آیا ورود مواد اولیه لوازم آرایشی ممنوع شد؟
ممنوعیت واردات لوازم آرایشی و بهداشتی به صورت بالک مطابق ابلاغیه جدید لغو شده است. این تصمیم که برای فعالان صنعت آرایش و بهداشت حیاتی است پس از بررسی های نهادهای مربوطه اتخاذ گردید و گامی مهم در تسهیل تجارت این اقلام محسوب می شود.

صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی در ایران همواره بازاری پررونق داشته و تقاضا برای محصولات با کیفیت چه داخلی و چه خارجی بالا بوده است. در سال های اخیر به دلیل محدودیت های تجاری و تحریم ها واردات بسیاری از کالاهای مصرفی از جمله لوازم آرایشی به صورت کالای آماده مصرف با چالش ها و ممنوعیت هایی روبرو شده بود. این وضعیت هرچند مشکلاتی را برای مصرف کنندگان و واردکنندگان به همراه داشت اما فرصت هایی را نیز برای تولیدکنندگان داخلی فراهم آورد تا سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهند و به سمت ارتقاء کیفیت و تنوع محصولات خود گام بردارند. با این حال بخش مهمی از نیاز این صنعت به مواد اولیه و برخی محصولات خاص که امکان تولید داخلی آن ها وجود ندارد یا صرفه اقتصادی ندارد همچنان وابسته به واردات است. در این میان مسئله واردات به صورت بالک که معمولاً شامل حجم زیادی از محصولات نیمه ساخته یا آماده برای بسته بندی نهایی در داخل کشور می شود اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
ممنوعیت واردات لوازم آرایشی و بهداشتی به صورت بالک لغو شد
یکی از تحولات مهم اخیر در حوزه تجارت خارجی کشور به ویژه در بخش محصولات آرایشی و بهداشتی لغو ممنوعیت واردات این اقلام به صورت بالک است. این خبر که توسط مقامات اقتصادی دولت اعلام شد مورد استقبال فعالان و دست اندرکاران این صنعت قرار گرفت. پیش از این اگرچه واردات مواد اولیه با رعایت ضوابط خاص امکان پذیر بود اما واردات محصولات نهایی حتی به صورت بالک که برای بسته بندی یا فرآوری نهایی در داخل کشور استفاده می شود با محدودیت های جدی روبرو بود.
لغو این ممنوعیت بر اساس ابلاغیه رئیس سازمان توسعه تجارت و پس از بررسی و تفاهم با انجمن های مرتبط صورت گرفته است. این تصمیم در راستای سیاست های حمایت از تولید داخلی و تسهیل فعالیت های تجاری است که به نوعی می تواند زنجیره تأمین تولیدکنندگان داخلی را تقویت کند. واردات بالک به تولیدکنندگان اجازه می دهد تا محصولات را با هزینه کمتر وارد کرده و فرآیند بسته بندی و توزیع را در داخل کشور انجام دهند که این امر خود به ایجاد اشتغال و ارزش افزوده در داخل کمک می کند. با این حال پس از اعلام این خبر برخی گزارش ها حاکی از آن بود که زیرساخت های اجرایی لازم مانند امکان ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت هنوز به طور کامل برای این موضوع فراهم نشده است که نیازمند پیگیری و هماهنگی بیشتر بین دستگاه های اجرایی و بخش خصوصی است.
این اقدام نشان دهنده تلاش برای بازنگری در سیاست های تجاری و انطباق آن ها با نیازهای واقعی صنعت و بازار است. انتظار می رود لغو ممنوعیت واردات بالک ضمن تأمین نیازهای تولیدکنندگان به تنوع و کیفیت محصولات نهایی در بازار داخلی نیز کمک کند و در نهایت به نفع مصرف کنندگان باشد. پیگیری اجرای صحیح و کامل این مصوبه و رفع موانع احتمالی در مسیر آن از اهمیت بالایی برخوردار است تا اهداف تعیین شده از این تصمیم محقق شود.
مراحل واردات مواد اولیه آرایشی و بهداشتی
برخلاف محصولات نهایی آرایشی و بهداشتی که واردات آن ها با محدودیت های زیادی روبرو بوده یا به صورت بالک اخیراً لغو شده است واردات مواد اولیه همواره امکان پذیر بوده اما تابع ضوابط و مقررات سخت گیرانه ای است. هدف اصلی از این سخت گیری ها اطمینان از کیفیت و سلامت مواد وارداتی و جلوگیری از ورود ترکیباتی است که می توانند برای سلامت مصرف کنندگان مضر باشند یا با استانداردهای ملی همخوانی نداشته باشند.
اولین گام در فرآیند واردات مواد اولیه تهیه گواهی بهداشت از کشور مبدأ است. این گواهی باید حاوی اطلاعات دقیقی نظیر نام کشور سازنده شرکت تولیدکننده شرکت واردکننده در ایران نام تجاری و شیمیایی دقیق ماده اولیه نتایج آزمایش های کنترل کیفی و میکروبی مانند تست آلودگی (BES و TEST) و تأییدیه سلامت و ایمنی برای استفاده در محصولات انسانی باشد. این مدرک تضمین کننده اعتبار و کیفیت اولیه محصول در مبدأ است.
پس از دریافت گواهی بهداشت واردکننده باید درخواست کتبی خود را به همراه لیست کامل و دقیق مواد اولیه مورد نظر برای واردات به ارگان های دولتی ذی ربط ارائه دهد. این نهادها معمولاً شامل وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی (سازمان غذا و دارو) و وزارت صنعت معدن و تجارت هستند که هر یک نقش نظارتی و اجرایی خاص خود را دارند. ارائه نمونه ای از مواد اولیه مورد نظر برای انجام آزمایش های تکمیلی در آزمایشگاه های معتبر داخلی نیز در این مرحله ضروری است. همچنین ارائه برگه ثبت سفارش که مشخصات کالا و واردکننده در آن ثبت شده به همراه اطلاعات مندرج در گواهی بهداشت از جمله الزامات این مرحله محسوب می شود.
تنها پس از بررسی مدارک نمونه ها و نتایج آزمایش ها و دریافت تأییدیه از نهادهای نظارتی مربوطه واردکننده مجاز به اقدام برای ترخیص و ورود نهایی محموله مواد اولیه به کشور خواهد بود. این فرآیند چند مرحله ای تضمین می کند که تنها مواد اولیه با کیفیت و منطبق با استانداردهای بهداشتی کشور وارد چرخه تولید محصولات آرایشی و بهداشتی داخلی می شوند.
واردات مواد اولیه آرایشی و بهداشتی به کشور ممنوع نیست اما برای اطمینان از کیفیت و سلامت تحت نظارت و مراحل سخت گیرانه ای از سوی نهادهای دولتی قرار دارد.
بیشتر بخوانید: بهترین مارک لوازم آرایشی بدون تست حیوانی چیست؟
تاثیرات ممنوعیت واردات لوازم آرایشی بر این صنعت در ایران
اجرای طرح ممنوعیت واردات لوازم آرایشی و بهداشتی آماده مصرف (پیش از لغو ممنوعیت واردات بالک) پیامدهای دوگانه ای را برای صنعت آرایش و بهداشت در ایران به همراه داشت. از یک سو این ممنوعیت مشکلات و چالش هایی را ایجاد کرد و از سوی دیگر فرصت ها و مزایایی را نیز به وجود آورد که به شکل گیری وضعیت فعلی بازار کمک کرد.
از جمله پیامدهای منفی این ممنوعیت می توان به افزایش پدیده قاچاق اشاره کرد. با کاهش عرضه رسمی محصولات خارجی تقاضا برای این محصولات همچنان وجود داشت که منجر به رونق بازار غیررسمی و قاچاق شد. این امر نه تنها به سلامت مصرف کنندگان به دلیل عدم نظارت بر کالاهای قاچاق آسیب می زد بلکه صدمات مالی قابل توجهی را نیز به واردکنندگان رسمی و قانونی وارد کرد که سرمایه گذاری های آن ها را تحت تأثیر قرار داد. همچنین محدودیت در دسترسی به تنوع کامل محصولات خارجی گزینه های انتخابی مصرف کنندگان را محدود می کرد.
در مقابل ممنوعیت واردات رسمی لوازم آرایشی پیامدهای مثبتی نیز به همراه داشت که مهم ترین آن ها جلوگیری از خروج مقادیر قابل توجهی ارز از کشور بود. این اقدام در شرایط تحریم و محدودیت منابع ارزی به مدیریت بهتر ذخایر ارزی کمک کرد. شاید مهم تر از آن این ممنوعیت به رونق و تقویت تولیدکنندگان داخلی منجر شد. با حذف یا کاهش رقبای خارجی در بازار تولیدکنندگان ایرانی فرصت یافتند تا سهم بازار بیشتری را به دست آورند. این وضعیت آن ها را ترغیب کرد تا برای پاسخگویی به تقاضای موجود سرمایه گذاری بیشتری در زمینه تحقیق و توسعه ارتقاء فناوری و بهبود کیفیت محصولات خود انجام دهند.
از سال ۱۳۹۷ به بعد بسیاری از شرکت های تولیدکننده داخلی محصولات آرایشی و بهداشتی شاهد افزایش فروش بهبود مستمر کیفیت محصولات و در نتیجه افزایش سودآوری بوده اند. این موضوع نشان می دهد که صنعت داخلی پتانسیل بالایی برای رشد و شکوفایی دارد. با این حال چالش هایی نظیر دشواری در انتقال ارز و مشکلات بانکی فرصت حضور پررنگ تر تولیدکنندگان داخلی در بازارهای صادراتی را محدود کرده است که این خود مانعی بر سر راه رشد کامل این صنعت محسوب می شود.
تاثیرات استفاده از مواد اولیه آرایشی و بهداشتی خارجی در محصولات داخلی
با وجود رشد قابل توجه صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی در ایران بخش عمده ای از مواد اولیه مورد نیاز این صنعت همچنان از کشورهای خارجی تأمین می شود. در حال حاضر تولیدکنندگان ایرانی امکان تهیه این مواد اولیه را از حدود ۳۵ کشور مختلف در سراسر جهان دارند. کشورهای امارات متحده عربی فرانسه ترکیه هند ایتالیا اسپانیا و لهستان از جمله اصلی ترین مبادی واردات مواد اولیه آرایشی و بهداشتی به ایران محسوب می شوند.
استفاده از مواد اولیه خارجی با کیفیت بالا نقش حیاتی در ارتقاء سطح کیفی محصولات نهایی تولید داخل ایفا می کند. دسترسی به ترکیبات نوآورانه مواد اولیه با خلوص بالا و استانداردهای تولید بین المللی که ممکن است امکان تولید آن ها در داخل به دلایل مختلف (فناوری مقیاس تولید صرفه اقتصادی) وجود نداشته باشد به تولیدکنندگان داخلی کمک می کند تا محصولاتی قابل رقابت با نمونه های خارجی تولید کنند. این امر به ویژه در فرمولاسیون محصولات تخصصی و درمانی اهمیت پیدا می کند.
اما صرف استفاده از مواد اولیه مرغوب خارجی برای موفقیت یک محصول کافی نیست. یکی از نکات بسیار مهم که واردکنندگان و تولیدکنندگان باید به آن توجه کنند سازگاری مواد اولیه و در نتیجه محصول نهایی با ویژگی های پوستی و موی مصرف کنندگان ایرانی است. شرایط اقلیمی عادات زندگی و ژنتیک می تواند بر نوع واکنش پوست و مو به محصولات آرایشی و بهداشتی تأثیر بگذارد. بنابراین انتخاب و واردات مواد اولیه ای که برای فرمولاسیون محصولاتی متناسب با نیازها و ویژگی های مصرف کننده ایرانی مناسب باشند از اهمیت بالایی برخوردار است. در غیر این صورت حتی با وجود کیفیت بالای مواد اولیه ممکن است محصول نهایی نتواند رضایت مصرف کنندگان را جلب کند و در نتیجه بازاریابی و فروش آن با دشواری روبرو شود. این توجه به نیاز بازار و ویژگی های مصرف کننده مکمل استفاده از مواد اولیه با کیفیت برای دستیابی به محصولی موفق است.
کیفیت محصولات آرایشی و بهداشتی داخلی تا حد زیادی به دسترسی و استفاده از مواد اولیه مرغوب خارجی وابسته است اما سازگاری این مواد با ویژگی های مصرف کننده ایرانی نیز برای موفقیت محصول نهایی حیاتی است.
بیشتر بخوانید: عوارض استفاده از لوازم آرایشی تاریخ گذشته
لیست سوالات متداول
آیا واردات مواد اولیه آرایشی در حال حاضر ممنوع است؟
خیر واردات مواد اولیه آرایشی و بهداشتی ممنوع نیست اما تابع قوانین و مقررات سخت گیرانه ای از سوی نهادهای نظارتی مانند سازمان غذا و دارو است تا کیفیت و سلامت آن ها تضمین شود.
بیشتر بخوانید: بهترین راه های ماندگاری آرایش صورت چیست؟
شرایط واردات مواد اولیه آرایشی چیست؟
شرایط واردات شامل تهیه گواهی بهداشت از کشور مبدأ ارائه درخواست کتبی و لیست مواد به نهادهای مربوطه ارائه نمونه برای آزمایش و دریافت تأییدیه نهایی پس از بررسی های لازم است.
چه نهادهایی مسئول نظارت بر واردات مواد اولیه آرایشی هستند؟
نهادهای اصلی مسئول نظارت شامل وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی (سازمان غذا و دارو) و وزارت صنعت معدن و تجارت هستند که فرآیندهای تأیید کیفیت و ثبت سفارش را مدیریت می کنند.
آیا برای واردات مواد اولیه آرایشی نیاز به مجوز خاصی است؟
بله برای واردات مواد اولیه آرایشی و بهداشتی نیاز به دریافت مجوزهای لازم از سازمان غذا و دارو و انجام فرآیند ثبت سفارش در سامانه های مربوطه پس از تأیید مدارک و نمونه ها است.
منظور از واردات بالک لوازم آرایشی و بهداشتی چیست؟
واردات بالک به معنای وارد کردن حجم زیادی از محصولات آرایشی و بهداشتی به صورت فله یا نیمه ساخته است که معمولاً برای بسته بندی نهایی یا فرآوری بیشتر در داخل کشور مورد استفاده قرار می گیرد و اخیراً ممنوعیت آن لغو شده است.