پیشرفتهای صنعت چاپ از زمان گوتنبرگ تا قرن بیستم
پیشرفت های صنعت چاپ تا قرن بیستم
چاپ سنگی یا طرح نگاری یا همان لیتوگرافی (Lithographie) اولین گونه ای از چاپ است که در زمان قدیم به صورت رایج از این روش استفاده می شده است. فن چاپ سنگی، در قرن هجدهم میلادی توسط “آلویس سفندلر” اختراع و از کشور روسیه وارد ایران شد و از حدود سال ۱۲۴۰ هجری قمری (۱۸۲۴ میلادی) در برخی از شهر های مهم ایران رواج یافت. در قدیم الایام چاپ سنگی نوعی چاپ مسطح بوده که در آن از سنگ آهک استفاده میشده است.
بدین ترتیب که نوشته یا تصویر را به روی سنگ منتقل میکردند (در زمان های قدیم تر روی سنگ نقاشی می نمودند) و با استفاده از روشهای شیمیایی آن را برجسته مینمودند و سپس این تصویر بارها روی کاغذ چاپ میشده است. در حال حاضر با توجه به پیشرفت تکنولوژی و پیدایش انواع ماشین های چاپ، روش های چاپ بسیار دگرگون شده است و لیتوگرافی امروزی دستخوش تغییرات و تجربیات چند صد ساله است.
جهت سفارش چاپ بر روی جعبه پیتزا و تماشای تصاویر جعبه پیتزا پینترست و ویدئو جعبه پیتزا یوتیوب به سایت ما مراجعه نمایید.
برخی از پیشرفت هایی که در صنعت چاپ رخ داده است را از زمان ابداع ماشین گوتنبرگ تا قرن بیستم را با استفاده از منابع معتبر موجود جمع آوری شده که مشخصات و ویژگی های هر یک از آنها به شرح زیر می باشد:
حدود ۱۴۹۰ میلادی روشهای مختلف اسیدکاری روی صفحات فلزی شکل گرفت. سال ۱۵۵۰ اولین لنز توسط شخصی به نام “کاردون” که تابعیت ایتالیایی داشت، ساخته شد. “آلومیس زنه فلدر” در سال ۱۷۹۶ میلادی روش لیتوگرافی را ابداع نمود که با توجه به همین موضوع، وی به مخترع چاپ سنگی شهرت دارد.
حدود سال ۱۷۹۹ تا ۱۸۰۰ “اوبی” رو در شهر پاریس اولین دستگاه کاغذسازی را اختراع کرد که در سال ۱۸۲۰ میلادی دستگاه های کاملتری از آن نمونه ساخته شد.
در سال ۱۸۱۱ میلادی اولین ماشین سیلندری لترپرس که با کمک نیروی بخار کار میکرد توسط شخصی آلمانی به نام “کونیک” ساخته شد.
در سال ۱۸۱۸ میلادی با همکاری شخصی به نام “باور” ماشین چاپ سیلندری مضاعف ساخته و عرضه گردید که پشت و روی کاغذ در این دستگاه به چاپ می رسید.
در سال ۱۸۲۲ میلادی فردی به نام “ویلیام چرچ” اولین ماشین حروفچینی را به ثبت رساند.
در سال ۱۸۲۵ میلادی “نیس فورنیس” تهیه فرم چاپ روی صفحههای فلزی از جمله مس را به روش فتومکانیکی ابداع کرد و با ساخت پرس دستی نمونه هایی تکثیر نمود.
در سال ۱۸۴۴ میلادی فردی به نام “ریچارد هو” در ایالات متحده امریکا ماشین چاپ رتاتیو را به ثبت رساند.
در سال ۱۸۵۰ میلادی “ژیلوت” اسیدکاری روی فلز را به صورت کاملا چشمگیر تکامل بخشید.
در سال ۱۸۵۱ “اسکات آرشر” روش کلودیوم مرطوب (شیشه ی نگاتیو) را ارائه نمود.
در سال ۱۸۵۹ “هنری جیمز” در کشور انگلستان با روش فتوشیمی گرافی کلیشه زیر را ساخت.
در سال ۱۸۶۶ میلادی در ایالات متحده آمریکا اولین ماشین چاپ با کاغذ رول توسط فردی که نام آن مشخص نیست، به ثبت رسید.
در سال ۱۸۷۰ اولین دوربین نوسانی ریلی توسط فردی با نام “موس” ساخته شد.
در سال ۱۸۷۴ میلادی “کارل کلیچ” اهل کشور چک با استفاده از نوعی کاغذ کاربن، تهیهٔ فرم را بهبود بخشید و سرعت چاپ توسط آن را افزایش داد.
در سال ۱۹۱۰ اولین ماشین هلیوگراور با استفاده از تیغه ی دکتر بلید شروع به کار کرد.
در سال ۱۹۱۲ ماشین چاپ پشت و رو زن افست توسط “کاسپار هرمان” طراحی و ساخته شد (کاغذ به صورت لوله ای در آن استفاده می شده است).
در سال ۱۹۱۲ “شرکت رولند” ماشین چاپ افست با سه سیلندر مساوی را تولید کرد.
در سال ۱۹۵۰ میلادی سیستم حروفچینی منوفتو (تکامل یافته منوتایپ) اختراع شد.
در سال ۱۹۶۵ میلادی “دکتر هل” با ارائه سامانه ای نوین و ساخت دستگاه اسکنر تحول بزرگی در حروفچینی و فتولیتوگرافی به وجود آورد.
در سال ۱۹۷۶ اشعهٔ لیزر در دستگاه های فتولیتوگرافی و حروف چینی به کار گرفته شد.
تغییر در صنعت چاپ در طول زمان
امروزه افراد بیشتری به راهحلهای دیجیتالی برای الزامات و برطرف کردن مشکلات کسب وکار خود روی آوردهاند. بازاریابی از طریق رسانههای اجتماعی، تبلیغات آنلاین، وبسایتها و پست الکترونیک به طور فزایندهای محبوب شدهاند، به طوری که برخی افراد این سؤال برایشان مطرح شده است که، آیا عصر چاپ به سر آمده است؟ پاسخ به این سؤال خیر است، چرا که با توجه به شواهد موجود و پیشرفتهای به دست آمده در صنعت چاپ، تقریباً همگی اذعان دارند که این مسئله درست نیست و رسانههای چاپی هنوز نقش بسیار مهمی در زندگی انسانها بازی میکنند و ارزش زیادی برای همه نوع کسب و کاری با خود به همراه دارند.
به وضوح مشخص است که اثرات دیجیتالی شدن چالشهایی را برای صنعت چاپ به وجود آورده است، اما از سویی دیگر فرصتهایی را هم برای این صنعت به همراه داشته است. انواع روشهای جدید چاپ اعم از دیجیتال، پلات و افست، خدمات و سفارش آنلاین چاپ، چاپ سفارشی و بسیاری موارد دیگر همگی از نمونههای تأثیر عصر دیجیتال بر صنعت چاپ میباشد. در همین راستا در این مقاله سعی شده است که به موضوع صنعت چاپ و تغییر و تحولات آن در طی زمان بخصوص در عصر جدید پرداخته شود.
چاپ
واژۀ چاپ در لغتنامۀ دهخدا به عملی که بهواسطۀ آن میتوان از روی یک نوشته چند نسخۀ شبیه به آن تهیه کرد، تعریف شده است. این واژه معانی دیگری همچون نشان، مُهر و نقش نیز دارد و به طور کلی به معنای منعکس کردن نقوش گوناگونی مانند خطوط، حروف، اعداد و تصاویر بر روی سطوح خواندنی متنوعی مثل کاغذ، پارچه، پلاستیک، چوب و غیره میباشد. به عبارت دیگر چاپ عملی است که بر اثر آن تصاویر و متون به شکل قابل تکثیری مثل کتاب، روزنامه، کاتالوگ، پوستر، بروشور و … تبدیل میشوند.
تاریخچۀ صنعت چاپ
در طی قرنهای متمادی، صنعت چاپ نیز همانند دیگر صنعتها دچار تغییر و تحولات فراوانی شده است. اختراع چاپ را دومین تحول و انقلاب فرهنگی در تاریخ بشر میدانند، که به زمان آشوریان یعنی هزاران سال پیش از میلاد برمیگردد. پس از آن نیز در قرن پنجم میلادی چینیها از مهر استوانهای شکل و مرکب برای چاپ استفاده میکردند و چاپ باسمهای را به وجود آوردند.
اما در سال ۱۴۳۹ میلادی یوهان گوتنبرگ آلمانی با اختراع حروف فلزی متحرک تحولی عظیم در صنعت چاپ به وجود آورد و به همین دلیل او به عنوان مخترع چاپ شناخته میشود. اما پس از گوتنبرگ صنعت چاپ روند کندی را دنبال کرد و تا قرن هفدهم میلادی هیچگونه پیشرفت چشمگیری در آن حاصل نشد. پس از آن و با روی دادن انقلاب صنعتی، صنعت چاپ هم دچار تحولات فراوانی شد و به تدریج پیشرفتهایی در آن به وجود آمد و دیگر به آن به عنوان یک صنعت مستقل نگاه میشد.
با تمام اینها شاید بتوان گفت که در هیچ عصری به اندازۀ عصر حاضر صنعت چاپ پیشرفت نداشته است؛ چرا که با فراگیر شدن استفاده از کامپیوتر، اینترنت و به طور کلی روی کار آمدن فناوری دیجیتال، صنعت چاپ نیز مثل هر صنعت دیگری دگرگون شد و به سمت دیجیتالی شدن حرکت کرد، تا به امروز که عمدۀ خدمات چاپی به صورت دیجیتالی و آنلاین انجام میشود.
انواع روش چاپ
چاپ دیجیتال: این روش یکی از روشهای نوین چاپ میباشد که از طریق آن و با استفاده از دستگاههای مخصوص یک تصویر دیجیتالی به فرمت چاپی تبدیل میشود. هنگامیکه نیاز به چاپ اسناد و تصاویر در سایزهای بسیار بزرگتر باشد، چاپگرهای لیزری با حجم بالا مورد استفاده قرار خواهند گرفت. چاپ دیجیتال در سریعترین زمان ممکن و با کیفیت حداکثری انجام میپذیرد.
چاپ افست: این نوع چاپ از صفحات مخصوصی به نام زینک یا پلیت استفاده میکند که معمولاً از آلومینیوم ساخته میشوند. کار این صفحات این است که تصویر مورد نظر را به دستگاه چاپ منتقل میکنند. افست اصطلاحی است که به دلیل اینکه تصویر مستقیماً از ابتدا به کاغذ منتقل نمیشود، مورد استفاده قرار میگیرد. چاپ افست برای کارهای چاپی با تیراژ و کیفیت بالا بهترین گزینۀ ممکن است.
چاپ فلکسوگرافی (فلکسو): از این روش گاهی به عنوان نسخۀ مدرن چاپ لترپرس یا برجسته نام برده میشود. فلکسوگرافی جوهر را از صفحات انعطافپذیری به کاغذ و یا مادۀ چاپی موردنظر منتقل میکند. این روش چاپ را میتوان به طور معمول برای چاپ بر روی انواع مختلفی از سطوح استفاده کرد. بیشترین استفاده از آن در زمینۀ بستهبندی مواد غذایی است.
چاپ اسکرین: چاپ اسکرین تصاویری با لبه تیز با استفاده از استنسیل ایجاد میکند. استنسیل صفحهای است که تصاویر و حروف بر روی آن کنده میشود و با پخش کردن جوهر یا رنگ مخصوص بر روی آن، شکل مورد نظر بر روی سطح چاپی نقش میبندد. از اسکرین معمولاً در صنعت پوشاک، طرحهای روی کیک تولد، ساعت و بسیاری از محصولات دیگر استفاده میشود.
چاپ پلات: از جملۀ زیرمجموعههای چاپ دیجیتال هم به شمار میرود. این روش که با استفاده از دستگاههایی به نام پلاتر انجام میگیرد، برای چاپ کردن کارهایی در اندازههای بزرگ و با درجه شفافیتهای مختلف به کار گرفته میشود.