نمونه اهداف تحقیق در پروپوزال

اهداف تحقیق قطب‌نمای پژوهش شما هستند. در پروپوزال نگارش دقیق این اهداف مسیر دستیابی به نتایج را روشن می‌کند و به کل فرآیند پژوهش جهت می‌دهد. در این مقاله به چگونگی تدوین اهداف مناسب در پروپوزال می‌پردازیم.

نوشتن هدف پژوهش

هدف پژوهش در واقع بیانگر مقصود اصلی و نیت قلبی محقق از انجام یک مطالعه علمی است. این بخش به روشنی نشان می‌دهد که پژوهشگر به دنبال کشف چه حقایقی است چه مسائلی را قصد دارد حل کند و انتظار دارد در پایان مسیر پژوهش به چه دستاوردهایی برسد. هدف چشم‌انداز نهایی مطالعه را ترسیم کرده و به آن جهت می‌بخشد. یکی از مهم‌ترین کارکردهای تدوین هدف پژوهش ایجاد تمرکز و محدود کردن دامنه مطالعه به جنبه‌های کلیدی و اساسی موضوع است. این تمرکز از پراکندگی و انحراف پژوهشگر از مسیر اصلی جلوگیری می‌کند.

هدف یا اهداف یک پژوهش را می‌توان به نوعی نسخه ریزتر و عملیاتی‌تر شده عنوان پژوهش دانست. عنوان موضوع کلی را معرفی می‌کند اما اهداف آن موضوع کلی را به بخش‌های قابل سنجش و ارزیابی دقیق‌تر تقسیم می‌کنند. این تفکیک و ریز کردن هم به خود محقق کمک می‌کند تا بداند دقیقاً چه چیزی را باید اندازه‌گیری و تحلیل کند و هم برای خواننده پروپوزال یا گزارش نهایی شفافیت لازم را فراهم می‌آورد. محقق با نگارش اهداف در واقع پیشاپیش مشخص می‌کند که در نهایت گزارش او شامل چه یافته‌ها و نتایجی خواهد بود. این پیش‌بینی به انتخاب مناسب‌ترین روش پژوهش ابزار گردآوری اطلاعات و منابع مورد نیاز کمک شایانی می‌کند و ارتباط مستقیمی بین اهداف و متدولوژی پژوهش برقرار می‌سازد.

نکته حائز اهمیت این است که اهداف پژوهش بسته به نوع مطالعه (اکتشافی توصیفی همبستگی علّی آزمایشی و غیره) متفاوت خواهند بود. هدفی که در یک پژوهش اکتشافی دنبال می‌شود (مانند کشف و شناسایی عوامل مؤثر) با هدفی که در یک پژوهش آزمایشی (مانند تعیین رابطه علت و معلولی) یا توصیفی (مانند شرح وضعیت موجود) مد نظر است فرق دارد. این تفاوت در اهداف بر نحوه تدوین بیان مسئله و سایر بخش‌های پروپوزال نیز تأثیر می‌گذارد و از آن‌ها تأثیر می‌پذیرد اما در نهایت اهداف باید تمامی ابعاد اصلی مسئله تحقیق را پوشش دهند.

اهمیت و ویژگی های اهداف پژوهش

تدوین اهداف پژوهش یکی از مراحل بنیادین و حیاتی در فرآیند نگارش پروپوزال و انجام هرگونه تحقیق علمی است. اهمیت اهداف از آنجا ناشی می‌شود که آن‌ها ستون فقرات طرح پژوهشی را تشکیل می‌دهند و بدون وجود اهداف روشن دستیابی به نتایج معتبر و کاربردی دشوار اگر نگوییم غیرممکن خواهد بود. اهداف به محقق کمک می‌کنند تا مسیر خود را در طول مطالعه گم نکند و در چارچوب مشخصی حرکت کند. آن‌ها همچنین معیاری برای ارزیابی موفقیت یا عدم موفقیت پژوهش در پایان کار فراهم می‌آورند. اهداف خوب منابع (زمانی مالی انسانی) را به سمت جنبه‌های حیاتی تحقیق هدایت کرده و از هدر رفتن آن‌ها در مسیرهای فرعی و بی‌اهمیت جلوگیری می‌کنند.

ویژگی های اهداف تحقیق مناسب

اهداف تحقیق مناسب باید دارای ویژگی‌های مشخصی باشند تا بتوانند نقش خود را به درستی ایفا کنند. این ویژگی‌ها معمولاً در قالب معیارهایی مانند SMART (Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound) یا معادل‌های فارسی آن بیان می‌شوند هرچند در نگارش اهداف پژوهشی تمرکز بیشتر بر ویژگی‌های محتوایی و عملیاتی است. یک هدف تحقیق خوب باید: اولاً روشن و صریح باشد؛ یعنی هیچ ابهامی در مورد آنچه قرار است بررسی یا اندازه‌گیری شود وجود نداشته باشد. ثانیاً قابل اندازه‌گیری باشد؛ به این معنا که بتوان برای آن شاخص‌ها و معیارهای کمی یا کیفی مشخصی تعریف کرد تا امکان جمع‌آوری داده و تحلیل فراهم شود. ثالثاً قابل دستیابی باشد؛ یعنی با توجه به منابع زمان و توانایی‌های محقق امکان تحقق آن وجود داشته باشد و صرفاً یک آرزو یا ایده دست‌نیافتنی نباشد. رابعاً مرتبط با مسئله پژوهش و عنوان کلی باشد؛ هدف نباید از چارچوب اصلی مطالعه خارج شود. خامساً با استفاده از افعال عملیاتی و کنشی (مانند تعیین کردن مقایسه کردن بررسی کردن شناسایی کردن) بیان شود که نشان‌دهنده اقدامی مشخص و قابل مشاهده هستند نه افعال ذهنی و مبهم (مانند فهمیدن دانستن اعتقاد داشتن). رعایت این ویژگی‌ها نگارش اهدافی را تضمین می‌کند که هم از نظر علمی معتبر و هم از نظر عملی قابل اجرا باشند.

فواید نوشتن اهداف پژوهش

نوشتن اهداف پژوهش فواید متعددی برای محقق و فرآیند تحقیق دارد. مهم‌ترین فایده همانطور که پیشتر اشاره شد ایجاد تمرکز و جهت‌دهی به کل مطالعه است. اهداف مشخص محقق را در مسیر درست نگه می‌دارند و از انحراف او به سمت موضوعات نامرتبط جلوگیری می‌کنند. فایده دیگر کمک به طراحی دقیق روش تحقیق است. وقتی محقق می‌داند دقیقاً به دنبال چه چیزی است بهتر می‌تواند تصمیم بگیرد که از چه نوع مطالعه‌ای (کمی کیفی ترکیبی) چه جامعه و نمونه‌ای و چه ابزارهایی برای جمع‌آوری داده استفاده کند. اهداف راهنمای تهیه پرسشنامه‌ها پروتکل‌های مصاحبه یا ابزارهای مشاهده‌ای هستند. همچنین اهداف چارچوب لازم برای تجزیه و تحلیل داده‌ها را فراهم می‌آورند؛ نوع تحلیل آماری یا کیفی به شدت به اهداف پژوهش وابسته است. در نهایت اهداف معیار اصلی برای تفسیر نتایج و نتیجه‌گیری هستند. محقق می‌تواند در پایان کار میزان دستیابی به هر یک از اهداف را ارزیابی کرده و بر اساس آن به سؤالات پژوهش پاسخ دهد یا فرضیه‌ها را آزمون کند. به طور خلاصه اهداف پژوهش ابزاری سیستماتیک برای برنامه‌ریزی اجرا و ارزیابی تحقیق به شمار می‌روند.

ارتباط اهداف تحقیق با سایر بخش های پروپوزال

پروپوزال تحقیق یک طرح منسجم و بهم‌پیوسته است و اهداف پژوهش در قلب این انسجام قرار دارند. آن‌ها با سایر بخش‌های اصلی پروپوزال مانند بیان مسئله مبانی نظری روش تحقیق ابزار گردآوری اطلاعات و چارچوب تجزیه و تحلیل آماری ارتباط تنگاتنگی دارند. درک این ارتباطات برای نگارش یک پروپوزال قوی و منطقی بسیار ضروری است. اهداف صرفاً فهرستی مجزا نیستند بلکه پلی هستند که مسئله تحقیق را به چگونگی حل آن و نتایج مورد انتظار متصل می‌کنند. هرگونه ناهماهنگی بین اهداف و سایر بخش‌ها می‌تواند منجر به سردرگمی عدم کارایی و حتی بی‌اعتبار شدن نتایج پژوهش شود.

ارتباط اهداف با بیان مسئله

بیان مسئله چرایی انجام پژوهش را توضیح می‌دهد؛ یعنی مشکل شکاف دانش یا نیازی که پژوهش قصد دارد به آن بپردازد را مطرح می‌کند. اهداف تحقیق مستقیماً از بیان مسئله نشأت می‌گیرند و در واقع پاسخ‌های مورد انتظار یا اقداماتی هستند که برای حل یا بررسی مسئله لازم است انجام شوند. اگر بیان مسئله به خوبی تدوین شده باشد و ابعاد مختلف مشکل را روشن کرده باشد نگارش اهداف که به هر یک از آن ابعاد می‌پردازند آسان‌تر خواهد بود. به عبارت دیگر اهداف صورت عملیاتی و قابل پیگیری مسئله تحقیق هستند. مسئله ممکن است کلی و توصیفی باشد (مثلاً: «افزایش نرخ بیکاری در بین فارغ‌التحصیلان دانشگاهی»). هدف مرتبط با آن صورت عملیاتی‌تری به خود می‌گیرد (مثلاً: «تعیین عوامل مؤثر بر افزایش نرخ بیکاری در بین فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در شهر X»). این ارتباط دوطرفه است؛ بیان مسئله اهداف را شکل می‌دهد و اهداف به روشن شدن دقیق‌تر مسئله کمک می‌کنند.

ارتباط اهداف با روش تحقیق

یکی از حیاتی‌ترین ارتباطات در پروپوزال پیوند میان اهداف تحقیق و روش تحقیق است. اهداف پژوهش نوع مطالعه و استراتژی کلی تحقیق را تعیین می‌کنند. برای مثال اگر هدف «شناسایی و توصیف» یک پدیده ناشناخته باشد روش تحقیق احتمالاً کیفی و اکتشافی خواهد بود. اگر هدف «بررسی رابطه» بین دو یا چند متغیر باشد روش تحقیق ممکن است همبستگی یا علّی-مقایسه‌ای باشد. و اگر هدف «تعیین تأثیر» یک مداخله بر یک پیامد باشد روش تحقیق احتمالاً آزمایشی خواهد بود. انتخاب روش تحقیق مناسب (کمی کیفی ترکیبی پیمایشی مطالعه موردی و غیره) به طور مستقیم از ماهیت اهداف پژوهش نشأت می‌گیرد. عدم تطابق بین اهداف و روش تحقیق یکی از اشکالات اساسی در پروپوزال‌ها محسوب می‌شود و نشان‌دهنده عدم درک صحیح پژوهشگر از چگونگی دستیابی به مقاصدش است.

اهداف و تدوین ابزار گردآوری اطلاعات

اهداف تحقیق به ویژه اهداف اختصاصی یا جزئی راهنمای دقیقی برای انتخاب یا طراحی ابزارهای گردآوری اطلاعات هستند. ابزارها (مانند پرسشنامه فرم مصاحبه چک‌لیست مشاهده ابزار اندازه‌گیری فیزیولوژیک اسناد و مدارک) باید قادر باشند داده‌های لازم برای پاسخگویی به هر یک از اهداف را جمع‌آوری کنند. هر هدف اختصاصی معمولاً به مجموعه‌ای از اطلاعات نیاز دارد که از طریق یک یا چند ابزار خاص قابل جمع‌آوری است. برای مثال اگر یکی از اهداف اختصاصی «تعیین سطح دانش دانشجویان در مورد موضوع X» باشد ابزار مناسب می‌تواند یک آزمون دانش یا پرسشنامه خودگزارش‌دهی باشد. اگر هدف «بررسی نگرش کارکنان نسبت به تغییرات سازمانی» باشد پرسشنامه نگرش‌سنجی ابزار اصلی خواهد بود. بنابراین پیش از نهایی کردن ابزارهای گردآوری اطلاعات باید اطمینان حاصل کرد که این ابزارها توانایی پوشش دادن تمامی اطلاعات مورد نیاز برای تحقق اهداف تحقیق را دارند و داده‌های جمع‌آوری شده مستقیماً به اهداف مرتبط هستند. این پیوند تضمین می‌کند که هیچ داده زاید یا غیرضروری جمع‌آوری نمی‌شود.

اهداف و چارچوب تجزیه و تحلیل آماری

همانطور که اهداف بر انتخاب روش تحقیق و ابزارها تأثیر می‌گذارند چارچوب تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز به طور مستقیم از اهداف پژوهش به خصوص اهداف اختصاصی و فرضیه‌ها (در صورت وجود) نشأت می‌گیرد. اهداف مشخص می‌کنند که پژوهشگر به دنبال توصیف چه متغیرهایی است چه روابطی را می‌خواهد بررسی کند یا چه تفاوت‌هایی را قصد دارد مقایسه کند. هر یک از این مقاصد نیازمند نوع خاصی از تحلیل آماری یا روش تحلیل کیفی است. برای مثال اگر هدف «توصیف ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نمونه» باشد از آمار توصیفی (فراوانی درصد میانگین انحراف معیار) استفاده می‌شود. اگر هدف «بررسی رابطه بین دو متغیر کمی» باشد از آزمون همبستگی استفاده خواهد شد. اگر هدف «مقایسه میانگین دو گروه» باشد آزمون T مستقل به کار می‌رود. و اگر هدف «پیش‌بینی یک متغیر بر اساس چند متغیر دیگر» باشد از تحلیل رگرسیون استفاده می‌شود. بنابراین اهداف نه تنها راهنمای جمع‌آوری داده هستند بلکه نقشه راه تحلیل این داده‌ها را نیز فراهم می‌کنند. پژوهشگر باید در بخش روش تحقیق پروپوزال توضیح دهد که برای دستیابی به هر هدف (یا آزمون هر فرضیه) از چه روش تجزیه و تحلیل خاصی استفاده خواهد کرد و این تحلیل‌ها چگونه به اهداف پیوند می‌خورند.

انواع اهداف پژوهش

در ادبیات روش تحقیق اهداف پژوهش را می‌توان به شیوه‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. یکی از رایج‌ترین دسته‌بندی‌ها تقسیم اهداف بر اساس سطح کلیت و کاربرد آن‌هاست. این دسته‌بندی معمولاً شامل هدف آرمانی هدف کلی اهداف اختصاصی (یا جزئی یا ویژه) و هدف کاربردی می‌شود. درک تمایز بین این سطوح مختلف اهداف برای تدوین یک پروپوزال جامع و منطقی ضروری است. هر سطح از هدف نقش خاصی در ترسیم چشم‌انداز و مسیر حرکت پژوهش ایفا می‌کند و ارتباط آن با سایر سطوح و بخش‌های پروپوزال حائز اهمیت است. این سلسله مراتب در اهداف از یک ایده بزرگ و بلندمدت آغاز شده و به گام‌های عملیاتی و قابل اندازه‌گیری در طول دوره پژوهش ختم می‌شود.

هدف آرمانی

هدف آرمانی (Ideal Goal) یا هدف غایی بالاترین سطح از اهداف پژوهش است و به نوعی آرمان یا آرزوی بلندمدت محقق یا جامعه علمی مرتبط با موضوع پژوهش را بیان می‌کند. این هدف نشان‌دهنده تأثیر نهایی و ایده‌آلی است که انتظار می‌رود نتایج این پژوهش در نهایت به تحقق آن کمک کند. هدف آرمانی معمولاً بسیار کلی و گسترده است و دستیابی کامل به آن ممکن است در بازه زمانی مشخص یک پروژه تحقیقاتی (مانند پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکتری) امکان‌پذیر نباشد. این هدف بیشتر برای نشان دادن اهمیت موضوع و جایگاه پژوهش در تصویر بزرگتر دانش یا حل مسائل اجتماعی اقتصادی بهداشتی و غیره مطرح می‌شود. برای مثال در پژوهشی با موضوع تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان نوجوانان هدف آرمانی می‌تواند «ارتقاء سلامت روان جامعه نوجوانان» باشد که قطعاً با یک تحقیق محقق نخواهد شد اما پژوهش حاضر گامی کوچک در آن راستا تلقی می‌شود. هدف آرمانی به خواننده درکی از چشم‌انداز وسیع‌تر پژوهش و دلیل بنیادین انجام آن می‌دهد.

هدف کلی

هدف کلی (General Goal) یا هدف اصلی منظور و مقصود اصلی و کلی محقق از انجام پژوهش حاضر است. این هدف نسبت به هدف آرمانی ملموس‌تر و محدودتر است اما همچنان سطح بالایی از کلیت را داراست. هدف کلی معمولاً ارتباط بسیار نزدیکی با عنوان پژوهش دارد و اغلب با تغییراتی اندک (مانند جایگزینی افعال توصیفی با افعال عملیاتی) از عنوان استخراج می‌شود. هدف کلی دامنه اصلی مطالعه را مشخص می‌کند و نشان می‌دهد که پژوهش به طور کلی قرار است چه کاری انجام دهد. برای مثال در همان پژوهش مربوط به سلامت روان نوجوانان اگر عنوان «بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان نوجوانان شهر تهران» باشد هدف کلی می‌تواند «تعیین تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان نوجوانان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1404» باشد. هدف کلی باید به اندازه‌ای دقیق باشد که خواننده بتواند موضوع اصلی و محدودیت‌های کلی پژوهش را درک کند اما جزئیات نحوه دستیابی به آن به اهداف اختصاصی موکول می‌شود.

اهداف اختصاصی ویژه یا جزیی

اهداف اختصاصی (Specific Goals) که گاهی اهداف ویژه یا جزئی نیز نامیده می‌شوند بخش‌های کوچک‌تر و قابل اندازه‌گیری هدف کلی هستند. این اهداف ریزترین و عملیاتی‌ترین سطح اهداف را تشکیل می‌دهند و دقیقاً مشخص می‌کنند که پژوهشگر در طول مطالعه چه گام‌هایی را برخواهد داشت و چه چیزهایی را اندازه‌گیری و بررسی خواهد کرد. اهداف اختصاصی راه رسیدن به هدف کلی را مرحله به مرحله مشخص می‌کنند و هر یک به یک یا چند سؤال پژوهش پاسخ می‌دهند یا یک یا چند فرضیه را آزمون می‌کنند. این اهداف مهم‌ترین بخش در ارزیابی علمی پروپوزال و طرح تحقیق محسوب می‌شوند زیرا قابلیت اجرایی و سنجش‌پذیری پژوهش را نشان می‌دهند. تعداد اهداف اختصاصی بسته به پیچیدگی موضوع و دامنه هدف کلی متفاوت است اما باید به اندازه‌ای باشند که تمام جنبه‌های اصلی مسئله تحقیق را پوشش دهند و به طور کامل هدف کلی را محقق سازند.

ویژگی بیانیه های اهداف ویژه

بیانیه‌های اهداف ویژه باید با دقت و وسواس خاصی نگارش شوند تا کارایی لازم را داشته باشند. هر بیانیه هدف ویژه باید مشخص قابل اندازه‌گیری قابل دستیابی مرتبط و دارای چارچوب زمانی یا جمعیتی مشخص باشد (این همان ویژگی‌های SMART است که در سطح اهداف ویژه اهمیت دوچندانی می‌یابد). در نگارش این بیانیه‌ها باید متغیرهای مورد مطالعه به وضوح مشخص شوند. همچنین نحوه بررسی یا اندازه‌گیری این متغیرها (هرچند به طور خلاصه) باید در بیانیه هدف منعکس گردد. اشاره به جامعه و نمونه مورد پژوهش و در صورت لزوم زمان و مکان انجام مطالعه به افزایش دقت و وضوح اهداف ویژه کمک می‌کند. استفاده از افعال عملیاتی دقیق (مانند تعیین کردن مقایسه کردن بررسی کردن تحلیل کردن شناسایی کردن تدوین کردن) در ابتدای هر بیانیه ضروری است. اهداف ویژه به مثابه نقشه راه پژوهش عمل می‌کنند و مستقیماً بر انتخاب روش تحقیق ابزارهای جمع‌آوری داده و برنامه‌ریزی برای تجزیه و تحلیل آماری تأثیر می‌گذارند. هر هدف ویژه باید به گونه‌ای نوشته شود که بتوان در پایان پژوهش به روشنی اعلام کرد که آیا این هدف محقق شده است یا خیر.

هدف کاربردی

هدف کاربردی (Applied Goal) یا هدف عملی به نحوه استفاده از نتایج حاصل از پژوهش در دنیای واقعی و توسط ذینفعان مختلف اشاره دارد. این هدف مشخص می‌کند که یافته‌های پژوهش برای چه کسانی (سازمان‌ها نهادها سیاست‌گذاران متخصصان عموم مردم) و در چه زمینه‌هایی می‌تواند مفید و قابل استفاده باشد. هدف کاربردی بر جنبه عملی و سودمندی تحقیق تأکید دارد و نشان می‌دهد که پژوهش صرفاً یک کار نظری نیست بلکه می‌تواند به حل مشکلات موجود یا بهبود شرایط کمک کند. این هدف اغلب در پایان بخش اهداف و پس از اهداف اختصاصی ذکر می‌شود. برای مثال در همان پژوهش مربوط به سلامت روان نوجوانان هدف کاربردی می‌تواند «ارائه پیشنهادهایی بر اساس یافته‌های پژوهش به وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی برای تدوین برنامه‌های مؤثرتر آموزش مهارت‌های زندگی در مدارس و مراکز مشاوره» باشد. این هدف ارتباط پژوهش با نیازهای جامعه را برجسته کرده و به افزایش انگیزه برای انجام و استفاده از نتایج آن کمک می‌کند.

نمونه اهداف تحقیق در پروپوزال

برای روشن شدن چگونگی نگارش و ارتباط انواع اهداف در یک پروپوزال در اینجا یک نمونه فرضی ارائه می‌شود. فرض کنید عنوان پژوهش «بررسی رابطه بین سبک‌های رهبری مدیران و تعهد سازمانی کارکنان در شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان» است.

هدف آرمانی:

ارتقاء بهره‌وری و اثربخشی سازمان‌های فناوری اطلاعات در سطح کشور از طریق بهبود مدیریت و افزایش تعهد کارکنان.

هدف کلی:

تعیین رابطه بین سبک‌های رهبری (تحول‌آفرین تبادلی عدم مداخله‌گر) مدیران و ابعاد تعهد سازمانی (عاطفی مستمر هنجاری) کارکنان در شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان در سال 1403.

اهداف اختصاصی:

• تعیین سبک رهبری غالب در بین مدیران شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان.
• تعیین سطح کلی تعهد سازمانی در بین کارکنان شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان.
• تعیین رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین مدیران و تعهد سازمانی کارکنان در شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان.
• تعیین رابطه بین سبک رهبری تبادلی مدیران و تعهد سازمانی کارکنان در شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان.
• تعیین رابطه بین سبک رهبری عدم مداخله‌گر مدیران و تعهد سازمانی کارکنان در شرکت‌های فناوری اطلاعات شهر اصفهان.
• تعیین رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین و بعد عاطفی تعهد سازمانی کارکنان.
• تعیین رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین و بعد مستمر تعهد سازمانی کارکنان.
• تعیین رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین و بعد هنجاری تعهد سازمانی کارکنان.
• (و به همین ترتیب برای سبک‌های رهبری تبادلی و عدم مداخله‌گر با هر سه بعد تعهد سازمانی که در مجموع 9 هدف اختصاصی رابطه بین سبک‌ها و ابعاد تعهد را پوشش می‌دهند).
• مقایسه میزان تعهد سازمانی در کارکنان بر اساس ویژگی‌های دموگرافیک (مانند جنسیت سابقه کار).

هدف کاربردی:

ارائه پیشنهادهای عملی به مدیران شرکت‌های فناوری اطلاعات و متخصصان منابع انسانی برای انتخاب و توسعه سبک‌های رهبری مؤثر در جهت افزایش تعهد سازمانی کارکنان و بهبود عملکرد کلی شرکت.

این نمونه نشان می‌دهد که چگونه هدف آرمانی یک چشم‌انداز کلی را ارائه می‌دهد هدف کلی دامنه اصلی مطالعه را مشخص می‌کند اهداف اختصاصی به بخش‌های قابل اندازه‌گیری تقسیم می‌شوند و هدف کاربردی به چگونگی استفاده از نتایج می‌پردازد. هر یک از این اهداف با افعال عملیاتی شروع شده و متغیرها و جامعه مورد مطالعه را مشخص می‌کنند.

تنظیم اهداف ویژه چه فوایدی دارد؟

تنظیم اهداف ویژه به متمرکز کردن مطالعه بر جنبه‌های اساسی موضوع کمک می‌کند از جمع‌آوری داده‌های غیرضروری جلوگیری می‌نماید طراحی روش تحقیق و ابزارها را تسهیل می‌بخشد و ارزیابی نتایج در پایان کار را ممکن می‌سازد.

آیا اهداف تحقیق باید قابل اندازه‌گیری باشند؟

بله اهداف تحقیق به ویژه اهداف اختصاصی باید به گونه‌ای بیان شوند که امکان جمع‌آوری داده و سنجش آن‌ها وجود داشته باشد تا بتوان در پایان پژوهش میزان دستیابی به آن‌ها را بررسی کرد.

تفاوت هدف آرمانی و هدف کلی چیست؟

هدف آرمانی یک چشم‌انداز بلندمدت و ایده‌آل است که ممکن است با یک پژوهش محقق نشود در حالی که هدف کلی منظور اصلی مطالعه حاضر است و با انجام پژوهش قابل دستیابی است و ارتباط نزدیکی با عنوان تحقیق دارد.

آیا بیان مسئله قبل از اهداف تحقیق نوشته می‌شود؟

بله معمولاً در ساختار پروپوزال بخش بیان مسئله قبل از اهداف تحقیق قرار می‌گیرد زیرا اهداف مستقیماً از مسئله تحقیق نشأت گرفته و برای پاسخگویی یا بررسی آن تدوین می‌شوند.

اهداف تحقیق در کدام بخش از پروپوزال قرار می‌گیرند؟

اهداف تحقیق معمولاً در بخش‌های ابتدایی پروپوزال پس از بیان مسئله و اهمیت و ضرورت تحقیق و پیش از بخش روش تحقیق تحت عنوان «اهداف تحقیق» قرار می‌گیرند.