فیلم مستند تماشاگر را به عمق یک موضوع می برد/ اهمیت «پژوهش» در مستندسازی

ناصر آقایی در گفتگو با آنا:

ناصر آقایی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با تاکید بر این که بسیاری از کارگردانان نامدار سینمای ایران و جهان کار خود را از حوزه تولیدات مستند آغاز کرده اند افزود: با این حال بین سینمای مستند و داستانی از ابعاد مختلف تفاوت های فراوانی وجود دارد.

ابن بازیگر سینما تئاتر و تلویزیون اظهار کرد: یکی از این تفاوت ها مربوط به عنصر «پژوهش» است. ما شاید در فیلم های داستانی که ریشه در واقعیت دارند درگیر پژوهش های جدی بشویم؛ اما در این گونه آثار که بیشتر  زاییده تخیل فیلمنامه نویس است معمولا این پژوهش خیلی جزئی تر رقم و می خورد و به پیشینه شخصیت های مدنظر فیلمنامه نویس و یا عناصر فرعی داستان خلاصه می شود.

تفاوت عنصر «پژوهش» در کار مستند و داستانی

آقایی گفت: در حوزه مستند حتما باید با یک پژوهش قوی و دامنه دار کار را آغاز کنیم. اصولاً مستند یعنی کاوش و تحقیق و در مرحله بعد ترکیب آن با نگاه هنرمندانه مستندساز؛ از سوی دیگر در سینمای مستند باید این مواد خام را با شیوه های فنی و ظریف  مثل ترکیب بندی های حساب شده عکاسی فوق العاده قاب بندی درست و ریتم مناسب ترکیب کنیم. در حالی که در فیلم داستانی با وجود اهمیت این موارد فیلمنامه اولویت دارد.

بازیگر فیلم سینمایی «شبح کژدم» تاکید کرد: برخلاف تصور عمومی ساختن فیلم مستند بسیار دشوار است و حتما فردی که قصد ورود جدی به این عرصه را دارد باید عاشق باشد چون کار پردردسری است که سود مالی چندانی ندارد.

آقایی گفت: فیلم مستند مخاطبان خاص خود را دارد. مخاطبانی که به آن موضوع و البته ساختار فیلم مستند علاقه دارند و می خواهند دانش خود را در برخی حوزه ها بالا ببرند. نباید انتظار داشته باشیم که از فیلم مستند به اندازه فیلم داستانی و سینمای تجاری استقبال شود اما اگر مستند خوبی داشته باشیم که تبلیغات مناسبی هم داشته باشد می توانیم اکران های «موفق محدود» را در این حوزه تجربه کنیم.

چرا باید مستند ببینیم؟

این پژوهشگر و مولف حوزه بازیگری و سینما عنوان کرد: تولید  و دیدن فیلم مستند یک ضرورت است چون فیلم های مستند به مسائل و نکات ظریفی می پردازند که در فیلم های داستانی مغفول واقع می شوند. فیلمساز اگر بخواهد رودخانه ای را در فیلم خود نشان دهد در فیلم داستانی به راحتی از آن رد می شود؛ اما در فیلم مستند دقایق زیادی در باره آن رودخانه ظاهرش حیواناتی که به آن وابسته هستند جنس سنگ ها و درخت های اطراف آن آلودگی های احتمالی و.. صحبت می کند و تماشاگر را به عمق آن موضوع مدنظر خودش  می برد.

لازم به یادآوری است هجدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» از هجدهم تا بیست و پنجم آذر به دبیری محمد حمیدی مقدم در پردیس سینمایی چارسو در حال برگزاری است.