چه ارتباطی بین ویتامین ها و آلزایمر وجود دارد؟

به گزارش بیگ نیوز، آلزایمر، یک اختلال «نورودژنراتیو» پیشرونده است که عمدتا افراد مسن را تحت تأثیر قرار می دهد و منجر به از دست دادن حافظه، کاهش شناختی و اختلالات رفتاری می شود.

با افزایش شیوع آلزایمر در سراسر جهان، محققان در حال بررسی عوامل مختلفی هستند که ممکن است بر شروع و پیشرفت آن تأثیرگذار باشد. در میان این عوامل، تغذیه به ویژه مصرف ویتامین ها و مواد معدنی خاص، مورد توجه قرار گرفته است؛ چرا که می تواند نقش مهمی در سلامت مغز و تأثیرگذاری بر توسعه و مدیریت آلزایمر داشته باشد.

اهمیت تغذیه در سلامت مغز

مغز یکی از فعال ترین اعضای بدن از نظر متابولیکی است و نیازمند تأمین مداوم موادمغذی برای حفظ عملکردهای خود از جمله انتقال دهنده های عصبی، ترمیم سلولی و دفاع در برابر استرس اکسیداتیو است. رژیم های غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم، مانند رژیم های مدیترانه ای و DASH، با عملکرد بهتر شناختی و کاهش نرخ زوال شناختی مرتبط بوده اند.

این رژیم ها، طیف وسیعی از مواد مغذی ضروری از جمله ویتامین ها و مواد معدنی را فراهم می کنند که برای حفظ سلامت مغز حیاتی هستند. سوءتغذیه یا شرایطی که متابولیسم مواد مغذی را مختل می کند، مانند چاقی و دیابت نوع ۲، به عنوان عوامل خطر قابل توجهی برای آلزایمر شناخته شده اند. این شرایط می تواند منجر به کمبود ویتامین ها و مواد معدنی کلیدی شود که ممکن است فرآیندهای پاتولوژیکی را که به آلزایمر کمک می کنند، مانند استرس اکسیداتیو، التهاب و تجمع پروتئین های سمی مانند آمیلوئید بتا (Aβ) و تاو هایپر فسفریله، را تشدید کنند.

نقش ویتامین ها در بیماری آلزایمر

ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است که برای عملکردهای مختلف بدن، از جمله بینایی، پاسخ ایمنی و ارتباط سلولی ضروری است. در زمینه سلامت مغز، ویتامین A نقش مهمی در تنظیم تولید Aβ دارد، «پپتیدی» که در مغز افراد مبتلا به آلزایمر تجمع می یابد و پلاک ها را تشکیل می دهد. تحقیقات نشان داده اند که کمبود ویتامین A می تواند منجر به افزایش تولید Aβ و فسفریلاسیون پروتئین «تاو» شود که هر دو از ویژگی های پاتولوژیک کلیدی آلزایمر هستند. مطالعات حیوانی نشان می دهد که مکمل ویتامین A یا مشتقات آن مانند اسید رتینوئیک می تواند این اثرات را کاهش داده و احتمالاً پیشرفت آلزایمر را کند کند. علاوه بر این، خواص آنتی اکسیدانی ویتامین A به محافظت از نورون ها در برابر آسیب اکسیداتیو کمک می کند که بیشتر نقش آن در نوروفیزیولوژی را تأیید می کند.

ویتامین C، که به عنوان اسید اسکوربیک نیز شناخته می شود، یک آنتی اکسیدان محلول در آب است که نقش حیاتی در محافظت از سلول ها در برابر استرس اکسیداتیو، که یک عامل اصلی در نورودژنراسیون در آلزایمر است، ایفا می کند. ویتامین C در چندین عملکرد مغزی، از جمله سنتز انتقال دهنده های عصبی، تشکیل کلاژن و دفاع ایمنی دخیل است. مطالعات نشان داده اند که سطوح بالاتر ویتامین C در مغز و مایع مغزی نخاعی با کاهش آسیب اکسیداتیو و کاهش خطر زوال شناختی مرتبط است. برخی تحقیقات نیز نشان می دهند که ویتامین C ممکن است تولید Aβ و فسفریلاسیون تاو و  به دنبال آن احتمالاً توسعه آلزایمر را کاهش دهد. با این حال، در حالی که خواص آنتی اکسیدانی ویتامین C به خوبی مستند شده است، شواهد در مورد تأثیر مستقیم آن بر پیشگیری از آلزایمر همچنان متناقض است،  با برخی مطالعات ارتباط ضعیفی را نشان می دهند.

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که برای هموستاز کلسیم، عملکرد ایمنی و نوروفیزیولوژی ضروری است. این ویتامین در پوست در پاسخ به تابش نور خورشید سنتز می شود و همچنین می توان آن را از منابع غذایی یا مکمل ها به دست آورد. سطوح پایین ویتامین D با افزایش خطر اختلالات شناختی و آلزایمر مرتبط بوده است. این ارتباط به دلیل نقش ویتامین D در تنظیم سطح کلسیم در مغز، کاهش التهاب و بهبود پاکسازی Aβ در نظر گرفته می شود. برخی مطالعات نشان داده اند که مکمل ویتامین D می تواند تجمع Aβ را کاهش داده و عملکرد شناختی را بهبود بخشد، به ویژه در افرادی که سطوح پایه ویتامین D آنها پایین است. با این حال، مطالعات دیگری نتوانسته اند ارتباط معناداری پیدا کنند و این نشان می دهد که تحقیقات بیشتری برای روشن کردن رابطه بین ویتامین D و آلزایمر مورد نیاز است.

ویتامین E یک گروه از ترکیبات محلول در چربی با خواص آنتی اکسیدانی قوی است. این ویتامین نقش حیاتی در محافظت از غشای سلولی در برابر آسیب اکسیداتیو ایفا می کند و به طور گسترده ای برای پتانسیل خود در تأخیر زوال شناختی در آلزایمر مورد مطالعه قرار گرفته است. سطوح بالاتر ویتامین E در خون با کاهش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط بوده است. برخی از کارآزمایی های بالینی نشان داده اند که مکمل ویتامین E می تواند پیشرفت زوال شناختی را در افراد مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط، به ویژه در مراحل اولیه بیماری، کند کند. با این حال، نتایج متناقض بوده اند و بایستی توجه داشت که دوزهای بالای ویتامین E با افزایش خطر عوارض جانبی، مانند خونریزی، همراه بوده است که نیاز به توجه دقیق به دوز را نشان می دهد.

ویتامین های گروه B، از جمله تیامین (B۱)، نیاسین (B۳)، پیریدوکسین (B۶) و کوبالامین (B۱۲)، ویتامین های محلول در آب هستند که نقش های ضروری در متابولیسم انرژی، ترمیم DNA و سنتز انتقال دهنده های عصبی ایفا می کنند.کمبود ویتامین های گروه B با زوال شناختی و افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط بوده است. به عنوان مثال، سطوح پایین ویتامین B۱۲ و فولیک اسید (B۹) با سطوح بالای هموسیستئین مرتبط است، که یک عامل خطر شناخته شده برای آلزایمر است. هموسیستئین بالا می تواند منجر به آسیب عروقی و افزایش تولید Aβ شود. برخی مطالعات نشان داده اند که مکمل ویتامین های گروه B، به ویژه فولیک اسید، B۶ و B۱۲، می تواند سطوح هموسیستئین را کاهش داده و عملکرد شناختی را در افراد مسن بهبود بخشد. با این حال، شواهد کاملاً یکسان نیستند و تحقیقات بیشتری برای تعیین استفاده بهینه از ویتامین های گروه B در پیشگیری و درمان آلزایمر مورد نیاز است.

نقش مواد معدنی در بیماری آلزایمر

روی یک عنصر کمیاب ضروری است که در فرآیندهای بیولوژیکی متعددی از جمله عملکرد ایمنی، سنتز DNA و انتقال سیگنال های عصبی نقش دارد. روی نقش پیچیده ای در آلزایمر دارد، زیرا کمبود و یا مقادیر زیاد آن می تواند تأثیر منفی بر عملکرد مغز داشته باشد. روی برای عملکرد صحیح چندین آنزیم در دفاع آنتی اکسیدانی مغز لازم است. سطوح پایین روی با زوال شناختی و افزایش حساسیت به استرس اکسیداتیو مرتبط است. از سوی دیگر، روی بیش از حد، می تواند تجمع Aβ را افزایش دهد و به تشکیل پلاک های آمیلوئیدی در مغز کمک کند. حفظ سطوح متعادل روی از طریق رژیم غذایی یا مکمل، ممکن است به کاهش خطر آلزایمر کمک کند، اما مکانیسم های دقیق و سطوح بهینه نیازمند تحقیقات بیشتر است.

آهن یکی دیگر از عناصر کمیاب ضروری است که برای حمل و نقل اکسیژن، متابولیسم انرژی و سنتز انتقال دهنده های عصبی حیاتی است. با این حال، همانند روی، آهن نیز در آلزایمر نقش دوگانه ای دارد، زیرا کمبود و یا مقادیر بالای آن، می تواند مضر باشد. در حالی که آهن برای عملکرد طبیعی مغز ضروری است، مقادیر بیش از حد آن می تواند منجر به تولید رادیکال های آزاد شود و به استرس اکسیداتیو و نورودژنراسیون کمک کند. مطالعات نشان داده اند که تجمع آهن در مغز با افزایش رسوب Aβ، هایپرفسفریلاسیون تاو و زوال شناختی مرتبط است. مدیریت سطوح آهن از طریق رژیم غذایی یا درمان کیلاسیون (که شامل استفاده از عوامل متصل شونده به آهن اضافی و حذف آن است)، می تواند یک استراتژی بالقوه برای پیشگیری یا کند کردن پیشرفت آلزایمر باشد.

مس در واکنش های آنزیمی متعددی از جمله دفاع آنتی اکسیدانی و سنتز انتقال دهنده های عصبی دخیل است. مانند آهن، عدم تعادل مس می تواند منجر به استرس اکسیداتیو شده و به پاتوژنز آلزایمر کمک کند. تحقیقات نشان داده اند که اختلال در هومئوستاز مس، چه به دلیل کمبود و یا بیش بود آن، می تواند منجر به افزایش تولید و تجمع Aβ شود. سطوح بالای مس در مغز با زوال شناختی و افزایش خطر پاتولوژی آلزایمر مرتبط بوده است. بنابراین، حفظ تعادل مناسب مس از طریق رژیم غذایی یا مکمل، ممکن است در مدیریت خطر آلزایمر مهم باشد.

بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه و جامعه وزارت بهداشت، منیزیم یک ماده معدنی حیاتی است که در بیش از ۳۰۰ واکنش بیوشیمیایی در بدن از جمله موارد مرتبط با عملکرد عصبی، تولید انرژی و ترمیم DNA نقش دارد. سطوح پایین منیزیم با افزایش خطر آلزایمر مرتبط بوده است، زیرا کمبود منیزیم می تواند منجر به افزایش استرس اکسیداتیو، التهاب و تولید Aβ شود. برخی مطالعات پیشنهاد می کنند که مکمل منیزیم ممکن است خطر زوال شناختی و آلزایمر را با حمایت از عملکرد عصبی سالم و کاهش آسیب اکسیداتیو، کاهش دهد. با این حال، شواهد هنوز در حال تکامل است و تحقیقات بیشتری برای تأیید مزایای منیزیم در پیشگیری و درمان آلزایمر مورد نیاز است.

سلنیوم یک عنصر کمیاب ضروری است که بخشی از چندین آنزیم آنتی اکسیدانی مانند گلوتاتیون پراکسیداز را تشکیل می دهد که از سلول ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کنند. کمبود سلنیوم با افزایش استرس اکسیداتیو و نورودژنراسیون مرتبط بوده است که هر دو از عوامل کلیدی در آلزایمر هستند. برخی مطالعات نشان می دهند که مکمل سلنیوم ممکن است خطر آلزایمر را با تقویت دفاع آنتی اکسیدانی مغز و بهبود عملکرد شناختی کاهش دهد. با این حال، مانند سایر ریزمغذی ها، شواهد قطعی نیستند و تحقیقات بیشتری برای تعیین سطوح بهینه سلنیوم برای سلامت مغز مورد نیاز است.

انتهای پیام