درخواست طلاق از طرف مرد: راهنمای کامل قوانین و مراحل

چگونگی درخواست طلاق از طرف مرد
درخواست طلاق از طرف مرد در قانون ایران، با وجود اینکه به ظاهر حق طلاق با مرد است، مسیری پیچیده و پر از نکات حقوقی است که باید با دقت طی شود. مرد برای طلاق باید از طریق دادگاه خانواده اقدام کرده و تمام حقوق مالی زن از جمله مهریه، نفقه، اجرت المثل و نحله را بپردازد تا طلاق ثبت شود.
هیچ کس دلش نمی خواهد زندگی مشترکش به بن بست بخورد، اما گاهی شرایط جوری پیش می رود که چاره ای جز جدایی نمی ماند. اگر شما هم به عنوان یک مرد به این نقطه رسیده اید و قصد دارید از همسرتان جدا شوید، حتماً کلی سؤال و دغدغه توی ذهنتان رژه می رود. شاید فکر کنید چون حق طلاق با شماست، همه چیز سریع و راحت تمام می شود. اما راستش را بخواهید، این روزها قوانین طلاق از طرف مرد، مثل سابق نیست و پیچیدگی های خودش را دارد.
قبلاً مرد می توانست هر وقت که اراده می کرد، بدون هیچ دلیلی و با مراجعه مستقیم به دفترخانه، همسرش را طلاق بدهد. اما خب، این قانون خیلی جاها باعث سوءاستفاده می شد و کلی بی نظمی به بار می آورد. به همین خاطر، قانون گذار دست به کار شد و با اصلاح ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و تصویب قانون حمایت خانواده سال ۱۳۹۱، قواعد بازی را عوض کرد. حالا دیگر طلاق از طرف مرد، یک طرفه و بدون تشریفات نیست و باید یک سری مراحل قانونی را طی کنید. نگران نباشید، توی این مقاله قرار است قدم به قدم با هم این مسیر را مرور کنیم تا شما با آگاهی کامل جلو بروید.
حق طلاق مرد در قانون ایران؛ از اختیار مطلق تا ضوابط قانونی
همان طور که گفتیم، قبلاً مرد می توانست خیلی راحت و بدون دردسر، همسرش را طلاق دهد. این اختیار به قدری مطلق بود که اصلاً نیازی به توضیح دلیل خاصی نبود. اما با اصلاح قانون مدنی و بعدتر، تصویب قانون حمایت خانواده در سال ۱۳۹۱، این حق طلاق مرد دیگر مثل گذشته نیست و یک سری ضوابط و مراحل قانونی پیدا کرده است. یعنی الان دیگر نمی توانید صرفاً با اراده خودتان و بدون مراجعه به دادگاه، طلاق را ثبت کنید.
هدف از این تغییرات قانونی، این بود که جلوی طلاق های عجولانه و از روی عصبانیت گرفته شود و حقوق زن هم در این بین رعایت گردد. الان مرد برای اینکه بتواند همسرش را طلاق دهد، باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و درخواست طلاق بدهد. حتی اگر زن رضایت نداشته باشد، دادگاه به این درخواست رسیدگی می کند، اما مرد موظف است تمام حقوق مالی زن را بپردازد. این یعنی با اینکه حق طلاق هنوز با مرد است، اما این حق با یک سری الزامات و تشریفات قانونی گره خورده و دیگر مطلق و بی قید و شرط نیست. شناخت این ضوابط خیلی مهم است تا بتوانید مسیر طلاق را با کمترین چالش طی کنید.
طلاق از طرف مرد، یعنی چی؟
طلاق از طرف مرد یا به قول حقوقی ها طلاق به درخواست زوج، یعنی مرد تصمیم به جدایی می گیرد و این درخواست را به دادگاه خانواده ارائه می دهد. در سیستم قضایی ما، سه نوع طلاق داریم: طلاق توافقی (که زن و مرد با هم به تفاهم می رسند)، طلاق از طرف زن (که زن به دلیل وجود یکی از شروط ۱۲ گانه عقد یا عسر و حرج، درخواست طلاق می دهد) و طلاق از طرف مرد که موضوع اصلی بحث ماست. تفاوت اصلی طلاق از طرف مرد این است که مرد برای درخواست طلاق، برخلاف زن، نیازی به اثبات دلیل خاص و محکمه پسندی برای جدایی ندارد. اما این به این معنی نیست که بدون هیچ قید و شرطی می تواند طلاق بگیرد. او باید تمام مراحل قانونی را طی کرده و تمامی حقوق مالی همسرش را تمام و کمال بپردازد.
قدم به قدم تا طلاق: مراحل درخواست از طرف مرد
حالا که فهمیدیم طلاق از طرف مرد، دیگر مثل سابق یک دفعه ای اتفاق نمی افتد، بیایید با هم مراحلش را جزءبه جزء بررسی کنیم. این یک راهنمای جامع است تا دقیقاً بدانید چه کارهایی باید انجام دهید و چه انتظاراتی داشته باشید.
گام اول: ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی
اولین قدم، این است که بروید سراغ دفاتر خدمات الکترونیک قضایی. آنجا باید یک دادخواست برای «صدور گواهی عدم امکان سازش» تنظیم و ثبت کنید. توی این دادخواست، هرچند نیاز به دلیل محکمه پسند برای طلاق ندارید، اما بهتر است دلایل و مشکلات زندگی مشترکتان را به صورت کلی ذکر کنید. این کار به روند پرونده کمک می کند. یادتان باشد که مدارک اولیه مثل اصل شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج را حتماً همراه داشته باشید. نکات مهم در تکمیل فرم دادخواست را با دقت از کارشناس بپرسید تا اشتباهی پیش نیاید و وقتتان تلف نشود.
گام دوم: پای صحبت داوران نشستن
بعد از ثبت دادخواست، دادگاه شما و همسرتان را به «مشاوره اجباری» و «داوری» ارجاع می دهد. هدف اصلی این مرحله، این است که یک فرصت دیگر برای صلح و سازش فراهم شود. هر کدام از شما باید یک داور معرفی کنید. داوران معمولاً از بین اقوام نزدیک و با شرایط خاصی انتخاب می شوند؛ مثلاً باید متأهل و بالای ۳۰ سال باشند و به مسائل خانوادگی و شرعی آگاه باشند. البته، در عمل ممکن است نظر داوران تأثیر خیلی زیادی روی رأی دادگاه نداشته باشد، ولی گذراندن این مرحله طبق قانون ضروری است.
طبق قانون حمایت خانواده، مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش فقط سه ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی است. یعنی بعد از این مهلت، دیگر نمی توانید برای ثبت طلاق به دفترخانه مراجعه کنید و باید دوباره از اول اقدام کنید.
گام سوم: وقتی کار به دادگاه می کشه
اگه مرحله مشاوره و داوری به نتیجه نرسید و سازشی بین شما و همسرتان اتفاق نیفتاد، پرونده وارد مرحله رسیدگی در دادگاه خانواده می شود. در جلسات دادرسی، قاضی به صحبت های هر دو طرف گوش می دهد و سعی می کند یک تصمیم عادلانه بگیرد. اینجا حضور وکیل می تواند حسابی به نفعتان باشد، چون وکیل با تمام پیچ وخم های قانونی آشناست و می تواند حقوقتان را بهتر پیگیری کند. یکی از مهم ترین کارهایی که توی این مرحله باید انجام شود، تعیین تکلیف «حقوق مالی زن» است. یعنی تا زمانی که وضعیت مهریه، نفقه و بقیه حقوق مالی زن مشخص نشود، دادگاه رأی طلاق را صادر نمی کند.
گام چهارم: گرفتن گواهی عدم امکان سازش
بعد از اینکه دادگاه به این نتیجه رسید که امکان ادامه زندگی مشترک بین شما و همسرتان وجود ندارد، یک «گواهی عدم امکان سازش» صادر می کند. این گواهی به معنی حکم قطعی طلاق نیست، بلکه یک مجوز برای مراجعه به دفترخانه و ثبت رسمی طلاق است. یادتان باشد که این گواهی مدت اعتبار مشخصی دارد (که معمولاً سه ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی است). اگر در این مدت به دفترخانه مراجعه نکنید، گواهی باطل می شود و باید دوباره کل مسیر را از نو طی کنید.
گام پنجم: جاری شدن صیغه و ثبت طلاق
بعد از گرفتن گواهی عدم امکان سازش، نوبت به آخرین مرحله می رسد: مراجعه به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق. برای اینکه سردفتر بتواند صیغه طلاق را جاری و آن را ثبت کند، باید مطمئن شود که تمامی حقوق مالی زن (مثل مهریه، نفقه، اجرت المثل و…) پرداخت شده یا حداقل یک توافق کتبی معتبر برای نحوه پرداخت آنها وجود دارد. سردفترها موظفند که این قوانین را با دقت رعایت کنند و در صورت عدم انجام تعهدات مالی، از ثبت طلاق خودداری می کنند.
آب و نان طلاق: حقوق مالی زن در طلاق از طرف مرد
یکی از مهم ترین و حساس ترین بخش های طلاق از طرف مرد، موضوع حقوق مالی زن است. قانون گذار اینجا حسابی هوای زن را دارد و مرد موظف است تمام این حقوق را بپردازد. بیایید ببینیم این حقوق شامل چه مواردی می شود:
ردیف | حقوق مالی زن | توضیحات کلی |
---|---|---|
۱ | مهریه | تمام مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) باید پرداخت شود. عدم تمکین یا خیانت زن، اثری روی مهریه ندارد. |
۲ | نفقه | نفقه ایام گذشته (در صورت اثبات استحقاق) و نفقه دوران عده (تقریباً ۳ ماه و ۱۰ روز) پرداخت می شود. |
۳ | اجرت المثل ایام زوجیت | پاداش کارهایی که زن در طول زندگی مشترک انجام داده و قصد تبرع (رایگان انجام دادن) نداشته باشد. |
۴ | نحله | در صورت عدم احراز شرایط اجرت المثل، دادگاه مبلغی را تحت عنوان نحله تعیین می کند. |
۵ | تنصیف دارایی | در صورت امضای شرط ضمن عقد، تا نصف اموال به دست آمده در طول زندگی مشترک به زن تعلق می گیرد. |
۶ | جهیزیه | زن می تواند جهیزیه خود را (با لیست سیاهه یا شهود) استرداد کند. |
مهریه: ستون فقرات حقوق مالی
مهریه اولین و مهم ترین حق مالی زن است که در هر صورت باید پرداخت شود. فرقی نمی کند مهریه «عندالمطالبه» باشد (یعنی هر وقت زن بخواهد باید فورا پرداخت شود) یا «عندالاستطاعه» (یعنی زن باید ثابت کند مرد توانایی پرداخت دارد). حتی اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می تواند دادخواست «اعسار» بدهد و دادگاه شرایط پرداخت مهریه را قسط بندی می کند. یه نکته خیلی مهم: حتی اگر زن خدای ناکرده «عدم تمکین» داشته باشد یا مرتکب «روابط نامشروع» شده باشد، هیچ تأثیری روی حق مهریه او ندارد و مهریه اش کاملاً محفوظ است. فقط در صورتی که زن باکره باشد و نزدیکی صورت نگرفته باشد، نصف مهریه به او تعلق می گیرد.
نفقه: از گذشته تا عده
نفقه شامل هزینه های خوراک، پوشاک، مسکن، درمان و سایر نیازهای متعارف زندگی زن است. اگر مرد در گذشته نفقه زن را پرداخت نکرده باشد و زن بتواند این موضوع را ثابت کند، مرد باید «نفقه ایام گذشته» را بپردازد. علاوه بر این، مرد موظف است «نفقه دوران عده» را هم بپردازد. دوران عده، مدتی است که زن پس از طلاق باید صبر کند (معمولاً حدود سه ماه و ده روز) و در این مدت، مرد مسئول پرداخت نفقه اوست، مگر اینکه زن باکره باشد که در این صورت عده ای ندارد و نفقه هم به او تعلق نمی گیرد.
اجرت المثل و نحله: پاداش سال ها زندگی
حتماً شنیده اید که می گویند زن توی خونه شوهرش کار کرده و حالا باید حق الزحمه اش را بگیرد. این همان «اجرت المثل ایام زوجیت» است. یعنی اگر زن در طول زندگی مشترک کارهایی انجام داده باشد که عرفاً برای آن مزد می گیرند و قصدش هم تبرع (یعنی رایگان انجام دادن) نبوده باشد، می تواند از مرد مطالبه اجرت المثل کند. دادگاه با نظر کارشناس، مبلغی را به عنوان اجرت المثل تعیین می کند. اگر هم شرایط احراز اجرت المثل فراهم نباشد، دادگاه مبلغی را تحت عنوان «نحله» (هدیه یا بخشش) برای زن در نظر می گیرد.
تنصیف دارایی: تقسیم نصف به نصف اموال (اگه شرط شده باشه!)
یکی از بندهای مهمی که موقع عقد توی سند ازدواج می بینید، «شرط تنصیف دارایی» است. اگه موقع عقد، شما این شرط را امضا کرده باشید، در زمان طلاق از طرف شما، دادگاه می تواند تا نصف اموالی را که در طول زندگی مشترک به دست آورده اید، به همسرتان بدهد. البته این شامل اموالی می شود که بعد از ازدواج کسب کرده اید، نه اموالی که قبل از ازدواج داشتید. همچنین، اگه دلیل طلاق سوءرفتار زن باشد (که باید اثبات شود)، این شرط اعمال نمی شود. پس این شرط را دست کم نگیرید و حتماً بهش توجه کنید.
تکلیف جهیزیه چی میشه؟
جهیزیه مال زن است و او هر زمان که بخواهد می تواند جهیزیه اش را بردارد. اگر زن لیست سیاهه جهیزیه داشته باشد، خیلی راحت تر می تواند جهیزیه اش را مطالبه و پس بگیرد. در غیر این صورت، با شهادت شهود یا سایر مدارک، می تواند برای استرداد جهیزیه اقدام کند. پس نگران جهیزیه نباشید، مال خود زن است و به او برمی گردد.
طلاق از طرف مرد در سناریوهای خاص
بعضی وقت ها شرایط ویژه ای پیش می آید که مراحل و جزئیات طلاق ممکن است کمی فرق کند. بیایید به چند تا از این سناریوهای خاص نگاهی بیندازیم.
طلاق در دوران عقد: نصف مهریه، نصف ماجرا
اگه شما و همسرتان در دوران عقد هستید و هنوز زندگی مشترکتان را رسماً شروع نکرده اید و خدای نکرده کار به طلاق کشید، مراحل قانونی طلاق تقریباً شبیه به طلاق بعد از شروع زندگی است. یعنی باز هم باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید و دادخواست بدهید و مراحل مشاوره و داوری را طی کنید. تنها تفاوت اصلی، توی بحث مهریه است. اگه در دوران عقد، نزدیکی بین شما و همسرتان صورت نگرفته باشد، مرد فقط موظف به پرداخت نصف مهریه تعیین شده در عقدنامه خواهد بود. این یک تفاوت مهم و کلیدی است که باید به آن توجه کنید.
طلاق غیابی از طرف مرد: وقتی از زن خبری نیست
تصور کنید همسرتان غیبش زده و هیچ اطلاعی از محل زندگی اش ندارید. توی این شرایط هم شما می توانید درخواست طلاق غیابی بدهید. دادگاه در این حالت هم رسیدگی می کند و حکم طلاق صادر می شود. اما یک نکته خیلی مهم اینجاست: حتی در طلاق غیابی هم، تمامی حقوق مالی زن (مهریه، نفقه، اجرت المثل و…) سر جای خودشان هستند و دادگاه برای همه این ها تعیین تکلیف می کند. زن حتی بعد از مدت ها که از طلاقش باخبر شد، حق دارد به این حکم اعتراض کند و فرآیند «واخواهی» را طی کند. پس طلاق غیابی هیچ حقی را از زن سلب نمی کند.
حضانت فرزندان و حق ملاقات: قلب ماجرا
یکی از دغدغه های اصلی هر پدر و مادری که قصد جدایی دارند، آینده فرزندان است. در مورد حضانت فرزندان، قانون مشخص کرده که حضانت فرزند پسر و دختر تا هفت سالگی با مادر است. بعد از هفت سالگی تا سن بلوغ (دختر ۹ سال تمام قمری و پسر ۱۵ سال تمام قمری)، حضانت با پدر خواهد بود. البته همیشه «مصلحت کودک» در اولویت قرار دارد و قاضی می تواند با توجه به شرایط خاص (مثلاً اعتیاد یکی از والدین یا سوءرفتار)، حضانت را به دیگری بسپارد. حق ملاقات با فرزندان هم حتی اگر حضانت با طرف مقابل باشد، برای والد دیگر محفوظ است و دادگاه ساعات و شرایط ملاقات را تعیین می کند.
چقدر زمان می بره و چقدر آب می خوره؟ (مدت زمان و هزینه های طلاق از طرف مرد)
یکی از سؤالات رایج، مدت زمان و هزینه های این فرآیند است. راستش را بخواهید، نمی شود یک زمان یا مبلغ ثابت گفت، چون هر پرونده ای شرایط خودش را دارد. اما می توانیم یک تخمین کلی بزنیم.
مدت زمان تقریبی: از دادخواست تا خطبه طلاق
اگه همسرتان به حکم طلاق اعتراض نکند، این مسیر می تواند ۴ تا ۶ ماه طول بکشد. اما اگه او به رأی دادگاه بدوی اعتراض کند، پرونده به مرحله «تجدیدنظر» و حتی بعد از آن به «دیوان عالی کشور» می رود که در این صورت، کل فرآیند ممکن است تا یک سال یا حتی بیشتر طول بکشد. پس، اعتراضات و مراحل فرجام خواهی می توانند حسابی زمان بر باشند و روند طلاق را طولانی تر کنند. در یک کلام، اگه می خواهید سریع تر به نتیجه برسید، بهتر است با همسرتان به توافق برسید.
هزینه های طلاق: جیب شما، جیب قانون
هزینه های طلاق از طرف مرد شامل چند بخش اصلی می شود:
- هزینه های دادرسی: این هزینه ها برای ثبت دادخواست و رسیدگی در دادگاه است که مبلغ ثابتی دارد و هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین می شود.
- هزینه های کارشناسی: در مواردی که نیاز به تعیین اجرت المثل، نحله یا ارزش گذاری اموال باشد، کارشناس رسمی دادگستری تعیین می شود و هزینه های کارشناسی باید پرداخت شود.
- هزینه های مشاوره: در مرحله داوری و مشاوره اجباری، ممکن است هزینه هایی بابت جلسات مشاوره به مراکز مشاوره خانواده پرداخت شود.
- هزینه وکیل: اگه تصمیم بگیرید وکیل بگیرید (که شدیداً توصیه می شود)، حق الوکاله وکیل هم به این هزینه ها اضافه می شود. این هزینه بسته به پیچیدگی پرونده و تجربه وکیل متفاوت است.
چرا وکیل برای طلاق از طرف مرد ضروریه؟
درسته که حق طلاق با مرده، اما مسیرش اصلاً صاف و یکدست نیست. وکیل توی این مسیر، نقش یه راهنمای کاربلد رو بازی می کنه که می تونه حسابی بار از روی دوشتون برداره و جلوی خیلی از دردسرها رو بگیره. مزایای اصلی استفاده از وکیل توی این پرونده ها رو میشه این جوری گفت:
- دیگه نیاز به حضور شما در همه جلسات نیست: وکیل می تونه به جای شما توی جلسات دادگاه و داوری شرکت کنه و شما رو از رفت و آمدهای خسته کننده بی نیاز کنه.
- روند پرونده سریع تر پیش می ره: یه وکیل متخصص با تمام قوانین و رویه ها آشناست و می تونه پرونده رو بدون تأخیر و اشتباهات رایج، جلو ببره.
- مدیریت حرفه ای مسائل مالی: وکیل می تونه توی بحث مهریه، نفقه، اجرت المثل و بقیه حقوق مالی زن، بهترین راهکارها رو به شما نشون بده و از منافع شما دفاع کنه تا پرداخت ها عادلانه تر باشه.
- مشاوره تخصصی و پیشگیری از اشتباهات: توی هر مرحله، وکیل بهترین مشاور شماست و نمی ذاره تصمیمات اشتباهی بگیرید که بعداً پشیمانی به بار بیاره.
- کمک در اثبات دلایل: اگه نیاز به اثبات دلایل خاصی باشه (مثلاً برای عدم تمکین یا شمول تنصیف اموال)، وکیل می تونه به بهترین شکل ممکن این کار رو انجام بده.
پس، اگه می خواهید با آرامش و اطمینان بیشتری این مسیر رو طی کنید، حتماً سراغ یک وکیل متخصص خانواده بروید. این هزینه ای نیست که دور ریخته باشید، بلکه یک سرمایه گذاری برای آسایش و حفظ حقوق خودتان است.
نکات طلایی که هر مرد متقاضی طلاق باید بدونه
حالا که حسابی با مراحل و جزئیات آشنا شدید، چند تا نکته مهم دیگه رو هم که ممکنه به دردتان بخوره، براتون می گم تا حسابی حواستان جمع باشد:
- اهلیت مرد برای طلاق: مردی که درخواست طلاق می دهد، باید شرایط قانونی لازم را داشته باشد؛ یعنی «بالغ»، «عاقل»، «قاصد» (قصد جدی داشته باشد) و «مختار» (با اراده خودش این کار را بکند) باشد.
- سند ازدواج: اصل یا رونوشت سند ازدواج از مدارک اصلی و ضروری است. بدون سند ازدواج، دادگاه اصلاً به درخواست شما رسیدگی نمی کند. پس اگه سند اصلی را ندارید، حتماً برای گرفتن رونوشت از دفترخانه ای که عقد کرده اید، اقدام کنید.
- نوع طلاق (رجعی یا بائن): اگه طلاق از طرف مرد باشد و زن دوشیزه یا یائسه نباشد، نوع طلاق «رجعی» است. یعنی مرد در دوران عده (تقریباً سه ماه و ده روز) می تواند به زن رجوع کند و زندگی مشترک را از سر بگیرد. اما اگه زن باکره یا یائسه باشد، طلاق «بائن» است و امکان رجوع وجود ندارد.
- دادگاه صالح: معمولاً دادگاهی به پرونده طلاق رسیدگی می کند که همسر شما در حوزه قضایی آن اقامت دارد. پس باید دادخواست را در محل زندگی زن ثبت کنید، نه محل زندگی خودتان.
- امکان تبدیل به طلاق توافقی: اگه در طول فرآیند طلاق، شما و همسرتان به توافق رسیدید، می توانید پرونده را به «طلاق توافقی» تبدیل کنید که هم سریع تر و هم با تنش کمتری به پایان می رسد.
- عدم رضایت زن مانع طلاق نیست: خیلی ها فکر می کنند اگه زن راضی به طلاق نباشد، مرد نمی تواند او را طلاق دهد. این تصور غلط است. درسته که عدم رضایت زن فرآیند را طولانی تر و گاهی پرهزینه تر می کند، اما نهایتاً مرد می تواند با رعایت قوانین و پرداخت حقوق مالی زن، او را طلاق دهد.
- تأثیر عدم تمکین یا سوء رفتار زن: درسته که عدم تمکین یا سوء رفتار زن، مرد را از حق طلاقش ساقط نمی کند و روی مهریه او هم اثری ندارد، اما ممکن است در تعیین برخی حقوق مالی دیگر مثل اجرت المثل یا نحله، تأثیرگذار باشد.
سوالات متداول درباره درخواست طلاق از طرف مرد
آیا مرد بدون دلیل می تواند همسرش را طلاق دهد؟
بله، طبق قانون مرد برای درخواست طلاق نیاز به ارائه دلیل خاص و محکمه پسندی ندارد. اما باید تمام مراحل قانونی را طی کند و حقوق مالی زن را بپردازد.
آیا طلاق از طرف مرد بدون رضایت زن امکان پذیر است؟
بله، حق طلاق با مرد است و حتی در صورت عدم رضایت زن، مرد می تواند با رعایت تشریفات قانونی و پرداخت کامل حقوق مالی زن، او را طلاق دهد.
آیا طلاق از طرف مرد نیاز به داوری دارد؟
بله، یکی از مراحل اجباری و تشریفاتی در طلاق از طرف مرد، ارجاع پرونده به مرحله داوری برای تلاش جهت صلح و سازش است.
آیا مرد می تواند در دوران عقد زن را طلاق بدهد؟
بله، امکان درخواست طلاق در دوران عقد نیز برای مرد وجود دارد. تنها تفاوت اصلی در میزان مهریه است که در صورت عدم نزدیکی، نصف مهریه به زن تعلق می گیرد.
اگر مرد درخواست طلاق دهد و بعد پشیمان شود، چه اتفاقی می افتد؟
اگر طلاق از نوع رجعی باشد (که در اکثر موارد طلاق از طرف مرد این گونه است و زن دوشیزه یا یائسه نباشد)، مرد در طول دوران عده (حدود سه ماه و ده روز) می تواند به زن رجوع کند و زندگی مشترک را از سر بگیرد. در این صورت، طلاق بی اثر می شود.
آیا بدون سند ازدواج می توان برای طلاق اقدام کرد؟
خیر، سند ازدواج یا رونوشت آن یکی از مدارک اساسی برای اثبات رابطه زوجیت و ثبت درخواست طلاق است. بدون ارائه این سند، دادگاه به درخواست شما رسیدگی نخواهد کرد. در صورت گم شدن سند، می توانید از دفترخانه ثبت ازدواج، رونوشت بگیرید.
آیا اموال قولنامه ای نیز شامل شرط تنصیف می شوند؟
بله، در صورت وجود شرط تنصیف در عقدنامه، اموالی که در طول زندگی مشترک به دست آمده اند (چه سند رسمی داشته باشند و چه به صورت قولنامه ای باشند)، مشمول این شرط می شوند، البته تشخیص نهایی با دادگاه است.
آیا زن می تواند با بخشیدن مهریه، مرد را مجبور به طلاق کند؟
اگر زن مهریه اش را ببخشد تا مرد را راضی به طلاق کند، این نوع طلاق «خلع» نامیده می شود. در طلاق خلع، مرد حق رجوع ندارد. اما زن نمی تواند مرد را مجبور به طلاق کند؛ بلکه با بخشش مهریه، می تواند او را به طلاق تشویق کند یا مسیر طلاق را برای مرد راحت تر کند.
تفاوت ابراء مهریه با بذل مهریه چیست؟
«ابراء مهریه» یعنی زن به طور کلی از حق مهریه اش می گذرد و آن را به گردن مرد حلال می کند، بدون اینکه چیزی در ازای آن بگیرد. در این صورت، دیگر مهریه ای وجود ندارد و زن نمی تواند آن را مطالبه کند. اما «بذل مهریه» به معنای بخشیدن قسمتی یا کل مهریه در ازای دریافت چیزی (معمولاً در ازای طلاق خلع) است. در بذل مهریه، زن می تواند در دوران عده از بخشش خود رجوع کند، اما در ابراء این امکان وجود ندارد.
حرف آخر: آگاهی، کلید آرامش
همان طور که دیدید، فرآیند طلاق از طرف مرد، علی رغم تصورات اولیه، پیچیدگی ها و ظرافت های حقوقی خاص خودش را دارد. این مسیر می تواند طولانی، پرهزینه و پر از استرس باشد، خصوصاً اگه با مراحل قانونی و حقوقی آشنا نباشید.
توصیه اکید ما این است که در تمام مراحل این فرآیند، از مشاوره حقوقی تخصصی یک وکیل خانواده استفاده کنید. یک وکیل خوب می تواند مثل یک راهنما، دست شما را بگیرد و از پیچ وخم های دادگاه و قوانین عبور دهد. او به شما کمک می کند تا هم حقوق مالی همسرتان به درستی پرداخت شود و هم حقوق خودتان تضییع نگردد.
هدف این مقاله این بود که با زبانی ساده و خودمانی، تمامی ابهامات را برطرف کرده و یک دید روشن از چگونگی درخواست طلاق از طرف مرد به شما بدهد. یادتان باشد، آگاهی، کلید آرامش در مواجهه با چالش های بزرگ زندگی است.