درمان واریس در کودکان : علائم تشخیص و راهکارهای درمانی
واریس یک بیماری عروقی است که در اثر مشکلات گردش خون و عروق وریدی ایجاد می شود و معمولاً در بزرگسالان دیده می شود.
با این حال موارد نادری از این عارضه نیز در کودکان مشاهده می شود که ممکن است به علل مادرزادی نقص های عروقی یا شرایط خاص دیگر بروز کند.
واریس در کودکان چیست؟
به گزارش از دکتر برادران: واریس یا وریدهای واریسی به عروق خونی متورم و برجسته اطلاق می شود که به دلایل مختلفی مانند نقص های ژنتیکی و اختلالات عروقی ایجاد می شود.
این عروق به دلیل ضعف دیواره ها و دریچه های وریدی توانایی برگرداندن خون به قلب را به طور کامل ندارند که باعث بروز واریس می شود.
علائم واریس در کودکان
علائم واریس در کودکان ممکن است مشابه علائم در بزرگسالان باشد اما در برخی موارد ممکن است کمتر مشهود باشد. از علائم شایع واریس در کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- تورم وریدها در پاها یا بازوها که به صورت عروق آبی یا بنفش رنگ نمایان می شود.
- درد و خستگی در اندام های تحتانی به خصوص پس از فعالیت طولانی.
- احساس سنگینی و ناراحتی در ناحیه ای که وریدهای واریسی وجود دارند.
- ایجاد زخم ها و التهابات پوستی در صورت پیشرفت بیماری.
واریس در کودکان معمولاً به دلیل ژنتیک یا اختلالات مادرزادی در رگ‌ها و دریچه‌های وریدی ایجاد می‌شود.
در برخی از کودکان ممکن است ضعف در دیواره رگ‌ها و یا مشکلات در عملکرد دریچه‌های وریدی باعث ایجاد واریس شود.
سایر علل واریس در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
-
تاریخچه خانوادگی: واریس معمولاً یک بیماری ارثی است و در صورتی که یکی از والدین دچار واریس باشد احتمال بروز آن در کودکان افزایش می‌یابد.
-
اختلالات مادرزادی: برخی از اختلالات مادرزادی می‌توانند باعث بروز واریس در کودکان شوند مانند سندرم آیزنمن (Ehlers-Danlos Syndrome) که موجب ضعف در رگ‌ها و پوست می‌شود.
-
آسیب به رگ‌ها: در برخی موارد آسیب به رگ‌ها و جریان خون در نتیجه تصادفات یا جراحی‌ها می‌تواند باعث ایجاد واریس در کودکان شود.
علل بروز واریس در کودکان
واریس در کودکان معمولاً به علت اختلالات عروقی مادرزادی و یا عواملی مانند نقص های ژنتیکی ایجاد می شود. برخی از علل شایع واریس در کودکان عبارتند از :
- نقص مادرزادی وریدی : برخی از کودکان با نقص های عروقی به دنیا می آیند که می تواند منجر به بروز واریس شود.
- سندروم های عروقی : برخی بیماری ها مانند سندروم کلیپل-ترناونای ممکن است باعث ایجاد واریس و اختلالات عروقی در کودکان شود.
- عوامل ژنتیکی : واریس در خانواده ها ممکن است ارثی باشد و به صورت ژنتیکی به کودکان منتقل شود.
تشخیص واریس در کودکان
تشخیص واریس در کودکان نیاز به ارزیابی تخصصی دارد. پزشک متخصص ممکن است از روش های مختلفی جهت تشخیص دقیق این بیماری استفاده کند که عبارتند از :
- معاینه بالینی : پزشک با مشاهده و معاینه دقیق می تواند وجود واریس و شدت آن را تشخیص دهد.
- سونوگرافی داپلر : این روش تصویربرداری به پزشک کمک می کند جریان خون در وریدهای کودک را بررسی و انسدادها یا ناهنجاری های عروقی را شناسایی کند.
- MRI یا CT اسکن : در موارد پیشرفته تر از این تصویربرداری ها برای ارزیابی دقیق تر وریدها و ساختار عروقی استفاده می شود.
تشخیص واریس در کودکان از طریق معاینه فیزیکی
تشخیص واریس در کودکان به‌طور معمول از طریق معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد.
در صورتی که پزشک مشکوک به وجود واریس باشد برای بررسی دقیق‌تر ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند اولتراسوند وریدی استفاده کند.
این روش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا جریان خون و عملکرد دریچه‌های وریدی را بررسی کرده و تصمیمات درمانی بهتری اتخاذ کند.
روش های درمان واریس در کودکان
درمان واریس در کودکان بسته به شدت و علائم بیماری متفاوت است. در بیشتر موارد درمان های محافظتی و غیرتهاجمی به عنوان اولین گزینه درمانی توصیه می شود. از جمله روش های درمانی رایج می توان به موارد زیر اشاره کرد :
درمان های غیرتهاجمی
- استفاده از جوراب های واریس : این جوراب ها به گردش خون کمک کرده و از پیشرفت واریس جلوگیری می کنند.
- ورزش و فعالیت بدنی منظم : ورزش های سبک مانند پیاده روی و دوچرخه سواری می تواند به بهبود گردش خون کمک کند.
- تغییرات در سبک زندگی : رعایت وزن مناسب جلوگیری از ایستادن و نشستن طولانی و تغذیه سالم می تواند در کنترل واریس مؤثر باشد.
درمان های دارویی
برخی داروها می توانند به کاهش درد و تورم ناشی از واریس کمک کنند. این داروها شامل داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و داروهای تقویت کننده عروق وریدی هستند.
درمان های تهاجمی
در موارد شدید که درمان های غیرتهاجمی مؤثر نباشند پزشک ممکن است درمان های تهاجمی تری مانند لیزردرمانی اسکلروتراپی یا جراحی را تجویز کند :
- لیزردرمانی : در این روش از اشعه لیزر برای بستن عروق وریدی استفاده می شود.
- اسکلروتراپی : با تزریق مواد خاص به وریدها وریدهای آسیب دیده از بین می روند و جریان خون به عروق سالم منتقل می شود.
- جراحی : در موارد نادر و شدید جراحی برای برداشتن یا مسدود کردن وریدهای آسیب دیده انجام می شود.
پیشگیری از واریس در کودکان
پیشگیری از واریس در کودکان به دلیل جنبه های ژنتیکی این بیماری ممکن است به طور کامل امکان پذیر نباشد اما راهکارهایی وجود دارد که می تواند به کاهش خطر بروز واریس کمک کند :
- ترویج فعالیت های ورزشی : فعالیت های ورزشی مناسب برای کودکان باعث تقویت عضلات و عروق وریدی می شود.
- کنترل وزن : اضافه وزن باعث فشار بر وریدها می شود بنابراین حفظ وزن مناسب می تواند به پیشگیری کمک کند.
- آموزش نشستن و ایستادن صحیح : آموزش نحوه صحیح نشستن و اجتناب از ایستادن طولانی نیز مؤثر است.
راهکارهای خانگی برای مدیریت واریس در کودکان
علاوه بر درمان های پزشکی برخی راهکارهای خانگی می توانند به بهبود علائم واریس کمک کنند :
- استفاده از کمپرس سرد : در صورت احساس درد یا تورم استفاده از کمپرس سرد می تواند مفید باشد.
- ماساژ ملایم : ماساژ ملایم و آرام بخش با روغن های گیاهی مانند روغن زیتون می تواند به بهبود گردش خون و کاهش درد کمک کند.
- استفاده از ارتفاع برای استراحت پاها : کودک را تشویق کنید که پاهای خود را بالا ببرد تا جریان خون بهبود یابد.
جدول ۱ : روش های درمانی واریس در کودکان
| روش درمانی | توضیحات |
| جوراب های واریس | کمک به بهبود جریان خون و کاهش تورم |
| ورزش منظم | پیاده روی و دوچرخه سواری برای تقویت گردش خون |
| لیزردرمانی | بستن عروق وریدی با استفاده از اشعه لیزر |
| اسکلروتراپی | تزریق ماده ای برای بستن وریدهای آسیب دیده |
| جراحی | حذف یا مسدودسازی وریدهای آسیب دیده در موارد شدید |
نتیجه گیری
واریس در کودکان هرچند نادر است اما در صورت بروز نیازمند تشخیص و درمان به موقع می باشد. والدین باید با مشاهده هرگونه علائم مشکوک به واریس در کودکان به پزشک مراجعه کنند. درمان های غیرتهاجمی واریس معمولاً در مراحل اولیه موثر هستند و در موارد پیشرفته تر درمان های تهاجمی تر مورد نیاز است.
پسر من دچار واریس خفیف شده و پزشک استفاده از جوراب مخصوص رو توصیه کرده. کسی تجربه مشابهی داره؟ این جوراب ها واقعاً تأثیری دارن؟
دخترم بعد از ورزش پاهاش کبود و دردناک می شه و عروقش متورم هستن. ممکنه واریس باشه؟ ممنون می شم راهنمایی کنید چون خیلی نگرانم.
آیا کسی تونسته با ورزش منظم مشکل واریس رو کنترل کنه؟ دکتر بهمون گفته برای پسرم ورزش مناسبه ولی راستش به نتیجه اش مطمئن نیستم.
این بیماری می تونه در سنین نوجوانی هم بروز کنه؟ دختر من ۱۵ سالشه و تازگیا پاهاش کبود می شه. مطمئن نیستم که باید چکار کنیم آیا اصلاً نیاز به درمان داره یا نه؟
از لحاظ درمان های خانگی که گفتید ما با ماساژ ملایم روغن زیتون تجربه خوبی داشتیم. نمی دونم تا چه حد علمی هست ولی به هر حال دخترم احساس بهتری داره.
در متن به استفاده از جوراب های مخصوص اشاره شده که به نظرم خیلی مفیده. البته این رو هم بگم که بچه ها معمولاً تمایلی به استفاده ندارن و این خودش یه چالش هست.
مطالبتون خیلی خوب و مفید بود. مخصوصاً که به درمان های خانگی و استفاده از کمپرس سرد اشاره کردید. این راهکارها برای ما خیلی کاربردی بودن.
به نظرتون روش های غیرتهاجمی واقعاً می تونن به بهبود وضعیت کمک کنن؟ پزشک دخترم جوراب واریس تجویز کرده ولی از اثرش مطمئن نیستم.
پسرم از درد پا خیلی شکایت می کنه و دکتر به واریس شک داره. اگر از بین دوستان کسی تجربه درمان موفقی داشته لطفاً بهم بگه که چطور تونسته مشکلش رو حل کنه.
یه تجربه مثبت بخوام بگم برای ما استفاده از ارتفاع دادن به پاها خیلی مؤثر بوده. دخترم شب ها پاهاش رو بالا نگه می داره و از وقتی این کار رو انجام می دیم احساس بهتری داره.
دخترم مدتیه درد در ناحیه ساق پا احساس می کنه و رگ های کبود به چشم می خوره. خیلی نگرانم اگه تجربه درمان مشابهی داشتید لطفاً راهنمایی کنید.
آیا برای بچه های کم سن استفاده از کمپرس سرد خوبه؟ برای دخترم از روش های خونگی استفاده می کنم ولی نمی دونم همه روش ها برای کودکان هم ایمن هست یا نه.
از مطالب شما خیلی خوشم اومد توضیحات کاملی بود. مخصوصاً درباره عوامل ژنتیکی که باعث واریس می شه چون ما در خانواده سابقه داریم و نگران انتقال به بچه هام هستم.
خیلی ممنون از مطالب مفیدتون. دختر من هم به واریس دچار شده و از کمپرس سرد استفاده می کنیم که مؤثر بوده. فقط یه مشکلی هست که جوراب واریس اذیتش می کنه و نمی تونه مدت طولانی بپوشه.
کسی تجربه داره استفاده از اسکلروتراپی برای واریس کودکان چقدر مؤثر بوده؟ برای پسرم پیشنهاد شده ولی نمی دونم مناسب هست یا نه.
از جراحی برای واریس کودکان زیاد می ترسم. آیا کسی از عوارض جراحی اطلاع داره؟ برای من واقعاً گزینه آخره و دوست دارم از روش های دیگه استفاده کنم.
آیا این بیماری می تونه با تغذیه مناسب هم کنترل بشه؟ منظورم اینه که رژیم خاصی برای کودکان مبتلا به واریس وجود داره یا نه؟
من برای پسرم درمان با لیزر رو شروع کردم. تا حالا که نتیجه مثبتی داشته ولی چون شنیدم ممکنه عود کنه نگرانم. کسی می دونه چقدر احتمال برگشت داره؟
آیا راهکارهایی برای جلوگیری از پیشرفت واریس در کودکان هست؟ اگر می شه پیشنهاد بدید که قبل از این که بدتر بشه کنترلش کنیم.
چند جا شنیدم که لیزر درمانی هم برای واریس کودکان استفاده می شه آیا عوارض خاصی هم داره؟ می ترسم برای دخترم لیزر کنم و مشکل دیگه ای پیش بیاد.