همه چیز درباره سردخانه | سردخانه چیست و چگونه کار میکند؟

تعریف سردخانه و نحوه کارکرد آن

اتاق سردخانه چیست؟​ امروز ما در این مقاله به معرفی سردخانه و نکات کلیدی پیرامون انتخاب و ساخت سردخانه می پردازیم. پس تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

سردخانه چیست؟

البته تعریف سردخانه دانفوس نگهداری بسیار ساده است، اتاقی که درون آن سرد است یا یک یخچال بزرگ که می توان درون آن راه رفت.  اما اگر پا را یک مقدار فراتر از این تعریف ساده بزاریم سردخانه ها اتاق هایی هستند که دور تا دور آنها با دیواره های عایق نظیر ساندویچ پنل پوشیده می شود و یک واحد سرمایشی مسئول خنک سازی فضای درون آن است. سردخانه ها به منظور نگه داری و انبار مواد فاسد شدنی نظیر مواد غذایی و داروها برای مدت طولانی ساخته می شوند. سردخانه ها به صورت کلی به دو دسته بالای صفر (مثبت) و سردخانه زیر صفر (منفی) تقسیم می شوند. حال سوال بعدی این است که

سردخانه ها چگونه کار می کنند؟

به طور معمولی یک سردخانه دقیقا مشابه یک یخچال خانگی کار می کند با این تفاوت که انرژی بیشتری مصرف می کند و در هنگام ساخت جزئیات فنی بسیار پیشرفته تری دارند. مهم ترین قسمت یک سردخانه واحد سرمایشی آن است که از قسمت های زیر تشکیل شده است:

• شاسی که واحد سرمایشی روی آن قرار می گیرد
• کمپرسور که امکان دهش و مکش گاز خنک کننده (مبرد) را فراهم می کند
• کندانسور که گرما را از گاز خنک کننده که متراکم شده است می گیرد
• یک شیر فشار قوی و یک شیر کم فشار
• تابلو برق که در آن سیم ها و واحدهای کنترلی نصب می شوند

سرمایش به دو روش ایجاد میشود:

 روش اول به صورت “مستقیم” است که در آن خنک کننده مستقیما با تبخیر محصولات را خنک می کند که این روش از نظر مصرف انرژی بهتر است.

روش دوم که “غیر مستقیم” نامیده می شود، در آن خنک کننده با یک واسطه که مایع است خنک سازی را انجام می دهد در این روش ابتدا مایع خنک می شود و سپس در یک مدار به جریان در می آید .

البته روش دوم انرژی بیشتری مصرف می کند اما ثابت شده است که این روش برای نصب ها پیچیده و بزرگ تر کارامدتر است.

انواع سردخانه ها

به صورت کلی سردخانه ها از لحاظ فنی به دو دسته تقسیم می شوند.

در نوع اول تمامی اجزای سیستم سرمایشی نظیر کمپرسور، اواپراتور و کندانسور همه در یک واحد جا داده شده به این دسته Clip on device گفته می شود. این نوع  سیستم سرمایشی معمولا برای سردخانه هایی که حجم کمتر از 30 متر مکعب و یک temperature zone دارند استفاده می شوند.

دسته دیگر remote condensing unit است. طراحی این دسته اتاق سرد ها به صورتی است که condensing unit بوسیله لوله ها به اواپراتور متصل می شود. به صورت معمول اواپراتور به همراه چند فن درون سردخانه نصب می شود تا بتوان بوسیله فن ها هوای خنک را در محیط چرخاند. این دسته از سردخانه ها برای استفاده در ساختمان ها مناسب تر هستند البته برای نصب بیرون نیز همچنان مناسب هستند.

چگونه یک سردخانه را برای ساخت یا خرید انتخاب کنیم؟

سردخانه ها را می توان در تمامی سایز ها و تنظیمات مختلف ساخت. در قدم اول شما باید میزان محصولاتی که باید در سردخانه نگهداری و انبار شود را در حالت ماکزیمم در نظر بگیرید. البته شما باید این سوال را بپرسید که آیا وجود فضای کافی برای اینکه کسی بتواند درون سردخانه رفت و آمد کند نیاز هست؟ آیا ماشین آلات باربری نظیر لیفتراک برای حمل پالت ها نیز درون سردخانه رفت و آمد دارند؟

برحسب جواب های شما سردخانه مورد نظر شما می تواند یک سردخانه معمولی تجاری باشد یا یک سردخانه عظیم! سردخانه ها را می توان در تمامی سایز ها و تنظیمات مختلف ساخت.

قیمت ساخت سردخانه به چه فاکتور هایی وابسته است ؟

قیمت تمام شده یک سردخانه متاثر از :

• ضخامت ساندویچ پنل ها
• حجم سردخانه
• دمای کارکرد
• قدرت سرمایشی
• ترموگراف
• و میزان دشوار نصب

است.

به عنوان نمونه یک سردخانه صنعتی مینی هزینه ای بالغ بر 2000 یورو (از ذکر قیمت تومانی عاجزیم!!) دارد و برای سردخانه ای با ابعاد 3 در 4 در 2.6 متر 8000 یورو قابل انتظار است. برای سردخانه های بزرگتر و با مصرف انرژی بهینه نیز مبالغ بیشتر از 10000 یورو نیز مطرح می شود.

سرد خانه های صنعتی

این دسته از سرد خانه ها ، از مجموعه ای از ساختمان ها و تاسیسات ساخته می شوند. که جهت نگهداری محصولات کشاورزی، مواد غذایی فاسد شدنی، و سایر محصولات استفاده می شوند. این عمل موجب افزایش طول عمر مواد غذایی می شود.

انواع سردخانه بر اساس میزان دما

• سرد خانه بالای صفر (بین 0 تا 4 درجه سانتی‌گراد) : این دسته از سردخانه ها معمولا در سوپرمارکت ها و فروشگاه های بزرگ استفاده می شوند.
• سرد خانه زیر صفر (بین 0 تا 18- یا 0 تا 20- می‌تواند متغیر باشد) : این دسته از سردخانه ها معمولا در رستوران‌ها، کترینگ‌ها ، و فروشگاه‌های مواد پروتئینی به کار گرفته می شوند.
• تونل انجماد (بین 38- تا 40- درجه سانتی‌گراد) : در کشتارگاه ها استفاده می شود.

فرق سردخانه زیر صفر و بالا صفر

در حقیقت، در کمپرسورهای سرد خانه زیر صفری از قدرت و ظرفیت پایین تری نسبت به بالا صفری برخوردار است.

انواع سرد خانه بر اساس ساختار

• سرد خانه کوچک – سرد خانه خانگی
• سرد خانه متحرک
• سرد خانه کانتینری
• سرد خانه صنعتی
• سرد خانه کنترل اتمسفر CA

انواع سردخانه بر اساس نوع محصول نگهداری

• مخصوص صنایع گوشت
• مخصوص صنایع لبنیاتی
• مخصوص نگهداری میوه و سبزی
• مخصوص ماهی (شیلات)

دسته بندی سرد خانه ها بر اساس گاز مصرفی

    سرد خانه فریونی : از جمله مزیت ها و معایب آن می توان به موارد زیر اشاره کرد.

مزیت : عوارضی و خطراتی همچون مسمومیت و خطرات جانی ندارد – سمی نمی باشد – قابل احتراق نیست –

معایب : بو ندارد (البته این عامل مشکلی ایجاد نمی کند) – بالا بودن قیمت گازهای فریونی – با محیط زیست سازگار نمی باشد.

    سرد خانه آمونیاکی : مزیت های و معایب آن عبارتند از :

مزیت : سازگاری با محیط زیست – قیمت مناسب – بوی شدید ، که موجب تشخیص آسان آن می شود – عدم اختلاط آمونیاک با روغن –

معایب : آمونیاک به شدت سمی است. – اشتعال پذیر است – حساسیت شدید به آب – ناسازگاری با گازهای فریونی –

دسته بندی انواع سرد خانه بر اساس مصرف و وضعیت اجتماعی :

• سرد خانه گمرکی
• سرد خانه عمومی
• سرد خانه ذخیره ای
• سرد خانه تولیدی
• سرد خانه توزیعی
• سردخانه ترانزیتی
• سرد خانه اختصاصی : معمولا در کنار رستوران ها – بیمارستان ها – سوپر مارکت و مراکز کم مصرف استفاده می شوند. وزن تقریبی آن ها 25 تن است.

تجهیزات سردخانه

اجزای اصلی تشکیل دهنده سیکل تبرید عبارتند از :

• کمپرسور (وظیفه فشرده سازی گازها را برعهده دارند)
• کندانسور (تغییر حالت مبرد گازی به مبرد مایع است)
• شیر انبساط یا شیرآلات کنترلی
• اواپراتور (به عنوان خنک کننده استفاده می شوند)
• سایر اجزا (لوازم جانبی – بدنه سرد خانه و نوع عایق آن – تابلو برق – تابلو برقی و مواد مصرفی)

عوامل موثر در قیمت ساخت و فروش سردخانه

• ابعاد سرد خانه
• درب و عایق سرد خانه
• میزان دمای سرد خانه
• نوع و برند کمپرسور
• اواپراتور و کندانسور
• میزان برق مصرفی
• تابلو برق
• شیرآلات
• کیفیت نصب و راه اندازی

تعمیر و نگهداری سردخانه چگونه انجام می‌شود ؟

یکی از نگرانی‌های اصلی خریداران موضوع تعمیر و نگهداری آن است. این نگرانی به علت افزایش قیمت بالای تجهیزات طبیعی است. بدین دلیل اکثر فروشندگان این سیستم، تعمیر و نگهداری آن را به همراه برنامه منظم جهت بررسی و بازدید انجام می دهند.

بهترین روش جهت کاهش هزینه ساخت سردخانه چیست؟

استفاده از آیس بانک صنعتی یکی از بهترین روش‌ها، جهت کاهش هزینه های ساخت سرد خانه ها است. آن ها، جهت ذخیره انرژی سرمایی در ساعات اوج مصرف غیر فعال استفاده می شوند.