وقتی ناوگروه تهاجمی آمریکا از فناوری زیردریایی جا می ماند

رقابت در دریا؛

گروه سیاسی خبرگزاری علم و فناوری آنا، به رغم سرمایه گذاری چشمگیر آمریکا روی بزرگ ترین ناوگان ناو های هواپیمابر، پسرفت آنها در مقایسه با پیشرفت های به دست آمده در حوزه فناوری های موشکی و زیردریایی، موجب شده که این شناور های نظامی کارایی سابق را نداشته باشند.

از همین چشم انداز است که رکن اصلی راهبرد دریایی آمریکا به ویژه در منطقه استراتژیک ایندوپاسیفیک به عنوان حوزه رقابت با چین، دچار ضعف است.

در رویارویی با این چالش، برخی کارشناسان بر این باورند که باید نقطه ثقل راهبرد دریایی را روی برخورداری از یک ناوگان زیردریایی بزرگتر گذاشت. این به معنای آن است که ناوگان شناور های سطحی به کشتی های کوچکتر و درعین حال سریع تر مجهز می شود.

اتخاذ چنین رویکردی به کاهش هزینه، انعطاف پذیری بیشتر و کاهش خطر اتفاق های ناگوار منجر می شود، اما به قیمت کاسته شدن از توانایی بی نظیری که ایالات متحده در به رخ کشیدن قدرت هوایی جنگنده های مستقر بر ناو ها دارد.

در این میان، بعضی ها هم هستند که نگران اند مبادا در جنگ احتمالی با چین، ناو های هواپیمابر آمریکایی از دوام کافی برخوردار نباشند. این را هم فراموش نکنیم که راهبرد جهانی آمریکا تا حد زیادی مبتنی بر جابجایی و اعزام سریع نیرو به وسیله همین ناو ها است.

اما اگر وابستگی به ناو های هواپیمابر با الزامات نبرد احتمالی با چین همخوانی نداشته باشد، تکلیف آمریکا چیست؟

برخی کارشناسان بر این باورند که باید به جای ناوگروه ها، نقطه ثقل راهبرد دریایی را روی برخورداری از یک ناوگان زیردریایی بزرگتر گذاشت

فناوری به سرعت در حال پیشرفت است، زیردریایی ها مجهزتر می شوند و خیلی راحت تر از گذشته از خط دفاعی شناور های سطحی ای که عملکردشان دفاع از ناو های هواپیمابر است، عبور می کنند.

برای مثال، در طول رزمایش مشترک نیرو های فرانسوی و آمریکایی، زیردریایی کلاس «روبیس» فرانسه از سد ناوگروه تهاجمی آمریکای گذشت و ضربه ای مهلک، اما ساختگی را به ناو «تئودور روزولت» وارد کرد. این رزمایش به نوعی پایان افسانه شکست ناپذیری ناو آمریکایی بود.

هم زمان، شناور های سطحی کوچک هم در مقایسه با ناو های غول پیکر، سریع تر و مرگبارتر می شوند و سناریو های دفاعی را به چالش می کشند.

به همه این موارد، چالش ظهور موشک های هایپرسونیک را هم باید افزود که تهدیدی نوظهور و چنان مرگبار است که آمریکایی ها هنوز موفق به اقدام متقابل و رویارویی با آن نشده اند.

اکنون سؤال این است که آیا با توجه به سرعت ارتقاء فناوری های موشکی و زیردریایی که ناو های هواپیمابر را به اهداف آسانی تبدیل کرده اند، چنین شناور های غول پیکری به کلی کاربرد خود را از دست می دهند؟ پاسخ این است که «فعلاً در اغلب درگیری ها، خیر.»

در حال حاضر، آمریکا می تواند ابر ناو های خود را در بیشتر نقاط جهان بدون ترس از عواقب مستقر کند. اما این وضعیت رو به تغییر است. به طور مثال، انصارلله یمن از اواخر سال ۲۰۲۳ موشک های ضد کشتی ای مستقر کرد که نیروی دریایی ایالات متحده را که از بودجه بیشتری برخوردار بود، به دردسر انداخت. وقتی اوضاع در خاورمیانه با بازیگرانی که از بودجه چندانی برخوردار نیستند، چنین باشد؛ در ایندوپاسیفیک با بازیگران قدرتمندی مثل چین چگونه خواهد بود؟

جمع بندی نهایی این است که اگرچه ناوگروه های جنگی هنوز کارایی خود را از دست نداده اند، حاشیه خطای استفاده از آنها در مقایسه (و حتی مواجهه) با زیردریایی روزبه روز کمتر می شود.