چه چیزی در مورد خواص و اثرات آزلائیک اسید می دانید؟

آزلائیک اسید یک ترکیب چندکاره و موثر در مراقبت از پوست است که به دلیل خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی، و توانایی در کاهش لک و قرمزی شناخته می شود و می تواند به بهبود آکنه، رزاسه، و هایپرپیگمنتیشن کمک کند.

در دنیای وسیع محصولات مراقبت از پوست، برخی ترکیبات به دلیل اثربخشی و تحمل پذیری بالا، جایگاه ویژه ای پیدا می کنند. آزلائیک اسید یکی از این ترکیبات است که به واسطه خواص منحصر به فرد خود، به یک انتخاب محبوب برای متخصصان پوست و مصرف کنندگان تبدیل شده است. این اسید طبیعی، که هم در غلات یافت می شود و هم به طور طبیعی توسط میکروارگانیسم های روی پوست تولید می گردد، توانایی قابل توجهی در بهبود طیف وسیعی از مشکلات پوستی، از جمله آکنه، قرمزی ناشی از رزاسه و لک های تیره دارد. در این مقاله، به بررسی عمیق ماهیت، فرم های رایج، فواید، نحوه استفاده صحیح، عوارض جانبی احتمالی و موارد منع مصرف آزلائیک اسید خواهیم پرداخت تا درک جامعی از این ماده ارزشمند به دست آورید.

آزلائیک اسید چیست؟

آزلائیک اسید یک ترکیب شیمیایی با ساختار مشخص است که در دسته اسیدهای دی کربوکسیلیک قرار می گیرد. این ساختار شیمیایی خاص، مسئول خواص درمانی متعدد آن برای پوست است. این ماده به صورت طبیعی در برخی منابع یافت می شود و همچنین می تواند به صورت سنتتیک برای استفاده در محصولات پوستی تولید گردد. آزلائیک اسید عمدتاً به صورت موضعی بر روی پوست استفاده می شود و عملکرد آن بر اساس مکانیسم های مختلفی است که آن را برای درمان شرایط گوناگون پوستی مناسب می سازد. درک ماهیت و منشأ این ترکیب به روشن شدن نحوه عملکرد آن بر روی لایه های مختلف پوست کمک می کند و نشان می دهد چرا این ماده در مقایسه با برخی دیگر از اسیدها یا ترکیبات درمانی، اغلب ملایم تر تلقی می شود.

ماهیت و ساختار آزلائیک اسید

آزلائیک اسید با فرمول شیمیایی C9H16O4، یک اسید دی کربوکسیلیک اشباع شده با زنجیره مستقیم است. این یعنی دارای دو گروه کربوکسیل (-COOH) در دو انتهای مولکول است که خواص اسیدی آن را تعیین می کنند. این ساختار مولکولی نسبتاً کوچک به آن اجازه می دهد تا به لایه های سطحی پوست نفوذ کند و اثرات خود را اعمال نماید. مکانیسم عمل آزلائیک اسید چندوجهی است. اولاً، دارای خواص ضد باکتریایی است، به ویژه در برابر باکتری هایی که در ایجاد آکنه نقش دارند، مانند Cutibacterium acnes (قبلاً Propionibacterium acnes). این اثر باکتریایی به کاهش جمعیت این میکروب ها در فولیکول های مو کمک کرده و التهاب ناشی از آن ها را کاهش می دهد. ثانیاً، آزلائیک اسید یک عامل ضد التهابی قوی است. این ترکیب می تواند تولید سیتوکین های التهابی را مهار کند و به این ترتیب قرمزی، تورم و تحریکات پوستی مرتبط با آکنه و رزاسه را تسکین دهد. ثالثاً، این اسید دارای اثرات کراتولیتیک خفیف است، به این معنی که به تجزیه سلول های مرده پوست در سطح فولیکول ها کمک می کند و از انسداد منافذ جلوگیری می نماید. این خاصیت در پیشگیری و درمان جوش های سرسیاه و سرسفید موثر است. در نهایت، آزلائیک اسید یک مهارکننده رقابتی آنزیم تیروزیناز است. این آنزیم نقش کلیدی در تولید ملانین (رنگدانه پوست) دارد. با مهار تیروزیناز، آزلائیک اسید می تواند تولید ملانین اضافی را کاهش دهد و به بهبود هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب (PIH) و سایر انواع لک پوستی کمک کند. این ترکیب به دلیل این مکانیسم های متعدد و هدفمند، بدون ایجاد مقاومت باکتریایی یا حساسیت به نور قابل توجه، به یک گزینه درمانی ارزشمند تبدیل شده است.

منشا طبیعی آزلائیک اسید

آزلائیک اسید به طور طبیعی در چندین منبع یافت می شود که اصلی ترین آن ها غلات هستند. گندم، جو و چاودار از جمله منابع غنی این اسید به شمار می روند. این حضور طبیعی در مواد غذایی نشان دهنده سازگاری بیولوژیکی این ترکیب است. علاوه بر غلات، آزلائیک اسید به طور طبیعی توسط یک نوع مخمر که بخشی از فلور طبیعی پوست انسان است، تولید می شود. این مخمر، معروف به مالاسزیا فورفور (Malassezia furfur)، در تولید مقادیر اندکی آزلائیک اسید نقش دارد. با این حال، آزلائیک اسیدی که در محصولات مراقبت از پوست و داروهای موضعی استفاده می شود، معمولاً به صورت سنتتیک در آزمایشگاه ها تولید می گردد. تولید سنتتیک امکان کنترل دقیق غلظت، خلوص و پایداری ترکیب را فراهم می آورد که برای اثربخشی و ایمنی محصولات پوستی حیاتی است. منشأ طبیعی آزلائیک اسید ممکن است این تصور را ایجاد کند که این ماده کاملاً ملایم و بدون عوارض است، اما مانند هر ترکیب فعالی، پتانسیل ایجاد واکنش های پوستی، به ویژه در شروع درمان یا در غلظت های بالا، وجود دارد. با این حال، در مقایسه با برخی اسیدهای درمانی قوی تر مانند رتینوئیدها یا اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHAs)، آزلائیک اسید اغلب تحمل پذیری بهتری دارد، به همین دلیل گزینه مناسبی برای افرادی با پوست حساس یا شرایطی مانند رزاسه محسوب می شود.

فرم های رایج آزلائیک اسید

آزلائیک اسید به دلیل پایداری و قابلیت فرمولاسیون در پایه های مختلف، در اشکال گوناگونی برای استفاده موضعی تولید می شود. انتخاب فرم مناسب بستگی به نوع مشکل پوستی، نوع پوست فرد و ترجیحات شخصی دارد. هر فرم دارای بافت و سرعت جذب متفاوتی است که می تواند بر نحوه عملکرد و تحمل پذیری آن تأثیر بگذارد. غلظت آزلائیک اسید نیز در این فرم ها متفاوت است؛ محصولات بدون نسخه معمولاً حاوی غلظت های پایین تر (مانند ۱۰%) هستند، در حالی که فرم های تجویزی توسط پزشک ممکن است غلظت های بالاتری (مانند ۱۵% یا ۲۰%) داشته باشند. آشنایی با این فرم های رایج به شما کمک می کند تا با راهنمایی متخصص پوست، بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید و از مزایای این ترکیب به بهترین شکل بهره مند شوید.

کرم آزلائیک اسید

فرم کرم آزلائیک اسید یکی از رایج ترین اشکال موجود در بازار است و اغلب برای درمان آکنه ولگاریس (جوش های معمولی) تجویز یا توصیه می شود. بافت کرمی معمولاً غلیظ تر و مرطوب کننده تر از ژل است، که آن را برای افرادی با پوست نرمال تا خشک یا پوست هایی که در اثر درمان های دیگر دچار خشکی شده اند، مناسب تر می سازد. کرم های آزلائیک اسید معمولاً در غلظت های ۱۰% (بدون نسخه) و ۲۰% (با نسخه پزشک) موجود هستند. این فرم به خوبی روی پوست پخش می شود و می تواند یک لایه نازک پوششی ایجاد کند. از آنجایی که آکنه اغلب با خشکی و التهاب نیز همراه است، پایه کرمی می تواند به تسکین پوست و کاهش تحریک کمک کند. نحوه استفاده از کرم آزلائیک اسید مشابه سایر محصولات موضعی است: پس از پاکسازی و خشک کردن پوست، یک لایه نازک بر روی نواحی affected (تحت تاثیر آکنه) اعمال می شود. بسته به دستور پزشک یا توصیه محصول، ممکن است یک یا دو بار در روز استفاده شود. جذب کرم ممکن است کمی بیشتر از ژل طول بکشد، اما اثربخشی آن در کاهش باکتری های مولد آکنه، کاهش التهاب و جلوگیری از انسداد منافذ کاملاً ثابت شده است. هنگام استفاده از کرم، به خصوص در روزهای اول، ممکن است احساس سوزش یا خارش خفیف رخ دهد که معمولاً با ادامه مصرف کاهش می یابد. انتخاب فرم کرم به ویژه برای درمان آکنه التهابی و کنترل چربی پوست در کنار ارائه رطوبت کافی می تواند بسیار مفید باشد.

ژل آزلائیک اسید

فرم ژل آزلائیک اسید معمولاً دارای بافت سبک تر، آبکی تر و با سرعت جذب بالاتری نسبت به کرم است. این ویژگی ها آن را به گزینه ای ایده آل برای افراد با پوست چرب، مختلط یا پوست هایی که مستعد جوش زدن با محصولات سنگین تر هستند، تبدیل می کند. ژل آزلائیک اسید به طور خاص برای درمان رزاسه پاپولوپوستولار (نوعی از رزاسه که با قرمزی و جوش های کوچک همراه است) بسیار موثر شناخته شده است. غلظت رایج ژل آزلائیک اسید برای درمان رزاسه ۱۵% است که معمولاً با نسخه پزشک قابل تهیه است، هرچند ممکن است در محصولات بدون نسخه با غلظت های پایین تر نیز یافت شود. بافت ژل به سرعت در پوست نفوذ کرده و احساس سنگینی یا چربی بر جای نمی گذارد، که این خود می تواند برای پوست های چرب و مستعد آکنه یک مزیت باشد. سرعت جذب بالاتر ژل ممکن است در برخی افراد منجر به احساس سوزش یا خارش شدیدتر در مقایسه با کرم در اوایل درمان شود، اما این واکنش ها معمولاً گذرا هستند. نحوه مصرف ژل نیز مشابه کرم است: پس از پاکسازی، مقدار کمی ژل به آرامی روی نواحی مورد نیاز (معمولاً کل صورت یا نواحی درگیر رزاسه) مالیده می شود. معمولاً توصیه می شود که روزی یک یا دو بار استفاده شود، بسته به تحمل پوست و شدت وضعیت. اثربخشی ژل در کاهش التهاب و قرمزی ناشی از رزاسه و همچنین کاهش تعداد پاپول ها و پوستول ها در این بیماری مورد تأیید قرار گرفته است. انتخاب بین فرم کرم و ژل اغلب به نوع پوست و بیماری تحت درمان بستگی دارد و مشورت با متخصص پوست می تواند به انتخاب بهترین فرم برای دستیابی به نتایج مطلوب کمک کند.

سرم آزلائیک اسید

سرم های آزلائیک اسید، به دلیل بافت بسیار سبک و غلظت بالای ترکیبات فعال، به سرعت و عمیق تر از کرم ها و ژل ها جذب پوست می شوند. این فرمولاسیون ها اغلب برای هدف قرار دادن نگرانی های خاص پوستی مانند لک های پوستی، ناهمواری بافت و روشن شدن کلی پوست مورد استفاده قرار می گیرند. سرم ها معمولاً در غلظت های متنوعی، از ۱۰% تا ۲۰%، در دسترس هستند، که هم در محصولات بدون نسخه و هم تجویزی یافت می شوند. به دلیل جذب سریع، سرم ها می توانند قبل از محصولات سنگین تر مانند مرطوب کننده ها یا روغن های صورت استفاده شوند. این فرم برای افرادی که به دنبال بهبود بافت پوست، کاهش لک های تیره و افزایش درخشندگی هستند، گزینه مناسبی است. استفاده از سرم آزلائیک اسید به خصوص برای افرادی که از چندین محصول در روتین خود استفاده می کنند، راحت است زیرا به سرعت جذب شده و با لایه های دیگر تداخل کمتری ایجاد می کند. با این حال، به دلیل غلظت بالاتر و جذب سریع تر، ممکن است پتانسیل بیشتری برای ایجاد تحریک اولیه داشته باشد، به خصوص در پوست های حساس. توصیه می شود هنگام شروع استفاده از سرم آزلائیک اسید، با غلظت پایین تر و فرکانس کمتر شروع کرده و به تدریج آن را افزایش دهید تا پوست به آن عادت کند. اثربخشی سرم ها در مهار تیروزیناز و کاهش تولید ملانین برای بهبود هایپرپیگمنتیشن و روشن شدن پوست مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آزلائیک اسید در فرم سرم می تواند به محافظت از پوست در برابر آسیب های محیطی و کاهش قرمزی عمومی کمک کند و به سلامت کلی و ظاهر یکنواخت تر پوست منجر شود.

آزلائیک اسید در سایر محصولات

علاوه بر فرم های اصلی کرم، ژل و سرم، آزلائیک اسید به عنوان یک ترکیب فعال در طیف وسیعی از محصولات مراقبت از پوست نیز گنجانده می شود. این محصولات شامل شوینده های صورت (فوم ها، ژل ها)، تونرها، ماسک ها و حتی برخی مرطوب کننده ها هستند. غلظت آزلائیک اسید در این محصولات معمولاً پایین تر از فرم های درمانی تخصصی است و بیشتر برای ارائه مزایای مکمل یا برای افرادی با پوست حساس که نمی توانند غلظت های بالاتر را تحمل کنند، طراحی شده است. به عنوان مثال، شوینده های حاوی آزلائیک اسید می توانند در طول فرآیند پاکسازی به کاهش باکتری های مولد آکنه و کاهش التهاب کمک کنند، به ویژه برای افرادی که با رزاسه یا آکنه خفیف دست و پنجه نرم می کنند. استفاده از آزلائیک اسید در این فرم ها می تواند به صورت یک رویکرد درمانی ملایم و مداوم باشد که بخشی از روتین روزانه مراقبت از پوست را تشکیل می دهد. این محصولات ممکن است برای افرادی که به دنبال پیشگیری از مشکلات پوستی خاص هستند یا می خواهند مزایای آزلائیک اسید را بدون استفاده از یک محصول درمانی قوی به روتین خود اضافه کنند، مناسب باشند. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که غلظت پایین تر در این محصولات ممکن است برای درمان موارد شدیدتر آکنه یا هایپرپیگمنتیشن کافی نباشد و ممکن است نیاز به استفاده همزمان با فرم های درمانی با غلظت بالاتر باشد. هنگام انتخاب این محصولات، بررسی لیست ترکیبات برای اطمینان از وجود آزلائیک اسید و همچنین بررسی غلظت آن (در صورت امکان) و مناسب بودن سایر ترکیبات با نوع پوست و نیازهای شما اهمیت دارد. این محصولات فرصتی را فراهم می کنند تا مزایای آزلائیک اسید را در مراحل مختلف روتین مراقبت از پوست تجربه کنید.

فواید آزلائیک اسید برای درمان مشکلات پوستی

آزلائیک اسید به دلیل خواص چندگانه خود، یک ترکیب درمانی بسیار ارزشمند برای طیف وسیعی از مشکلات پوستی است. این ترکیب نه تنها به صورت مستقیم بر روی عوامل ایجادکننده برخی بیماری ها تأثیر می گذارد، بلکه با کاهش التهاب و بهبود فرآیندهای سلولی، به سلامت کلی و ظاهر پوست نیز کمک می کند. اثربخشی آن در درمان آکنه و رزاسه به خوبی مستند شده است و همچنین نقش مهمی در مدیریت هایپرپیگمنتیشن و بهبود رنگ و بافت پوست ایفا می کند. این فواید گسترده باعث شده است که آزلائیک اسید به یکی از ترکیبات اصلی در محصولات درمانی و مراقبتی پوست، هم در نسخه های تجویزی و هم بدون نسخه، تبدیل شود. در این بخش به تفصیل به بررسی چگونگی تأثیر آزلائیک اسید بر رایج ترین مشکلات پوستی خواهیم پرداخت و مکانیسم های عملکرد آن را برای هر مورد توضیح می دهیم.

درمان آکنه با آزلائیک اسید

آزلائیک اسید یکی از درمان های موثر و مورد تأیید برای آکنه ولگاریس، به ویژه آکنه های التهابی و غیرالتهابی خفیف تا متوسط است. مکانیسم های چندگانه آن به طور هم افزا برای مبارزه با عوامل اصلی ایجادکننده آکنه عمل می کنند. اولاً، آزلائیک اسید دارای خواص ضد باکتریایی قوی علیه Cutibacterium acnes، باکتری اصلی دخیل در ایجاد آکنه است. این باکتری ها در فولیکول های مو تکثیر یافته و با تجزیه چربی پوست، مواد محرکی تولید می کنند که منجر به التهاب و تشکیل جوش می شود. آزلائیک اسید با کاهش جمعیت این باکتری ها، بار میکروبی روی پوست را کاهش داده و به کنترل التهاب کمک می کند. ثانیاً، این ترکیب دارای اثرات ضد التهابی قابل توجهی است. آکنه یک بیماری التهابی است و قرمزی، تورم و درد مرتبط با جوش ها نتیجه پاسخ التهابی بدن هستند. آزلائیک اسید با مهار تولید سیتوکین های پیش التهابی و کاهش فعالیت رادیکال های آزاد، التهاب را کاهش می دهد و به تسکین پوست و کاهش قرمزی جوش ها کمک می کند. ثالثاً، آزلائیک اسید دارای اثرات کراتولیتیک خفیف است. این به این معنی است که به نرم شدن و ریزش سلول های مرده پوست کمک می کند و از تجمع آن ها در دهانه فولیکول های مو جلوگیری می نماید. این تجمع سلولی یکی از عوامل اصلی ایجاد کومدون ها (جوش های سرسیاه و سرسفید) و انسداد منافذ است. با جلوگیری از این انسداد، آزلائیک اسید به پاکسازی منافذ و کاهش تشکیل جوش های جدید کمک می کند. اثربخشی آزلائیک اسید در درمان آکنه قابل مقایسه با برخی دیگر از درمان های موضعی رایج مانند بنزوئیل پراکسید یا ترتینوئین است، اما اغلب با تحریک کمتری همراه است، که آن را گزینه ای مناسب برای افرادی با پوست حساس یا کسانی که درمان های دیگر را تحمل نمی کنند، می سازد. معمولاً برای مشاهده نتایج قابل توجه در درمان آکنه با آزلائیک اسید، نیاز به استفاده منظم برای چندین هفته یا ماه است.

آزلائیک اسید برای رزاسه و قرمزی

آزلائیک اسید به عنوان یک درمان خط اول برای رزاسه پاپولوپوستولار (نوعی از رزاسه که با قرمزی صورت، عروق خونی قابل مشاهده، و جوش های کوچک و چرکی مشخص می شود) شناخته شده است. خواص ضد التهابی این ترکیب نقش کلیدی در مدیریت علائم رزاسه ایفا می کند. رزاسه یک بیماری التهابی مزمن پوستی است و آزلائیک اسید با کاهش تولید سیتوکین های التهابی و کموکاین ها در پوست، به طور موثری قرمزی (اریتم) و تورم مرتبط با این بیماری را کاهش می دهد. همچنین، آزلائیک اسید دارای اثرات آنتی اکسیدانی است که به خنثی کردن رادیکال های آزاد کمک می کند. این رادیکال های آزاد می توانند باعث آسیب سلولی و افزایش التهاب در پوست های مستعد رزاسه شوند. با کاهش استرس اکسیداتیو، آزلائیک اسید به آرام سازی پوست و کاهش واکنش پذیری آن کمک می کند. علاوه بر این، برخی تحقیقات نشان می دهند که آزلائیک اسید ممکن است بر روی عامل میکروبی احتمالی دخیل در رزاسه، مانند کنه های دمودکس (Demodex mites) که جمعیت آن ها در پوست افراد مبتلا به رزاسه بیشتر است، نیز تأثیر داشته باشد، هرچند مکانیسم دقیق این تأثیر هنوز به طور کامل مشخص نیست. ژل آزلائیک اسید ۱۵% به طور خاص برای درمان رزاسه فرموله شده و اثربخشی آن در کاهش تعداد ضایعات التهابی (پاپول ها و پوستول ها) و کاهش قرمزی کلی صورت در کارآزمایی های بالینی تأیید شده است. استفاده منظم از آزلائیک اسید می تواند به کنترل طولانی مدت علائم رزاسه و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند. تحمل پذیری نسبتاً خوب آزلائیک اسید در مقایسه با برخی دیگر از درمان های رزاسه، آن را به گزینه ای مناسب برای استفاده روزانه تبدیل کرده است. مانند درمان آکنه، مشاهده بهبود قابل توجه در علائم رزاسه با آزلائیک اسید ممکن است چندین هفته زمان ببرد و نیاز به صبر و تداوم در استفاده دارد.

آزلائیک اسید یک ترکیب چندوجهی است که با خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و مهارکنندگی تیروزیناز، به طور موثر در درمان آکنه، رزاسه و هایپرپیگمنتیشن عمل می کند.

اثر آزلائیک اسید بر لک های پوستی

آزلائیک اسید یک درمان موثر برای انواع خاصی از هایپرپیگمنتیشن (تیرگی بیش از حد پوست) است. اصلی ترین کاربرد آن در این زمینه برای درمان هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب (PIH) و ملاسما است. PIH لک های تیره ای هستند که پس از بهبود ضایعات التهابی مانند جوش های آکنه، زخم ها، یا تحریکات پوستی دیگر در محل آن ها باقی می مانند. ملاسما نیز یک بیماری مزمن پوستی است که با لکه های قهوه ای یا خاکستری مایل به قهوه ای، اغلب در صورت (پیشانی، گونه ها، بالای لب) مشخص می شود و تحت تأثیر عواملی مانند قرار گرفتن در معرض آفتاب، تغییرات هورمونی (بارداری، قرص های ضد بارداری) و ژنتیک قرار دارد. مکانیسم اصلی آزلائیک اسید در درمان این لک ها، مهار فعالیت آنزیم تیروزیناز است. تیروزیناز یک آنزیم کلیدی در مسیر بیوسنتز ملانین در سلول های تولیدکننده رنگدانه به نام ملانوسیت ها است. آزلائیک اسید به صورت رقابتی به تیروزیناز متصل شده و فعالیت آن را کاهش می دهد، در نتیجه تولید ملانین در نواحی affected کاهش می یابد. این خاصیت آزلائیک اسید آن را از بسیاری از اسیدهای دیگر متمایز می کند، زیرا مستقیماً بر فرآیند تولید رنگدانه تأثیر می گذارد. نکته مهم در مورد آزلائیک اسید این است که به نظر می رسد به طور انتخابی بر ملانوسیت های غیرطبیعی یا بیش فعال که در نواحی هایپرپیگمنته وجود دارند، تأثیر می گذارد و معمولاً باعث روشن شدن پوست نرمال در اطراف لکه ها نمی شود. این ویژگی آن را به گزینه ای ایمن تر نسبت به برخی عوامل روشن کننده دیگر تبدیل می کند. استفاده منظم از آزلائیک اسید می تواند به تدریج باعث محو شدن لک های پوستی ناشی از PIH و ملاسما شود و به یکنواخت شدن رنگ پوست کمک کند. با این حال، مانند سایر درمان های هایپرپیگمنتیشن، نتایج ممکن است به کندی ظاهر شوند و نیاز به صبر و تداوم در استفاده برای چندین ماه دارند. همچنین، محافظت دقیق در برابر آفتاب در طول درمان با آزلائیک اسید برای جلوگیری از بدتر شدن لک ها و حفظ نتایج ضروری است.

نقش آزلائیک اسید در روشن شدن پوست

همانطور که پیشتر اشاره شد، آزلائیک اسید از طریق مهار آنزیم تیروزیناز، نقش مهمی در تنظیم تولید ملانین در پوست ایفا می کند. این مکانیسم آن را به یک عامل موثر در روشن شدن پوست، به ویژه در نواحی که دچار هایپرپیگمنتیشن شده اند، تبدیل کرده است. آزلائیک اسید به طور خاص بر ملانوسیت هایی که به دلایل مختلف (مانند التهاب، آسیب ناشی از آفتاب، یا تغییرات هورمونی) بیش از حد فعال شده اند و ملانین اضافی تولید می کنند، تأثیر می گذارد. این بدان معناست که آزلائیک اسید عمدتاً لک های تیره، جای جوش های قدیمی (PIH)، و تیرگی های ناشی از ملاسما را هدف قرار می دهد و به یکنواخت شدن رنگ پوست در این نواحی کمک می کند. برخلاف برخی عوامل روشن کننده قوی تر، آزلائیک اسید معمولاً باعث روشن شدن پوست نرمال و فاقد لک نمی شود، که این خود یک مزیت مهم ایمنی و زیبایی محسوب می شود، زیرا خطر ایجاد لکه های روشن تر (هیپوپیگمنتیشن) در نواحی اطراف لکه های تیره را کاهش می دهد. استفاده منظم از آزلائیک اسید در روتین مراقبت از پوست می تواند به مرور زمان به بهبود کلی رنگ پوست، کاهش ناهمواری های رنگی و افزایش شفافیت و درخشندگی آن منجر شود. این اثر روشن کنندگی، همراه با خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، آزلائیک اسید را به یک ترکیب جامع برای بهبود ظاهر کلی پوست تبدیل کرده است. با این حال، برای دستیابی به نتایج مطلوب در روشن شدن پوست و درمان لک، تداوم در استفاده و همچنین رعایت دقیق نکات محافظت در برابر آفتاب حیاتی است. اشعه ماوراء بنفش خورشید یکی از اصلی ترین عوامل تحریک کننده تولید ملانین و بدتر شدن لک ها است، بنابراین استفاده روزانه و کافی از ضد آفتاب با طیف وسیع و SPF بالا در طول دوره درمان با آزلائیک اسید ضروری است.

روش صحیح استفاده از آزلائیک اسید

استفاده صحیح از هر محصول مراقبت از پوست، به ویژه ترکیبات فعال مانند آزلائیک اسید، برای دستیابی به بهترین نتایج و به حداقل رساندن عوارض جانبی احتمالی بسیار مهم است. آزلائیک اسید معمولاً یک محصول موضعی است که پس از پاکسازی پوست و قبل از محصولات سنگین تر مانند مرطوب کننده استفاده می شود. مقدار مناسب، زمان بندی و نحوه ترکیب آن با سایر محصولات در روتین مراقبت از پوست می تواند بر اثربخشی و تحمل پذیری آن تأثیر بگذارد. شروع تدریجی، رعایت دستورالعمل های محصول یا پزشک و توجه به واکنش پوست از نکات کلیدی در استفاده از این ترکیب است. در این بخش به جزئیات نحوه استفاده صحیح از آزلائیک اسید می پردازیم تا بتوانید آن را به درستی در روتین پوستی خود جای دهید و از مزایای آن بهره مند شوید.

دستورالعمل کلی مصرف

برای استفاده موثر از آزلائیک اسید، رعایت چند مرحله اساسی توصیه می شود. ابتدا، پوست خود را با یک پاک کننده ملایم و متناسب با نوع پوستتان بشویید تا هرگونه آلودگی، چربی اضافی و آرایش پاک شود. سپس، پوست را به آرامی و با حوله تمیز خشک کنید. بسیار مهم است که قبل از استفاده از آزلائیک اسید، پوست کاملاً خشک باشد؛ استفاده از آن روی پوست مرطوب می تواند باعث افزایش نفوذ و در نتیجه افزایش تحریک و سوزش شود. مقدار کمی از محصول حاوی آزلائیک اسید (معمولاً به اندازه یک نخود برای کل صورت یا نواحی مورد نیاز) را برداشته و به آرامی و به صورت یک لایه نازک روی نواحی affected (تحت درمان برای آکنه، رزاسه یا لک) بمالید. از تماس محصول با چشم ها، دهان و غشاهای مخاطی خودداری کنید، زیرا می تواند باعث تحریک شدید شود. اگر محصول به این نواحی وارد شد، فوراً با آب فراوان شستشو دهید. پس از اعمال آزلائیک اسید، کمی صبر کنید تا محصول به خوبی جذب پوست شود؛ این زمان معمولاً چند دقیقه است. پس از جذب، می توانید از مرطوب کننده و سایر محصولات روتین خود استفاده کنید. اگر پوست شما حساس است یا برای اولین بار از آزلائیک اسید استفاده می کنید، ممکن است پزشک یا دستورالعمل محصول توصیه کند که با فرکانس کمتری شروع کنید، مثلاً یک بار در روز یا حتی یک روز در میان، و به تدریج فرکانس را تا دو بار در روز افزایش دهید، بسته به تحمل پوست. استفاده منظم و مداوم، طبق دستورالعمل، برای مشاهده نتایج ضروری است. صبور باشید، زیرا بهبود مشکلات پوستی با آزلائیک اسید ممکن است چندین هفته یا ماه طول بکشد.

زمان مناسب استفاده

آزلائیک اسید را می توان هم در روتین صبح و هم در روتین شب استفاده کرد، و زمان مناسب استفاده اغلب به تحمل پوست، سایر محصولاتی که استفاده می کنید و ترجیح شخصی بستگی دارد. بسیاری از افراد ترجیح می دهند آزلائیک اسید را در شب استفاده کنند، زیرا در طول شب پوست در فرآیند ترمیم و بازسازی است و استفاده از ترکیبات فعال در این زمان می تواند موثر باشد. اگر از سایر ترکیبات فعال مانند رتینوئیدها یا اسیدهای لایه بردار قوی در شب استفاده می کنید، ممکن است نیاز باشد که استفاده از آزلائیک اسید را به روتین صبح موکول کنید یا استفاده از آن ها را در شب های متناوب انجام دهید تا از تحریک بیش از حد پوست جلوگیری شود. اگر تصمیم به استفاده از آزلائیک اسید در صبح دارید، ضروری است که پس از آن حتماً از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع و SPF بالا استفاده کنید. اگرچه آزلائیک اسید به اندازه برخی دیگر از اسیدها باعث حساسیت به نور نمی شود، محافظت در برابر آفتاب برای جلوگیری از بدتر شدن مشکلاتی مانند هایپرپیگمنتیشن و همچنین محافظت کلی از پوست در برابر آسیب های ناشی از اشعه ماوراء بنفش حیاتی است. در برخی موارد، متخصص پوست ممکن است توصیه کند که در ابتدا فقط یک بار در روز (صبح یا شب) از آزلائیک اسید استفاده کنید و در صورت تحمل خوب پوست، فرکانس را به دو بار در روز افزایش دهید. نکته کلیدی این است که با توجه به واکنش پوست خود عمل کنید. اگر استفاده دو بار در روز باعث تحریک بیش از حد می شود، به یک بار در روز برگردید. برخی افراد با استفاده فقط یک بار در روز نیز نتایج خوبی می گیرند، به خصوص اگر از غلظت های بالاتر استفاده می کنند. زمان مناسب استفاده به شدت به نیازهای فردی و توصیه های متخصص بستگی دارد.

نکات استفاده همراه با سایر محصولات

یکی از مزایای آزلائیک اسید، سازگاری نسبی آن با بسیاری از ترکیبات فعال دیگر است، که امکان گنجاندن آن را در روتین های پیچیده تر فراهم می آورد. با این حال، هنگام استفاده همزمان با سایر محصولات، رعایت نکات احتیاطی برای جلوگیری از تحریک بیش از حد پوست ضروری است. آزلائیک اسید به خوبی با ترکیبات مرطوب کننده و ترمیم کننده مانند هیالورونیک اسید، سرامیدها و نیاسینامید قابل استفاده است و این ترکیبات می توانند به کاهش عوارض جانبی اولیه مانند خشکی و تحریک کمک کنند. می توانید ابتدا آزلائیک اسید را روی پوست تمیز و خشک بزنید و پس از جذب، از مرطوب کننده استفاده کنید. هنگام ترکیب آزلائیک اسید با سایر ترکیبات فعال قوی تر مانند رتینوئیدها (رتینول، ترتینوئین)، اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHAs مانند گلیکولیک اسید، لاکتیک اسید) یا اسیدهای بتا هیدروکسی (BHAs مانند سالیسیلیک اسید)، باید با احتیاط عمل کرد. استفاده همزمان این ترکیبات می تواند پتانسیل تحریک پوست را به شدت افزایش دهد. راهکارهای رایج شامل استفاده از این ترکیبات در زمان های مختلف روز (مثلاً آزلائیک اسید صبح و رتینوئید شب) یا استفاده در شب های متناوب است (مثلاً یک شب آزلائیک اسید و شب دیگر رتینوئید). همچنین می توانید با شروع تدریجی هر دو ترکیب و افزایش فرکانس به مرور زمان، تحمل پوست را بسنجید. اگر پوست شما به راحتی تحریک می شود، بهتر است در ابتدا از ترکیب چندین ترکیب فعال قوی خودداری کنید. در مورد شوینده ها یا تونرهای حاوی اسیدهای لایه بردار، استفاده از آن ها قبل از آزلائیک اسید ممکن است نفوذ آزلائیک اسید را افزایش داده و منجر به سوزش بیشتر شود. بنابراین، استفاده از پاک کننده ها و تونرهای ملایم و غیر اسیدی قبل از اعمال آزلائیک اسید توصیه می شود. همیشه به واکنش پوست خود توجه کنید و در صورت بروز تحریک شدید یا مداوم، فرکانس استفاده را کاهش دهید یا با متخصص پوست مشورت کنید.

عوارض جانبی احتمالی آزلائیک اسید

مانند هر داروی موضعی یا ترکیب فعال پوستی، آزلائیک اسید نیز ممکن است در برخی افراد و به خصوص در شروع درمان، باعث بروز عوارض جانبی شود. این واکنش ها معمولاً خفیف و موقتی هستند و نشان دهنده عادت کردن پوست به ترکیب جدید هستند. با این حال، در موارد نادر، ممکن است عوارض جدی تری نیز رخ دهد که نیاز به توجه پزشکی دارند. آشنایی با عوارض جانبی احتمالی و نحوه مدیریت آن ها می تواند به شما کمک کند تا دوره درمان را با راحتی بیشتری طی کرده و در صورت لزوم اقدامات لازم را انجام دهید. تحمل پذیری آزلائیک اسید در افراد مختلف متفاوت است و به عواملی مانند نوع پوست، غلظت محصول، فرکانس استفاده و نحوه استفاده همزمان با سایر محصولات بستگی دارد. در این بخش به بررسی عوارض جانبی شایع و جدی تر آزلائیک اسید و راهکارهای کاهش آن ها می پردازیم.

عوارض شایع اولیه

شایع ترین عوارض جانبی مرتبط با استفاده از آزلائیک اسید، به ویژه در چند هفته اول درمان، واکنش های موضعی در محل اعمال محصول هستند. این واکنش ها معمولاً خفیف تا متوسط بوده و شامل احساس سوزش، گزگز، خارش، قرمزی (اریتم)، خشکی و پوسته پوسته شدن پوست می شوند. این علائم اغلب نشان دهنده سازگاری پوست با ترکیب فعال هستند و معمولاً با ادامه مصرف به تدریج کاهش می یابند یا کاملاً برطرف می شوند. احساس سوزش یا گزگز معمولاً بلافاصله پس از اعمال محصول رخ می دهد و ممکن است برای چند دقیقه ادامه داشته باشد. قرمزی و خشکی نیز ممکن است در ساعات یا روزهای پس از استفاده ظاهر شوند. پوسته پوسته شدن معمولاً نتیجه خشکی است. این عوارض شایع تر در غلظت های بالاتر آزلائیک اسید (مانند ۲۰%) و در افرادی با پوست حساس تر دیده می شوند. برای به حداقل رساندن این واکنش های اولیه، توصیه می شود با غلظت پایین تر و فرکانس کمتر شروع کنید، محصول را روی پوست کاملاً خشک اعمال کنید، و از مرطوب کننده بلافاصله پس از جذب آزلائیک اسید استفاده نمایید. همچنین، در طول دوره سازگاری اولیه، از استفاده همزمان با سایر ترکیبات فعال یا لایه بردارهای قوی که می توانند پوست را تحریک کنند، خودداری کنید. اگر این عوارض خفیف و قابل تحمل هستند، معمولاً نیازی به قطع مصرف نیست و با گذشت زمان بهبود می یابند. اما اگر علائم شدید، غیرقابل تحمل یا مداوم شدند، باید با متخصص پوست مشورت شود.

راهکارهای کاهش عوارض

برای به حداقل رساندن عوارض جانبی احتمالی آزلائیک اسید و بهبود تحمل پذیری آن، می توان از چندین راهکار استفاده کرد. اولاً، شروع درمان با غلظت پایین تر و فرکانس کمتر توصیه می شود. به عنوان مثال، اگر محصول با غلظت ۲۰% در دسترس است، ممکن است پزشک توصیه کند با غلظت ۱۰% شروع کنید یا محصول ۲۰% را فقط یک بار در روز به جای دو بار در روز استفاده نمایید. به تدریج و با عادت کردن پوست، می توان غلظت و فرکانس استفاده را افزایش داد. ثانیاً، اعمال آزلائیک اسید بر روی پوست کاملاً خشک پس از شستشو می تواند نفوذ بیش از حد و سریع آن را کاهش داده و در نتیجه تحریک را کمتر کند. صبر کنید تا پوست پس از شستشو کاملاً خشک شود (حدود ۱۰-۱۵ دقیقه) قبل از اعمال محصول. ثالثاً، استفاده از یک مرطوب کننده مناسب پس از اعمال آزلائیک اسید می تواند به تسکین پوست، کاهش خشکی و تقویت سد دفاعی پوست کمک کند. مرطوب کننده های حاوی سرامیدها، هیالورونیک اسید یا نیاسینامید گزینه های خوبی هستند. می توانید آزلائیک اسید را ابتدا بزنید و پس از جذب، مرطوب کننده را روی آن اعمال کنید. در برخی موارد، افراد با پوست بسیار حساس ممکن است ترجیح دهند مرطوب کننده را قبل از آزلائیک اسید بزنند (روش بافرینگ) تا نفوذ آن کمتر و ملایم تر شود، هرچند این روش ممکن است اثربخشی را کمی کاهش دهد. رابعاً، در طول دوره سازگاری اولیه، از استفاده همزمان محصولات بالقوه تحریک کننده دیگر مانند رتینوئیدها، AHAs یا BHAs، محصولات حاوی الکل یا عطرهای قوی، و اسکراب های فیزیکی خشن خودداری کنید. استفاده از شوینده ها و تونرهای بسیار ملایم و فاقد سولفات یا الکل نیز می تواند به کاهش تحریک کمک کند. در نهایت، صبور باشید و به پوست خود زمان دهید تا به آزلائیک اسید عادت کند. اگر با رعایت این راهکارها همچنان دچار تحریک شدید یا مداوم هستید، قطع مصرف و مشورت با متخصص پوست بهترین اقدام است.

عوارض جدی و نادر

اگرچه آزلائیک اسید به طور کلی ایمن و با تحمل پذیری خوب تلقی می شود، در موارد نادری ممکن است عوارض جانبی جدی تری رخ دهند که نیاز به توجه فوری پزشکی دارند. این عوارض شامل واکنش های آلرژیک شدید می شوند که می توانند به صورت تورم شدید صورت، لب ها، زبان یا گلو، مشکل در تنفس، کهیر یا بثورات جلدی گسترده و خارش دار بروز کنند. این علائم نشان دهنده یک واکنش آنافیلاکتیک احتمالی هستند و باید فوراً به پزشک مراجعه شود. عوارض جدی تر موضعی نیز ممکن است رخ دهند، هرچند نادر هستند. این شامل سوزش، قرمزی، خارش یا درد بسیار شدید و غیرقابل تحمل در محل اعمال، تورم قابل توجه، تاول زدن یا پوسته ریزی شدید و غیرعادی می شود. در برخی موارد، به خصوص در افراد با تناژ پوستی تیره تر، استفاده از آزلائیک اسید (یا هر ماده فعال دیگری) ممکن است به طور نادر باعث تغییرات رنگی در پوست شود، مانند روشن شدن بیش از حد (هیپوپیگمنتیشن) یا تیره شدن غیرعادی در نواحی خاص. اگرچه آزلائیک اسید کمتر از برخی ترکیبات دیگر باعث این مشکل می شود و اغلب برای درمان هایپرپیگمنتیشن استفاده می شود، پتانسیل آن به خصوص در غلظت های بالا و استفاده نادرست وجود دارد. همچنین، برخی افراد ممکن است به مواد غیرفعال موجود در فرمولاسیون محصول (مانند نگهدارنده ها یا پایه ها) واکنش نشان دهند. در صورت مشاهده هر یک از این عوارض جدی یا نگران کننده، باید بلافاصله مصرف محصول را قطع کرده و با پزشک یا متخصص پوست خود تماس بگیرید. بسیار مهم است که به علائم بدن خود توجه کرده و در صورت لزوم به دنبال مراقبت پزشکی باشید.

موارد استفاده و منع مصرف آزلائیک اسید

آزلائیک اسید به دلیل پروفایل ایمنی مناسب و اثربخشی در درمان چندین بیماری پوستی، به یک ابزار درمانی ارزشمند تبدیل شده است. با این حال، مانند هر داروی موضعی، استفاده از آن برای همه افراد و در همه شرایط مناسب نیست. درک دقیق موارد استفاده اصلی و همچنین شرایطی که مصرف آن توصیه نمی شود یا نیاز به احتیاط ویژه دارد، برای استفاده ایمن و موثر از این ترکیب ضروری است. این اطلاعات به شما کمک می کند تا تعیین کنید آیا آزلائیک اسید برای مشکل پوستی شما مناسب است یا خیر، و در صورت مناسب بودن، چه نکات احتیاطی را باید رعایت کنید. مشورت با متخصص پوست قبل از شروع هرگونه درمان جدید، به ویژه برای شرایط مزمن یا شدید پوستی، همیشه توصیه می شود.

چه کسانی می توانند استفاده کنند؟

آزلائیک اسید به طور کلی برای افراد با انواع مختلف پوست، از جمله پوست های حساس، قابل استفاده است و برای درمان چندین بیماری پوستی مفید است. اصلی ترین موارد استفاده از آزلائیک اسید عبارتند از: ۱. درمان آکنه ولگاریس: آزلائیک اسید در درمان آکنه های التهابی (جوش های قرمز و چرکی) و غیرالتهابی (کومدون های سرسیاه و سرسفید) خفیف تا متوسط موثر است. خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و کراتولیتیک آن به کنترل آکنه کمک می کند. ۲. درمان رزاسه: به طور خاص برای درمان رزاسه پاپولوپوستولار که با قرمزی و جوش های کوچک مشخص می شود، استفاده می شود. اثرات ضد التهابی آن به کاهش قرمزی و ضایعات التهابی کمک می کند. ۳. درمان هایپرپیگمنتیشن: آزلائیک اسید در محو کردن لک های تیره ناشی از هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب (PIH) که پس از آکنه، بریدگی ها یا سایر آسیب های پوستی ایجاد می شوند، و همچنین در بهبود ملاسما موثر است. ۴. بهبود رنگ و بافت پوست: به طور کلی می تواند به بهبود رنگ پوست، کاهش ناهمواری های رنگی و صاف کردن بافت پوست کمک کند. آزلائیک اسید معمولاً برای نوجوانان و بزرگسالان قابل استفاده است. در برخی موارد و با تجویز و نظارت دقیق پزشک، ممکن است برای کودکان زیر ۱۲ سال نیز استفاده شود، اما این مورد کمتر رایج است و نیاز به بررسی دقیق توسط متخصص دارد. به دلیل تحمل پذیری نسبی خوب، اغلب گزینه ای مناسب برای افرادی است که درمان های دیگر مانند رتینوئیدها یا بنزوئیل پراکسید را به خوبی تحمل نمی کنند.

موارد منع مصرف و احتیاط

اگرچه آزلائیک اسید یک ترکیب نسبتاً ایمن است، اما در برخی شرایط باید با احتیاط استفاده شود یا مصرف آن منع می گردد. اصلی ترین موارد منع مصرف و احتیاط عبارتند از: ۱. حساسیت شناخته شده: افرادی که به آزلائیک اسید یا هر یک از مواد تشکیل دهنده محصول حاوی آن حساسیت دارند، نباید از آن استفاده کنند. ۲. کودکان زیر ۱۲ سال: استفاده از آزلائیک اسید در کودکان زیر ۱۲ سال معمولاً توصیه نمی شود مگر با تجویز و نظارت دقیق پزشک متخصص اطفال یا پوست. ۳. بارداری و شیردهی: داده های مربوط به استفاده از آزلائیک اسید در دوران بارداری و شیردهی محدود است. اگرچه مطالعات حیوانی ریسک قابل توجهی را نشان نداده اند و جذب سیستمیک آن کم است، اما همیشه باید قبل از استفاده در این دوران با پزشک یا متخصص مشورت شود. ۴. پوست بسیار حساس یا آسیب دیده: در پوست هایی که دارای اگزما، درماتیت شدید، زخم باز یا تحریک شدید هستند، استفاده از آزلائیک اسید ممکن است باعث افزایش سوزش و تحریک شود. بهتر است قبل از استفاده، وضعیت پوست بهبود یابد. ۵. غلظت های بالا: محصولات حاوی آزلائیک اسید با غلظت ۱۵% یا ۲۰% معمولاً داروهای تجویزی هستند و باید تحت نظر پزشک استفاده شوند. غلظت های ۱۰% یا کمتر معمولاً بدون نسخه در دسترس هستند، اما همچنان توصیه می شود قبل از استفاده با متخصص پوست مشورت کنید، به خصوص اگر شرایط پوستی خاصی دارید. ۶. افراد با تناژ پوستی بسیار تیره: اگرچه آزلائیک اسید برای درمان هایپرپیگمنتیشن مفید است، در موارد بسیار نادر و به خصوص در غلظت های بالا، ممکن است باعث تغییرات رنگی ناخواسته در پوست های تیره شود. نیاز به احتیاط و نظارت بر واکنش پوست وجود دارد. ۷. احتیاط در استفاده همزمان با سایر ترکیبات فعال: همانطور که قبلاً ذکر شد، استفاده همزمان با سایر لایه بردارها یا رتینوئیدهای قوی می تواند پتانسیل تحریک را افزایش دهد و نیاز به تنظیم فرکانس یا زمان استفاده دارد. ۸. نکات ایمنی: برخی فرمولاسیون ها ممکن است قابل اشتعال باشند. از قرار گرفتن در معرض حرارت یا شعله باز بلافاصله پس از استفاده خودداری کنید.

سوالات متداول

آزلائیک اسید بعد از چه مدت اثر می کند؟

اثرات آزلائیک اسید بسته به نوع مشکل پوستی و فرد متفاوت است. معمولاً بهبود اولیه در آکنه یا رزاسه پس از ۴ تا ۸ هفته استفاده منظم قابل مشاهده است، اما برای نتایج کامل تر، به ویژه در درمان لک های پوستی، ممکن است نیاز به استفاده مداوم برای چند ماه باشد.

آیا می توانم هر روز از آزلائیک اسید استفاده کنم؟

بله، در بسیاری از موارد می توان آزلائیک اسید را روزی یک یا دو بار استفاده کرد. با این حال، توصیه می شود در ابتدا با فرکانس کمتر شروع کنید (مثلاً یک بار در روز یا یک روز در میان) و به تدریج فرکانس را افزایش دهید تا پوست به آن عادت کند و تحریک به حداقل برسد.

آیا آزلائیک اسید برای بارداری و شیردهی بی خطر است؟

آزلائیک اسید به طور کلی برای استفاده موضعی در دوران بارداری و شیردهی کم خطر تلقی می شود، زیرا جذب سیستمیک آن بسیار پایین است. با این حال، همواره باید قبل از استفاده در این دوران با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

آیا آزلائیک اسید لایه بردار است؟

آزلائیک اسید دارای خواص کراتولیتیک خفیف است که به نرم شدن و ریزش سلول های مرده پوست و جلوگیری از انسداد منافذ کمک می کند. اما این خاصیت لایه برداری آن به اندازه اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHAs) یا بتا هیدروکسی (BHAs) قوی نیست و مکانیسم اصلی عمل آن متفاوت است.

آیا برای خرید آزلائیک اسید نیاز به نسخه پزشک است؟

غلظت های پایین تر آزلائیک اسید، معمولاً تا ۱۰%، اغلب بدون نیاز به نسخه پزشک در داروخانه ها و فروشگاه های محصولات آرایشی و بهداشتی موجود هستند. با این حال، غلظت های بالاتر (۱۵% و ۲۰%) معمولاً داروهای تجویزی محسوب می شوند و برای تهیه آن ها نیاز به نسخه پزشک دارید.