قیمت نهال عنبرسائل؛ بررسی عوامل مؤثر بر قیمت و نحوه خرید

قیمت نهال عنبرسائل به طور قابل توجهی متغیر است و از چند ده هزار تومان تا چند میلیون تومان برای هر نهال بسته به عوامل متعددی از جمله گونه سن کیفیت منشاء جغرافیایی روش تکثیر حجم خرید و شرایط بازار متغیر است. این نوسان قیمت درک دقیق عوامل مؤثر بر آن و آگاهی از روش های صحیح خرید را برای فعالان صنایع مرتبط و علاقه مندان به کشت این گیاه ارزشمند ضروری می سازد. در این مقاله ضمن بررسی جامع عوامل تعیین کننده قیمت نهال عنبرسائل به تشریح عملکرد فنی اجزای اصلی کاربردهای صنعتی استانداردهای مرتبط چالش های فنی و نکات کلیدی برای بهینه سازی خرید  نهال می پردازیم.

تعریف و عملکرد فنی نهال عنبرسائل

نهال عنبرسائل در واقع گیاه جوان درخت بوسولیا کارتری (Boswellia carterii) یا گونه های مشابه از جنس بوسولیا است که به خاطر رزین معطر و ارزشمندش کندر شناخته می شود. کندر از دیرباز در صنایع مختلفی از جمله داروسازی عطرسازی آرایشی و بهداشتی و مراسم مذهبی مورد استفاده قرار گرفته است. عملکرد فنی نهال عنبرسائل در دو بخش اصلی قابل بررسی است :

1. رشد و نمو گیاهی : نهال عنبرسائل مانند سایر گیاهان از طریق فرآیند فتوسنتز انرژی مورد نیاز خود را از نور خورشید دی اکسید کربن هوا و آب و مواد معدنی جذب شده از خاک تامین می کند. این فرآیند پیچیده биоشیمیایی در کلروپلاست های موجود در برگ ها انجام می شود و طی آن انرژی نور خورشید به انرژی شیمیایی تبدیل شده و به صورت قندها ذخیره می گردد. این قندها سپس در فرآیند تنفس سلولی برای تامین انرژی مورد نیاز رشد و سایر فعالیت های حیاتی گیاه مصرف می شوند. نهال عنبرسائل برای رشد بهینه به شرایط خاص اقلیمی از جمله آب و هوای گرم و خشک خاک با زهکشی خوب و نور فراوان خورشید نیاز دارد.
2. تولید رزین کندر : عملکرد فنی اصلی و اقتصادی نهال عنبرسائل تولید رزین کندر است. رزین کندر یک ترکیب پیچیده از ترپنوئیدها صمغ ها و روغن های فرار است که در کانال های رزینی موجود در پوست درخت تولید و ذخیره می شود. تولید رزین کندر یک مکانیسم دفاعی گیاه در برابر آسیب های محیطی و حملات آفات و بیماری ها محسوب می شود. وقتی پوست درخت آسیب می بیند (به طور طبیعی یا به صورت دستی برای برداشت رزین) کانال های رزینی باز شده و رزین به سطح پوست ترشح می شود. رزین در مجاورت هوا سفت شده و به قطعات کندر تبدیل می شود. فرآیند بیوسنتز ترپنوئیدها که اجزای اصلی رزین کندر هستند از مسیر ایزوپرنوئید در سلول های گیاهی انجام می شود. این مسیر پیچیده شامل واکنش های آنزیمی متعددی است که در نهایت به تولید مولکول های ترپنوئیدی با ساختارهای متنوع منجر می شود. عوامل محیطی مانند دما رطوبت نور و تنش های آبی می توانند بر میزان و کیفیت رزین تولیدی تاثیرگذار باشند.

اجزای اصلی و اصول کارکرد نهال عنبرسائل

نهال عنبرسائل از اجزای اصلی گیاهی تشکیل شده است که هر کدام نقش حیاتی در بقا و عملکرد آن ایفا می کنند :

• ریشه : سیستم ریشه ای نهال عنبرسائل وظایف متعددی بر عهده دارد. اولاً ریشه گیاه را در خاک محکم می کند و از واژگونی آن جلوگیری می کند. ثانیاً ریشه مسئول جذب آب و مواد مغذی از خاک است. این جذب از طریق فرآیندهای اسمز و انتقال فعال انجام می شود. ریشه های جوان تر دارای تارهای کشنده هستند که سطح جذب را به طور چشمگیری افزایش می دهند. ریشه های عنبرسائل به طور خاص به شرایط خاک های فقیر و خشک مناطق بومی خود سازگار شده اند و قادر به جذب آب و مواد مغذی از منابع محدود هستند.
• ساقه (تنه و شاخه ها) : ساقه نهال عنبرسائل وظیفه حمل و نقل آب و مواد مغذی جذب شده از ریشه به برگ ها و سایر قسمت های هوایی گیاه را بر عهده دارد. این حمل و نقل از طریق بافت های آوندی چوب (آوند چوبی) و آبکش (آوند آبکشی) انجام می شود. آوند چوبی آب و مواد معدنی را به سمت بالا منتقل می کند در حالی که آوند آبکشی مواد غذایی تولیدشده در برگ ها (قندها) را به سایر قسمت های گیاه منتقل می کند. ساقه همچنین به عنوان نگهدارنده برگ ها و گل ها عمل می کند و به گیاه ارتفاع می دهد تا به نور خورشید دسترسی پیدا کند. پوست ساقه حاوی کانال های رزینی است که محل اصلی تولید و ذخیره رزین کندر هستند.
• برگ ها : برگ های نهال عنبرسائل ارگان های اصلی فتوسنتز هستند. برگ ها با داشتن کلروپلاست ها انرژی نور خورشید را جذب کرده و آن را به انرژی شیمیایی تبدیل می کنند. برگ ها همچنین از طریق روزنه ها (استوماتا) با محیط تبادل گاز (دی اکسید کربن و اکسیژن) و بخار آب دارند. شکل اندازه و ساختار برگ های عنبرسائل به گونه ای است که به گیاه در حفظ آب و تحمل شرایط خشک کمک می کند.
• گل ها و میوه ها : گل های عنبرسائل معمولاً کوچک و خوشه ای هستند و نقش تولید مثل جنسی گیاه را بر عهده دارند. پس از گرده افشانی و لقاح گل ها به میوه تبدیل می شوند. میوه های عنبرسائل حاوی بذرها هستند که برای تکثیر گیاه استفاده می شوند. تولید گل و میوه نیازمند صرف انرژی زیادی از سوی گیاه است و معمولاً در گیاهان جوان و نابالغ اولویت با رشد رویشی (تولید برگ و ساقه) است تا تولید مثل جنسی.
• کانال های رزینی : همانطور که اشاره شد کانال های رزینی سیستم تولید و ذخیره رزین کندر هستند. این کانال ها شبکه ای گسترده در پوست ساقه شاخه ها و حتی ریشه گیاه را تشکیل می دهند. سلول های پارنشیم رزینی دیواره کانال ها را تشکیل داده و رزین را سنتز و ترشح می کنند. نوع و میزان رزین تولیدی بسته به گونه بوسولیا سن درخت شرایط محیطی و ژنتیک گیاه متفاوت است.

کاربردهای صنعتی و مثال هایی از صنایع مختلف

رزین کندر به دست آمده از درخت عنبرسائل به دلیل خواص منحصر به فرد خود کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد :

• صنعت داروسازی : کندر به دلیل خواص ضد التهابی ضد درد ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی در طب سنتی و مدرن کاربرد دارد. عصاره کندر در تولید داروهای موضعی برای درمان التهاب مفاصل (آرتریت) زخم ها و سوختگی ها استفاده می شود. مطالعات نشان داده اند که کندر می تواند در کاهش علائم بیماری های التهابی روده (IBD) و آسم نیز مؤثر باشد. شرکت های داروسازی مانند Hishimo Pharmaceuticals در ژاپن و PLT Health Solutions در آمریکا از کندر در فرمولاسیون محصولات دارویی خود استفاده می کنند. استانداردهای دارویی مربوط به کندر در فارماکوپه های بین المللی مانند فارماکوپه اروپا (Ph. Eur.) و فارماکوپه ایالات متحده (USP) تعریف شده اند.
• صنعت عطرسازی و آرایشی-بهداشتی : رایحه گرم صمغی و چوبی کندر آن را به یک ماده اولیه ارزشمند در صنعت عطرسازی تبدیل کرده است. کندر به عنوان نت پایه در بسیاری از عطرهای لوکس و گران قیمت استفاده می شود و به عطر عمق ماندگاری و پیچیدگی می بخشد. همچنین خواص ترمیم کنندگی و ضد پیری کندر آن را به یک افزودنی محبوب در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند کرم های ضد چروک لوسیون ها و صابون ها تبدیل کرده است. برندهای معتبر عطرسازی مانند Chanel Dior و Tom Ford از کندر در ترکیبات عطرهای خود بهره می برند. استانداردهای کیفی و روش های آنالیز کندر برای استفاده در صنایع عطرسازی و آرایشی-بهداشتی توسط سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO) و انجمن بین المللی رایحه ها (IFRA) تدوین شده است.
• صنایع غذایی و نوشیدنی : در برخی مناطق کندر به عنوان طعم دهنده در غذاها و نوشیدنی ها استفاده می شود. به ویژه در خاورمیانه و آفریقا کندر به عنوان یک ادویه سنتی در غذاهای گوشتی شیرینی ها و نوشیدنی های گیاهی کاربرد دارد. طعم و رایحه منحصر به فرد کندر می تواند به غذاها و نوشیدنی ها عمق و پیچیدگی ببخشد. با این حال استفاده از کندر در صنایع غذایی در مقایسه با صنایع داروسازی و عطرسازی محدودتر است. استانداردهای ایمنی و بهداشتی مواد غذایی از جمله کندر توسط سازمان های بین المللی مانند سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) و سازمان ایمنی غذای اروپا (EFSA) تعیین شده اند.
• مراسم مذهبی و فرهنگی : از دیرباز کندر در مراسم مذهبی و فرهنگی ادیان مختلف از جمله مسیحیت اسلام و یهودیت به عنوان بخور استفاده می شده است. دود معطر کندر به عنوان نمادی از تقدس تطهیر و ارتباط با دنیای معنوی در نظر گرفته می شود. در بسیاری از کلیساها مساجد و معابد کندر به طور منظم در مراسم مذهبی سوزانده می شود. این کاربرد سنتی و فرهنگی کندر همچنان اهمیت زیادی دارد و تقاضای قابل توجهی برای آن ایجاد می کند.
• صنایع دیگر : علاوه بر صنایع ذکر شده کندر در صنایع دیگری مانند رنگ سازی لاک سازی و چسب سازی نیز کاربرد دارد. صمغ های موجود در کندر می توانند به عنوان عامل غلظت دهنده و چسباننده در این صنایع مورد استفاده قرار گیرند. همچنین روغن های فرار کندر می توانند به عنوان حلال و رقیق کننده در رنگ ها و لاک ها عمل کنند.

بررسی استانداردهای بین المللی و فناوری های پیشرفته مرتبط

صنعت عنبرسائل و کندر با مجموعه ای از استانداردها و فناوری های پیشرفته مرتبط است که کیفیت پایداری و کارایی تولید و فرآوری را تضمین می کنند :

• استانداردهای کیفیت رزین کندر : استانداردهای بین المللی برای رزین کندر بر کیفیت خلوص و اصالت آن تمرکز دارند. این استانداردها شامل مشخصاتی مانند درصد مواد موثره (اسیدهای بوسولیک) میزان رطوبت خاکستر مواد خارجی و رنگ و بو می شوند. سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO) استانداردهای مرتبط با رزین های طبیعی از جمله کندر را تدوین کرده است. همچنین فارماکوپه های بین المللی مانند Ph. Eur. و USP مشخصات کیفی کندر دارویی را تعیین می کنند. روش های آنالیز پیشرفته مانند کروماتوگرافی گازی-جرمی (GC-MS) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) برای تعیین ترکیبات شیمیایی و ارزیابی کیفیت رزین کندر به کار می روند.
• استانداردهای زیست محیطی و پایداری : با توجه به نگرانی ها در مورد برداشت بی رویه و تخریب زیستگاه های طبیعی درختان عنبرسائل استانداردهای زیست محیطی و پایداری اهمیت فزاینده ای یافته اند. این استانداردها بر مدیریت پایدار منابع طبیعی حفاظت از جنگل ها کاشت مجدد درختان و برداشت مسئولانه رزین تاکید دارند. گواهینامه هایی مانند گواهینامه جنگلداری پایدار (FSC) و گواهینامه تجارت منصفانه (Fair Trade) به مصرف کنندگان اطمینان می دهند که محصولات کندر از منابع پایدار و با رعایت اصول اخلاقی تولید شده اند. فناوری های تصویربرداری ماهواره ای و سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای پایش جنگل های عنبرسائل و ارزیابی پایداری برداشت رزین به کار می روند.
• فناوری های تکثیر و کشت نهال : تکثیر سنتی درختان عنبرسائل از طریق بذر به دلیل درصد جوانه زنی پایین و رشد کند نهال ها روشی ناکارآمد است. فناوری های پیشرفته تکثیر گیاهی مانند ریزازدیادی (کشت بافت) و قلمه زنی می توانند به تولید انبوه نهال های باکیفیت و یکنواخت کمک کنند. ریزازدیادی به ویژه برای تکثیر گونه های کمیاب و ارزشمند عنبرسائل که تکثیر جنسی دشواری دارند بسیار مفید است. همچنین استفاده از گلخانه های مدرن با سیستم های کنترل محیطی می تواند شرایط بهینه برای رشد و نمو نهال های عنبرسائل را فراهم کند و زمان رسیدن به مرحله تولید رزین را کاهش دهد. فناوری های کشاورزی دقیق (Precision Agriculture) مانند آبیاری قطره ای کوددهی هوشمند و پایش آفات و بیماری ها می توانند بهره وری و پایداری کشت عنبرسائل را افزایش دهند.
• فناوری های فرآوری و استخراج رزین : روش های سنتی برداشت رزین کندر شامل ایجاد برش های سطحی بر روی پوست درخت و جمع آوری رزین ترشح شده پس از سفت شدن است. فناوری های نوین فرآوری رزین شامل روش های استخراج با حلال های آلی استخراج با CO۲ فوق بحرانی و استخراج با امواج فراصوت است. این روش ها می توانند بازده استخراج را افزایش داده و کیفیت و خلوص عصاره کندر را بهبود بخشند. فناوری های جداسازی و خالص سازی ترکیبات موثره مانند کروماتوگرافی ستونی و تقطیر مولکولی برای تولید عصاره های کندر با غلظت بالا از ترکیبات دارویی و آرایشی-بهداشتی به کار می روند.

چالش ها و محدودیت های فنی

صنعت عنبرسائل با چالش ها و محدودیت های فنی متعددی روبرو است که بر قیمت و دسترسی به نهال و رزین آن تاثیرگذارند :

• رشد کند و دوره باردهی طولانی : درختان عنبرسائل به طور طبیعی رشد کندی دارند و رسیدن به مرحله باردهی و تولید رزین تجاری ممکن است سال ها به طول انجامد (معمولاً ۸ تا ۱۰ سال). این دوره طولانی سرمایه گذاری ریسک تولید را افزایش داده و باعث محدودیت عرضه نهال و رزین می شود. تحقیقات برای تسریع رشد و کاهش دوره باردهی درختان عنبرسائل از طریق روش های اصلاح نژاد و مدیریت زراعی در حال انجام است.
• نیازهای اکولوژیکی خاص : درختان عنبرسائل به شرایط اکولوژیکی خاصی از جمله آب و هوای گرم و خشک خاک با زهکشی خوب و نور فراوان خورشید نیاز دارند. کشت این گیاه در مناطق با شرایط آب و هوایی متفاوت ممکن است با مشکلات سازگاری و کاهش عملکرد مواجه شود. انتخاب گونه ها و اکوتیپ های مناسب برای مناطق مختلف و بهبود شرایط محیطی کشت از طریق روش های مهندسی کشاورزی می تواند به رفع این محدودیت کمک کند.
• مشکلات تکثیر و تولید نهال : تکثیر سنتی عنبرسائل از طریق بذر با درصد جوانه زنی پایین و رشد کند نهال ها همراه است. تکثیر رویشی از طریق قلمه زنی نیز در بسیاری از گونه ها دشوار است. توسعه و تجاری سازی روش های ریزازدیادی (کشت بافت) برای تولید انبوه نهال های باکیفیت و مقاوم به شرایط محیطی مختلف ضروری است. همچنین بهبود کیفیت بذر و توسعه روش های پیش تیمار بذر می تواند به افزایش درصد جوانه زنی و بهبود کیفیت نهال های بذری کمک کند.
• آفات و بیماری ها : درختان عنبرسائل مانند سایر گیاهان مستعد ابتلا به آفات و بیماری های مختلف هستند که می توانند به رشد و تولید رزین آنها آسیب برسانند. شناسایی آفات و بیماری های مهم عنبرسائل و توسعه روش های مدیریت تلفیقی آفات و بیماری ها (IPM) با تاکید بر روش های بیولوژیک و کم خطر برای محیط زیست از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از نهال های سالم و گواهی شده و رعایت اصول بهداشتی در خزانه و مزرعه می تواند به پیشگیری از بروز آفات و بیماری ها کمک کند.
• تغییرات اقلیمی و تنش های محیطی : تغییرات اقلیمی و افزایش دما خشکسالی و رویدادهای شدید آب و هوایی می توانند به طور جدی بر رشد و تولید رزین درختان عنبرسائل تاثیر بگذارند. تنش های محیطی مانند کمبود آب شوری خاک و آلودگی هوا نیز می توانند عملکرد گیاه را کاهش دهند. انتخاب گونه ها و اکوتیپ های مقاوم به تنش های محیطی مدیریت بهینه منابع آب و خاک و استفاده از روش های کشاورزی حفاظتی می تواند به افزایش تاب آوری درختان عنبرسائل در برابر تغییرات اقلیمی کمک کند.
• مسائل اجتماعی-اقتصادی و سیاسی : صنعت عنبرسائل در بسیاری از مناطق بومی خود با مسائل اجتماعی-اقتصادی و سیاسی پیچیده ای روبرو است. مناقشات ارضی ناامنی قاچاق و عدم دسترسی به بازارهای بین المللی می توانند بر تولید و تجارت رزین کندر تاثیر منفی بگذارند. همکاری بین المللی برای حمایت از جوامع محلی توسعه زیرساخت های تجاری و مبارزه با قاچاق ضروری است. همچنین ایجاد زنجیره های ارزش شفاف و منصفانه می تواند به بهبود معیشت تولیدکنندگان و تضمین پایداری صنعت عنبرسائل کمک کند.

نکات کلیدی برای بهینه سازی و بهبود عملکرد

برای بهینه سازی خرید و پرورش نهال عنبرسائل و بهبود عملکرد تولید رزین رعایت نکات کلیدی زیر ضروری است :

• انتخاب نهال مناسب : در هنگام خرید نهال عنبرسائل به گونه و اکوتیپ مناسب برای شرایط اقلیمی منطقه خود توجه کنید. نهال های سالم قوی و با سیستم ریشه ای توسعه یافته را انتخاب کنید. از خرید نهال های بیمار ضعیف یا با ریشه های آسیب دیده خودداری کنید. منشاء نهال و اعتبار نهالستان را بررسی کنید. در صورت امکان نهال های گواهی شده و دارای شناسه گیاهی خریداری کنید.
• آماده سازی مناسب زمین و کاشت : زمین را به طور مناسب شخم زده و تسطیح کنید. زهکشی خاک را بهبود بخشید. در صورت نیاز مواد آلی و کودهای پایه به خاک اضافه کنید. چاله های کاشت را با ابعاد مناسب حفر کنید. نهال ها را با فاصله مناسب از یکدیگر بکارید (بسته به گونه و شرایط رشد ۳ تا ۵ متر فاصله توصیه می شود). پس از کاشت نهال ها را آبیاری کنید و سطح خاک را با مالچ بپوشانید تا رطوبت حفظ شود و از رشد علف های هرز جلوگیری شود.
• مدیریت آبیاری و تغذیه : نهال های جوان عنبرسائل به آبیاری منظم نیاز دارند به ویژه در فصل های خشک. با افزایش سن درختان نیاز به آبیاری کاهش می یابد اما در دوره های خشکسالی طولانی آبیاری تکمیلی ضروری است. از آبیاری بیش از حد و غرقابی شدن خاک خودداری کنید. بر اساس آزمون خاک و نیاز گیاه از کودهای متعادل برای تامین مواد مغذی مورد نیاز استفاده کنید. کودهای آلی می توانند به بهبود ساختار خاک و افزایش حاصلخیزی آن کمک کنند.
• کنترل آفات و بیماری ها : به طور منظم مزرعه را پایش کنید تا در صورت بروز آفات و بیماری ها به موقع اقدام به کنترل آنها کنید. در صورت امکان از روش های کنترل بیولوژیک و کم خطر برای محیط زیست استفاده کنید. در صورت نیاز به استفاده از سموم شیمیایی نوع دوز و زمان مصرف را به دقت رعایت کنید و از سموم مجاز و توصیه شده استفاده کنید. بهداشت مزرعه را رعایت کنید و علف های هرز و بقایای گیاهی آلوده را از بین ببرید.
• برداشت رزین بهینه : برداشت رزین کندر باید به صورت پایدار و مسئولانه انجام شود تا به سلامت درختان آسیب نرسد و تولید رزین در سال های آینده تضمین شود. زمان و روش برش زنی پوست درخت باید به گونه ای باشد که کمترین آسیب به درخت وارد شود و حداکثر رزین برداشت شود. فواصل زمانی بین برداشت ها باید کافی باشد تا درختان فرصت ترمیم و بازسازی داشته باشند. آموزش و توانمندسازی جوامع محلی در زمینه برداشت پایدار رزین کندر بسیار مهم است.
• بازاریابی و فروش : برای دستیابی به قیمت مناسب برای رزین کندر بازاریابی و فروش موثر ضروری است. شناخت بازارهای هدف رقبا و کانال های توزیع اهمیت دارد. بسته بندی مناسب و جذاب می تواند به افزایش ارزش افزوده محصول کمک کند. ایجاد برند و کسب گواهینامه های کیفیت و پایداری می تواند به افزایش اعتماد مشتریان و دسترسی به بازارهای بین المللی کمک کند. همکاری با اتحادیه ها و تعاونی های تولیدکنندگان می تواند قدرت چانه زنی و دسترسی به بازارهای بزرگتر را افزایش دهد.

نتیجه گیری علمی و تخصصی

قیمت نهال عنبرسائل تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله گونه سن کیفیت منشاء روش تکثیر حجم خرید و شرایط بازار قرار دارد. درک عملکرد فنی و اجزای اصلی نهال عنبرسائل آگاهی از کاربردهای صنعتی استانداردهای مرتبط و چالش های فنی و رعایت نکات کلیدی برای بهینه سازی خرید و پرورش برای موفقیت در کشت و تجارت این گیاه ارزشمند ضروری است. با توجه به تقاضای رو به رشد برای رزین کندر در صنایع مختلف و محدودیت منابع طبیعی توسعه کشت پایدار عنبرسائل و بهبود روش های تکثیر و فرآوری آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیقات و نوآوری های بیشتر در زمینه اصلاح نژاد کشاورزی دقیق فناوری های استخراج و بازاریابی می تواند به افزایش بهره وری پایداری و سودآوری صنعت عنبرسائل کمک کند و نقش مهمی در حفظ این میراث طبیعی و فرهنگی ایفا نماید. توسعه زنجیره های ارزش شفاف و منصفانه حمایت از جوامع محلی و حفاظت از جنگل های طبیعی عنبرسائل نیز از جمله اولویت های اساسی برای تضمین آینده پایدار این صنعت ارزشمند است.

پرسش و پاسخ های متداول

سؤال ۱ : چرا قیمت نهال عنبرسائل نسبت به سایر نهال های درختان میوه گران تر است؟

پاسخ : قیمت بالاتر نهال عنبرسائل نسبت به بسیاری از درختان میوه به دلایل متعددی برمی گردد :

• رشد کند و دوره باردهی طولانی : همانطور که اشاره شد درختان عنبرسائل رشد بسیار کندی دارند و رسیدن به مرحله تولید رزین تجاری سال ها طول می کشد. این دوره طولانی سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه ریسک تولید را افزایش می دهد و در نتیجه قیمت نهال را بالا می برد. در مقابل درختان میوه معمولاً زودتر به بار می نشینند و بازگشت سرمایه سریع تری دارند.
• مشکلات تکثیر و تولید نهال : تکثیر عنبرسائل به روش های سنتی (بذر و قلمه) دشوار و ناکارآمد است. روش های پیشرفته تکثیر مانند کشت بافت هنوز به طور گسترده تجاری سازی نشده اند و هزینه تولید نهال را افزایش می دهند. تولید نهال های باکیفیت و سالم عنبرسائل نیازمند تخصص و امکانات خاص است که به قیمت نهایی افزوده می شود.
• ارزش بالای محصول نهایی (رزین کندر) : رزین کندر یک محصول ارزشمند و گران قیمت در بازارهای جهانی است. تقاضای بالا برای کندر در صنایع داروسازی عطرسازی و آرایشی-بهداشتی و محدودیت عرضه آن از منابع طبیعی ارزش اقتصادی این محصول را افزایش داده است. قیمت بالاتر نهال عنبرسائل تا حدی بازتاب دهنده ارزش اقتصادی بالای محصول نهایی آن است.
• هزینه های نگهداری و پرورش : پرورش نهال عنبرسائل نیازمند دانش فنی شرایط محیطی خاص و مراقبت های ویژه است. هزینه های نگهداری نهال در خزانه و مزرعه از جمله آبیاری کوددهی کنترل آفات و بیماری ها و نیروی کار به قیمت نهایی نهال افزوده می شود.

سؤال ۲ : چگونه می توان نهال عنبرسائل با کیفیت و سالم را تشخیص داد؟

پاسخ : برای تشخیص نهال عنبرسائل با کیفیت و سالم به نکات زیر توجه کنید :

• ظاهر عمومی نهال : نهال باید شاداب قوی و سرزنده به نظر برسد. از خرید نهال های پژمرده ضعیف یا رنگ پریده خودداری کنید.
• بررسی ساقه ها و شاخه ها : ساقه ها و شاخه ها باید محکم راست و بدون آسیب دیدگی باشند. از خرید نهال های دارای شکستگی زخم پوسیدگی یا علائم بیماری خودداری کنید.
• بررسی برگ ها : برگ ها باید سبز تیره سالم و بدون لکه زردی یا علائم آفت باشند. از خرید نهال های دارای برگ های ریز چروکیده یا آسیب دیده خودداری کنید.
• بررسی سیستم ریشه ای : سیستم ریشه ای باید توسعه یافته متراکم و سالم باشد. از خرید نهال های با ریشه های گره خورده پوسیده خشک شده یا آسیب دیده خودداری کنید. ریشه ها باید سفید یا کرم رنگ باشند و بوی نامطبوعی نداشته باشند.
• منشاء نهال و اعتبار نهالستان : نهال را از نهالستان های معتبر و دارای مجوز خریداری کنید که سابقه تولید نهال های باکیفیت را داشته باشند. در صورت امکان از نهال های گواهی شده و دارای شناسه گیاهی استفاده کنید که اصالت و سلامت آنها تضمین شده باشد.
• پرسش و پاسخ از فروشنده : از فروشنده در مورد گونه سن روش تکثیر شرایط نگهداری و سابقه بیماری های نهال سؤال کنید. فروشنده معتبر باید بتواند اطلاعات دقیقی در مورد نهال ارائه دهد و به سوالات شما پاسخگو باشد.

سؤال ۳ : بهترین زمان و روش کاشت نهال عنبرسائل در مناطق مختلف ایران چگونه است؟

پاسخ : بهترین زمان و روش کاشت نهال عنبرسائل در مناطق مختلف ایران به شرایط اقلیمی و نوع خاک منطقه بستگی دارد :

• بهترین زمان کاشت : بهترین زمان کاشت نهال عنبرسائل در فصل پاییز یا اوایل بهار است زمانی که هوا خنک و رطوبت خاک مناسب باشد. در مناطق با زمستان های سرد کاشت در اوایل بهار (پس از رفع خطر یخبندان) توصیه می شود. در مناطق با زمستان های معتدل کاشت در پاییز می تواند به استقرار بهتر نهال ها قبل از شروع فصل گرما کمک کند. از کاشت نهال در فصل های گرم و خشک خودداری کنید زیرا نهال ها به دلیل تنش آبی و گرمایی ممکن است به خوبی استقرار نیابند.
• روش کاشت :
1. انتخاب مکان مناسب : مکانی را انتخاب کنید که دارای آفتاب کامل خاک با زهکشی خوب و محافظت شده از بادهای شدید باشد. از کاشت نهال در مناطق سایه دار خاک های سنگین و رسی و مناطق مستعد آبگرفتگی خودداری کنید.
2. آماده سازی خاک : خاک را به خوبی شخم زده و تسطیح کنید. زهکشی خاک را بهبود بخشید. در صورت نیاز مواد آلی (کود دامی پوسیده کمپوست) و کودهای پایه (فسفات پتاس) به خاک اضافه کنید.
3. حفر چاله های کاشت : چاله های کاشت را با ابعاد مناسب (حدود ۵۰x۵۰x۵۰ سانتی متر) و با فاصله مناسب از یکدیگر (۳ تا ۵ متر) حفر کنید.
4. کاشت نهال : نهال را به آرامی از گلدان خارج کنید و ریشه های آن را به آرامی باز کنید. نهال را در مرکز چاله قرار دهید به طوری که طوقه نهال (محل اتصال ساقه به ریشه) هم سطح خاک باشد. چاله را با خاک پر کنید و به آرامی خاک را فشار دهید تا هوای اطراف ریشه ها خارج شود.
5. آبیاری پس از کاشت : بلافاصله پس از کاشت نهال را به طور کامل آبیاری کنید تا خاک اطراف ریشه ها مرطوب شود.
6. مالچ پاشی : سطح خاک را با مالچ (پوشش گیاهی مانند کاه کلش یا خاک اره) بپوشانید تا رطوبت خاک حفظ شود و از رشد علف های هرز جلوگیری شود.
7. مراقبت های بعدی : در هفته های اول پس از کاشت نهال ها را به طور منظم آبیاری کنید تا خاک همواره مرطوب باشد. در فصل های گرم و خشک آبیاری را افزایش دهید. از کوددهی نهال ها در سال اول کاشت خودداری کنید. در صورت نیاز از قیم برای نگهداری نهال های جوان استفاده کنید.

 

https://sarvetalayi.com/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B9%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84/