کودک ضروری است و پایه و اساس بسیاری از موفقیت های آینده او را می سازد.

مدیریت هیجانات منفی

بچه ها وقتی «نه» می شنوند، ممکن است عصبانی شوند، ناراحت شوند یا حتی گریه کنند. این کتاب به آن ها یاد می دهد که این هیجانات طبیعی هستند، اما مهم این است که چطور با آن ها کنار بیایند. اژدها یاد می گیرد که به جای آتش فشانی، نفس عمیق بکشد و راهی برای آرام کردن خودش پیدا کند. این یعنی مدیریت هیجانات منفی. کتاب به بچه ها می آموزد که می توانند ناراحت باشند، اما نباید اجازه دهند ناراحتی شان تبدیل به رفتار مخرب یا لجبازی شود. این یک فرصت یادگیری ارزشمند برای تبدیل ناامیدی به سازگاری است.

انعطاف پذیری و سازگاری

یکی دیگر از درس های مهم این کتاب، انعطاف پذیری است. وقتی یک در بسته می شود، باید به دنبال درهای دیگر گشت. اژدها یاد می گیرد که اگر الان نمی تواند کاری را انجام دهد، می تواند به جای آن کار دیگری بکند. این یعنی درک اینکه همه خواسته ها فوراً برآورده نمی شوند و گاهی باید راه های جایگزین را امتحان کرد. این مهارت به بچه ها کمک می کند تا در مواجهه با تغییرات و محدودیت ها، کمتر دچار استرس و مقاومت شوند.

مسئولیت پذیری

گاهی اوقات، «نه» شنیدن نتیجه رفتار یا انتخاب خود کودک است. این کتاب به بچه ها کمک می کند تا بفهمند که تصمیمات آن ها می تواند منجر به محدودیت هایی شود و گاهی اوقات «نه» گفتن از روی منطق و ضرورت است. مسئولیت پذیری در قبال اعمال خود، یکی از پیام های ضمنی و قدرتمند کتاب است که به صورت غیرمستقیم به کودک آموزش داده می شود.

اهمیت گفتگو و درک متقابل

رابطه درو و اژدها، نمونه ای عالی از گفتگوی مؤثر و درک متقابل است. درو با صبر و توضیح دادن چرایی «نه»، به اژدها کمک می کند تا دلیل محدودیت ها را بفهمد و بهتر با آن ها کنار بیاید. این نشان می دهد که ارتباط باز و همدلانه بین والدین و فرزندان، چقدر می تواند در پذیرش «نه» توسط کودک مؤثر باشد. وقتی بچه ها احساس کنند که حرفشان شنیده شده و دلیل منطقی برای «نه» وجود دارد، راحت تر آن را قبول می کنند.

پذیرش نه فقط درباره محدودیت نیست؛ درباره ساختن ذهن هایی قوی و انعطاف پذیر است که آماده اند با چالش های زندگی روبرو شوند و از هر موقعیتی درس بگیرند.

راهنمای عملی برای والدین و مربیان: چگونه آموزه های این کتاب را در عمل پیاده کنیم؟

خب، حالا که فهمیدیم کتاب چقدر پر از پیام های خوب و قشنگ است، بیایید ببینیم چطور می توانیم این آموزه ها را به زندگی واقعی بچه هایمان بیاوریم و خودمان هم یک دروی حرفه ای برای اژدهای کوچولویمان باشیم!

قبل از مطالعه کتاب: آماده سازی ذهن کودک

قبل از اینکه کتاب را با هم شروع کنید، خوب است کمی با فرزندتان حرف بزنید. مثلاً می توانید این طور شروع کنید:

• بهش بگید: عزیزم، گاهی وقت ها ما به تو «نه» می گیم، ولی این «نه» گفتن از روی دوست داشتنه و می خوایم بهترین تصمیم رو برات بگیریم.
• تشویقش کنید که با اژدهای داستان همذات پنداری کنه: اژدهای قصه ما هم مثل تو گاهی دوست نداره «نه» بشنوه. به نظرت اون چیکار می کنه؟ این کار باعث میشه کودک راحت تر خودش رو جای اژدها بذاره و درس های کتاب رو قبول کنه.

در حین مطالعه: غرق شدن در داستان و گفتگو

وقتی دارید کتاب رو می خونید، فقط نخونید و رد شید. از این فرصت طلایی برای گفتگو استفاده کنید:

• مکث و گفتگو درباره احساسات اژدها و درو: وقتی اژدها ناراحت یا عصبانی میشه، مکث کنید و بپرسید: به نظرت اژدها الان چه حسی داره؟، اگه تو جای درو بودی، چیکار می کردی تا اژدها آروم بشه؟ این سوالات باز باعث میشه کودک فکر کنه و احساساتش رو بشناسه.
• پرسیدن سوالات باز: در موقعیت های مختلف داستان، از کودک بپرسید که به نظرش چه کار می شد کرد یا چه تصمیم دیگری می شد گرفت.

بعد از مطالعه: پیاده سازی عملی در زندگی روزمره

بعد از اینکه داستان تموم شد، تازه کار اصلی شروع میشه. وقتشه که آموزه ها رو بیاریم توی زندگی واقعی:

بازی نقش (Role Play)

یکی از بهترین راه ها برای تمرین، بازی است. با فرزندتان بازی های نقش آفرینی کنید و موقعیت هایی که در آن «نه» می شنود را بازسازی کنید. مثلاً: مامان، می تونم الان بستنی بخورم؟ و شما بگید نه، الان نه. بعد از کودک بخواهید مثل اژدها رفتار کند، بعد به او راهکار بدهید که چطور آرام باشد و یک فعالیت جایگزین انتخاب کند. این تمرین، کودک را برای موقعیت های واقعی آماده می کند.

استفاده از جملات کتاب

شاید درو جملاتی به اژدها می گفت که برای آرام کردن او مفید بود. این جملات را با کودک خود تکرار کنید و او را تشویق کنید که وقتی «نه» می شنود، از آن ها استفاده کند. مثلاً: یادت میاد درو چی به اژدها می گفت وقتی ناراحت می شد؟ یا می خوای مثل اژدها نفس عمیق بکشی؟

ایجاد گزینه های جایگزین

وقتی مجبورید «نه» بگویید، حتماً یک یا دو گزینه جایگزین هم پیشنهاد بدهید. این کار باعث می شود کودک احساس کند که تمام درها به رویش بسته نشده و هنوز حق انتخاب دارد. مثلاً: نه، الان نمی تونیم بریم پارک، ولی می تونیم بعد از ناهار کتاب بخونیم یا با لگوهایت بازی کنی. این «نه، اما…» خیلی قشنگ تر و سازنده تر از یک «نه» تنهاست.

اعمال قاطعیت و همدلی

هم در «نه» گفتن قاطع باشید و هم با ناراحتی کودک همدلی کنید. این یعنی هم محکم باشید که تصمیم شما قطعی است، هم به کودک بفهمانید که احساساتش را درک می کنید. مثلاً: می دانم که دلت خیلی می خواست الان فلان کار را انجام دهی و ناراحتی. حق داری ناراحت باشی. اما الان وقتش نیست و باید صبر کنیم.

الگوسازی والدین

ما بزرگ ترها هم باید خودمان الگوی خوبی برای پذیرش «نه» باشیم. نشان دهید که خودتان هم گاهی اوقات «نه» می شنوید و با آن کنار می آیید. مثلاً: اوه، مامان هم خیلی دوست داشت الان یک فیلم ببینه، اما الان نه و باید کارهاش رو انجام بده. یا منم دوست داشتم فلان چیز رو بخرم، ولی الان نمی تونم و مشکلی نیست.

تشویق و پاداش

مهم تر از همه، وقتی کودک «نه» را به خوبی پذیرفت و با آرامش با آن کنار آمد، حتماً او را تحسین و تشویق کنید. یک بوسه، یک بغل، یک کلمه دلگرم کننده یا حتی یک تشویق کلامی ساده، تأثیر زیادی روی او خواهد داشت و این رفتار مثبت را در ذهنش تقویت می کند. فراموش نکنید که تقویت رفتارهای مثبت، بهترین راه برای یادگیری مهارت های جدید است.

چرا این کتاب یک گنجینه تربیتی است؟ (مزایای منحصر به فرد)

شاید بپرسید توی این همه کتاب کودک، چرا باید «به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد» را انتخاب کنیم؟ راستش را بخواهید، این کتاب مزایای منحصر به فردی دارد که آن را از بقیه متمایز می کند و واقعاً می توانیم بگوییم یک گنجینه تربیتی است:

سبک داستانی جذاب

استیو هرمن استاد این است که مفاهیم پیچیده و گاهی خشک روانشناسی کودک را در قالب داستانی شیرین و پرماجرا ارائه دهد. بچه ها عاشق اژدهاها هستند و این شخصیت بامزه باعث می شود بدون اینکه حس کنند دارند آموزش می بینند، با داستان همراه شوند و درس های مهمی یاد بگیرند. این کتاب، آموزش را از یک تکلیف به یک تجربه لذت بخش تبدیل می کند.

تصاویر گویا و رنگارنگ

تصاویر این کتاب فقط برای زیبایی نیستند؛ آن ها مکمل داستان اند و کمک می کنند که بچه ها، به خصوص آن هایی که هنوز نمی توانند کامل بخوانند، با نگاه کردن به تصاویر، مفهوم داستان و احساسات شخصیت ها را درک کنند. رنگ های شاد و شخصیت های جذاب تصویری، توجه کودک را جلب کرده و او را تا پایان داستان همراه نگه می دارند.

رویکرد غیرمستقیم

هیچ بچه ای دوست ندارد مستقیم به او نصیحت کنند یا بگویند «تو باید این طور باشی». این کتاب با رویکردی کاملاً غیرمستقیم، مهارت پذیرش «نه» را آموزش می دهد. کودک خودش را جای اژدها می گذارد و به همراه درو، یاد می گیرد که چطور با ناامیدی کنار بیاید. این عدم تحمیل مستقیم، مقاومت کودک را کم کرده و یادگیری را عمیق تر می کند.

پتانسیل بالای گفتگو

یکی از بزرگترین مزایای این کتاب، پتانسیل بالای آن برای ایجاد فضای گفتگو بین والدین و فرزندان است. داستان به والدین این فرصت را می دهد که در مورد احساسات مختلف (مانند عصبانیت، ناراحتی، صبر)، چرایی «نه» گفتن ها و راه های کنار آمدن با آن ها با فرزندشان حرف بزنند. این گفتگوها نه تنها به کودک مهارت می آموزد، بلکه رابطه والد و فرزندی را هم عمیق تر و قوی تر می کند.

تقویت هوش هیجانی

این کتاب یک ابزار فوق العاده برای پرورش هوش هیجانی کودکان است. هوش هیجانی شامل توانایی شناخت، درک و مدیریت احساسات خود و دیگران است. با یادگیری پذیرش «نه»، کودک در واقع دارد مهارت های مهمی مثل خودتنظیمی هیجانی، همدلی (با درو که باید «نه» بگوید) و حل مسئله را تمرین می کند. این مهارت ها از همان کودکی، پایه و اساس موفقیت در آینده شغلی و روابط اجتماعی فرد را بنا می نهند.

مشخصات و جزئیات کتاب برای تهیه ی آسان تر

اگر بعد از خواندن این مقاله حسابی مشتاق شدید که این کتاب ارزشمند را برای فرزند دلبندتان تهیه کنید، بد نیست مشخصات کاملش را هم بدانید تا موقع خرید راحت تر باشید. کتابی که درباره اش صحبت کردیم، با عنوان کامل «به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد» توسط استیو هرمن نوشته شده. ترجمه فارسی این کتاب توسط جلال ورزنده کامه علیا انجام شده و انتشارات آذرگان آن را به چاپ رسانده است. این کتاب در سال ۱۳۹۸ و در ۲۵ صفحه و قطع خشتی (شومیز) منتشر شده و شابک آن 978-622-704047-0 است. رده سنی توصیه شده برای این کتاب معمولاً ۴ تا ۸ سال است، اما حتی کمی بزرگترها هم می توانند از آن لذت ببرند و درس بگیرند. نسخه های چاپی و الکترونیکی این کتاب در بسیاری از کتاب فروشی های آنلاین و اپلیکیشن های کتابخوان موجود است و می توانید به راحتی آن را پیدا کنید.

خلاصه، با خرید این کتاب، نه فقط یک داستان، بلکه یک ابزار آموزشی قدرتمند برای رشد و پرورش کودک خود به دست می آورید. پس معطل نکنید و این هدیه ارزشمند را به خودتان و اژدهای کوچکتان بدهید!

نتیجه گیری

در نهایت، آموزش «تحمل نه شنیدن» برای فرزندانمان، شاید در ابتدا سخت و چالش برانگیز به نظر برسد، اما یک گام اساسی در مسیر رشد و خودکفایی آن هاست. بچه هایی که این مهارت را یاد می گیرند، در آینده تاب آورتر، انعطاف پذیرتر و مسئولیت پذیرتر خواهند بود و می توانند با چالش های زندگی بهتر کنار بیایند. کتاب «به اژدهای خود آموزش دهید که تحمل نه شنیدن را داشته باشد» نوشته استیو هرمن، یک ابزار قدرتمند و دوست داشتنی برای این مسیر است.

با خواندن این داستان شیرین و به کارگیری راهکارهای عملی آن، نه تنها فرزندتان را با یکی از مهم ترین مهارت های زندگی آشنا می کنید، بلکه رابطه ای عمیق تر و مبتنی بر درک متقابل با او خواهید ساخت. پس همین حالا برای تهیه و مطالعه کامل این کتاب اقدام کنید و به فرزندتان کمک کنید تا اژدهایی صبور، شاد و باهوش در زندگی واقعی خود باشد.