خلاصه کتاب همه مردان شاه: از کودتای 28 مرداد 1332 تا 11 سپتامبر 2001 ( نویسنده استفن کینزر )

خلاصه کتاب همه مردان شاه: از کودتای 28 مرداد 1332 تا 11 سپتامبر 2001 ( نویسنده استفن کینزر )

کتاب همه مردان شاه اثر استفن کینزر به بررسی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در ایران و نقش آمریکا و بریتانیا در آن می پردازد. این کتاب تلاش می کند ریشه های برخی تحولات بعدی در خاورمیانه، از جمله حادثه ۱۱ سپتامبر، را در این واقعه تاریخی جستجو کند و تحلیلی بحث برانگیز از پیامدهای آن ارائه می دهد.

این اثر که توسط خبرنگار آمریکایی، استفن کینزر، نگاشته شده است، با روایتی داستان گونه به یکی از حساس ترین مقاطع تاریخ معاصر ایران می پردازد. کتاب «همه مردان شاه: یک کودتای آمریکایی و ریشه های ترور در خاورمیانه» نام کامل این اثر به زبان انگلیسی است که در سال ۲۰۰۳ میلادی توسط انتشارات جان وایلی و پسران منتشر شد و توسط لطف الله میثمی به فارسی ترجمه شده است. انتشار این کتاب توجه زیادی را در محافل سیاسی و رسانه ای ایالات متحده به خود جلب کرد و بحث های فراوانی را برانگیخت.

همه مردان شاه

کینزر و همه مردان شاه

استفن کینزر، روزنامه نگار باسابقه آمریکایی، در کتاب خود به نام «همه مردان شاه» به تحلیل و روایت کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در ایران می پردازد. او در این کتاب، این کودتا را نه تنها یک رویداد محلی، بلکه سرآغاز مجموعه ای از تحولات عمیق در منطقه خاورمیانه و روابط ایران و آمریکا می داند. کینزر معتقد است که سرنگونی دولت مردمی دکتر محمد مصدق توسط سازمان های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا، یعنی سیا و ام آی۶، به دیکتاتوری محمدرضا پهلوی منجر شد که این خود پیامدهای بلندمدت و منفی برای منطقه در پی داشت.

لحن روایی کتاب بیشتر داستانی و رمان گونه است تا صرفاً تحلیلی خشک و آکادمیک، که این سبک نگارش باعث شده تا کتاب برای خوانندگان عام آمریکایی جذابیت داشته باشد. کینزر در روایت خود، دولت بریتانیا و شرکت نفت ایران و انگلستان را به عنوان عوامل اصلی و استعمارگر معرفی می کند که منافع خود را در خطر دیدند و برای حفظ آن به مداخله دست زدند. او همچنین به نقش کلیدی ایالات متحده در این عملیات اشاره می کند و آن را یک «کودتای آمریکایی» می نامد. این کتاب در سال ۲۰۰۳ منتشر شد و نام آن از رمان معروف «همه مردان پادشاه» اثر رابرت پن وارن اقتباس شده که خود اشاره ای به ظهور و سقوط دیکتاتوری های عوام فریبانه دارد و برخی این انتخاب نام را تعریضی به فضای سیاسی آن زمان آمریکا دانسته اند.

خلاصه و بررسی کتاب

کتاب همه مردان شاه در واقع روایتی است که استفن کینزر، با نگاه یک روزنامه نگار و با قلم یک داستان نویس، از وقایع منجر به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و پیامدهای آن ارائه می دهد. این روایت که عمدتاً برای مخاطب آمریکایی نوشته شده، بر نقش ایالات متحده در این کودتا تأکید دارد و آن را نقطه عطفی در تاریخ روابط دو کشور و منطقه می داند. کینزر در این کتاب به بررسی زمینه های تاریخی ملی شدن صنعت نفت در ایران می پردازد و توضیح می دهد که چگونه تلاش دولت مصدق برای به دست گرفتن کنترل منابع نفتی کشور با مخالفت شدید بریتانیا و شرکت نفت ایران و انگلیس مواجه شد.

او شرح می دهد که چگونه بریتانیا پس از شکست در دادگاه بین المللی، به محاصره اقتصادی ایران و اعمال فشار بر دولت مصدق روی آورد و در نهایت با جلب نظر دولت آمریکا، زمینه را برای انجام یک عملیات پنهان فراهم کرد. این عملیات که با همکاری سیا و ام آی۶ طراحی و اجرا شد، به سرنگونی دولت مصدق و بازگشت محمدرضا شاه به قدرت انجامید. از دیدگاه کینزر، این مداخله خارجی منجر به استقرار یک حکومت استبدادی شد که نارضایتی های عمیقی را در جامعه ایران ایجاد کرد و به مرور زمان به انقلاب ۱۳۵۷ و استقرار نظام جمهوری اسلامی منجر شد.

با این حال، کتاب کینزر از سوی برخی مورخین و پژوهشگران، به ویژه در ایران، مورد نقد جدی قرار گرفته است. این منتقدین معتقدند که کتاب فاقد دقت علمی لازم برای یک اثر تاریخی است و بیشتر جنبه ژورنالیستی و حتی تبلیغاتی دارد. آن ها اشاره می کنند که کینزر در روایت خود دچار بی دقتی های تاریخی متعددی شده و برخی وقایع را بر اساس پیش داوری های سیاسی یا منابعی که خود نیز فاقد پشتوانه قوی هستند، تفسیر کرده است. به عنوان مثال، انتقاداتی به نحوه توصیف شخصیت ها، زمان بندی برخی رویدادها، و نادیده گرفتن نقش برخی بازیگران کلیدی داخلی و خارجی مطرح شده است.

یکی از محورهای اصلی نقد کتاب، تحلیل کینزر از سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران است. او تصویری ساده انگارانه از دولت هری ترومن (دموکرات) به عنوان دولتی نسبتاً همدل با جنبش های ملی و مخالف مداخله نظامی بریتانیا ارائه می دهد و در مقابل، دولت دوایت آیزنهاور (جمهوری خواه) را مسئول اصلی تصمیم گیری برای انجام کودتا می داند. کینزر معتقد است که آیزنهاور و وزیر خارجه اش، جان فاستر دالس، ناسیونالیست های جهان سوم را به چشم عوامل کمونیسم می دیدند و از این رو به سمت عملیات پنهان و تجاوزکارانه سوق یافتند. این در حالی است که منتقدین با ارائه شواهد و اسناد تاریخی، از جمله اسناد شورای امنیت ملی آمریکا مانند NSC 136/1 مورخ نوامبر ۱۹۵۲ (اواخر دولت ترومن)، نشان می دهند که چرخش در سیاست آمریکا نسبت به ایران پیش از روی کار آمدن آیزنهاور آغاز شده بود و تمایل به مداخله مستقیم و تهاجمی از سوی دولت ترومن نیز وجود داشته است.

این دیدگاه نقادانه تأکید می کند که دولت ترومن نیز بنیان گذار نهادها و سیاست هایی بود که زمینه را برای اقدامات مداخله گرانه بعدی فراهم کرد. تأسیس سازمان سیا در سال ۱۹۴۷، اعلام دکترین ترومن که آغازگر جنگ سرد بود، و دخالت های نظامی و اطلاعاتی در کشورهای دیگر مانند یونان و آلبانی در دوران ریاست جمهوری او، نمونه هایی هستند که نشان می دهند سیاست خارجی آمریکا پیش از آیزنهاور نیز ماهیتی تهاجمی و مداخله گرانه داشته است. این منتقدین بر این باورند که تحلیل کینزر از این دوران، به دلیل ساده سازی بیش از حد و تلاش برای قرار دادن دولت های دموکرات و جمهوری خواه در دو قطب کاملاً متضاد (ترومن خوب و آیزنهاور بد)، فاقد اعتبار تاریخی لازم است و بیشتر با فضای سیاسی داخلی آمریکا در زمان انتشار کتاب (نزدیکی به انتخابات ریاست جمهوری و اوج گیری مخالفت ها با سیاست های دولت جرج بوش دوم) مرتبط است.

بنابراین، در حالی که کتاب همه مردان شاه به دلیل روایت جذاب و تمرکز بر نقش آمریکا در کودتا مورد توجه قرار گرفته است، از منظر پژوهش تاریخی با انتقادات جدی روبرو است. منتقدین معتقدند که این کتاب، با وجود حجم نسبتاً زیاد، فاقد تحلیل عمیق و مبتنی بر منابع دست اول است و در ارائه تصویری دقیق و جامع از پیچیدگی های کودتای ۲۸ مرداد و زمینه های آن ناکام مانده است. آن ها اشاره می کنند که کینزر به جای تکیه بر تحقیقات محققانه، بیشتر به بازگویی روایات موجود (مانند خاطرات کرمیت روزولت یا تاریخچه دونالد ویلبر که خود نیز مورد نقد قرار گرفته اند) پرداخته و حتی در بازگویی همین روایات نیز دچار بی دقتی هایی شده است.

برخی از این بی دقتی ها شامل جزئیات کوچک اما نشان دهنده عدم آشنایی کافی با فضای ایران آن دوره است، مانند توصیف استفاده تاکسی های تهران از علامت On Call به سبک نیویورک. همچنین، توصیف کینزر از برخی شخصیت ها و وقایع مهم تاریخی مورد اعتراض قرار گرفته است. به عنوان مثال، نحوه روایت ملاقات آورل هریمن با آیت الله کاشانی که با جزئیاتی دراماتیک و غیرواقعی همراه است و تصویری منفی از کاشانی ارائه می دهد، نمونه ای از این موارد است. منتقدین اشاره می کنند که کاشانی شخصیتی خوشرو و بذله گو بوده و میهمانان خارجی را با تشریفات رایج آن زمان می پذیرفته است.

ادعای کینزر مبنی بر دریافت پول از سیا توسط آیت الله کاشانی، بر اساس گزارشی از مارک گازیوروسکی، نیز یکی دیگر از نقاط ضعف مورد اشاره است. منتقدین تأکید می کنند که حتی خود گازیوروسکی نیز در مقاله خود اذعان داشته که شواهدی مبنی بر رسیدن پول به دست کاشانی وجود ندارد و ادعای او صرفاً بر اساس اظهارات کارمندان بازنشسته سیا بدون ذکر نام آن ها استوار است. این در حالی است که سیا و ام آی۶ اندکی پیش از کودتا، حملاتی را علیه خانه کاشانی سازماندهی کرده بودند که نشان دهنده تضاد میان او و عوامل کودتاست.

نحوه روایت کینزر از آزادی خلیل طهماسبی و زمان بندی آن نیز مورد نقد قرار گرفته است. کینزر این رویداد را در سال ۱۹۵۳ و به عنوان بخشی از قدرت نمایی کاشانی علیه مصدق مطرح می کند، در حالی که اسناد تاریخی نشان می دهند که طهماسبی در آبان ۱۳۳۱ (۱۹۵۲) و در فضایی که هنوز رابطه مصدق و کاشانی حسنه بود و با حمایت رهبران جبهه ملی، آزاد شده است. این بی دقتی ها در کنار نادیده گرفتن نقش برخی چهره های کلیدی در کودتا، مانند دکتر مظفر بقایی کرمانی در ایجاد شکاف میان مصدق و کاشانی و همچنین غیبت نام برخی مأمورین اطلاعاتی بریتانیا مانند سر شاپور ریپورتر و جرج کندی یانگ در کتاب، نشان دهنده ضعف پژوهشی اثر از دیدگاه منتقدین است.

همچنین، منتقدین به توصیف اغراق آمیز کینزر از جایگاه برادران رشیدیان و شعبان جعفری (شعبان بی مخ) در سال های پس از کودتا اشاره می کنند که تصویری داستان گونه و غیردقیق از واقعیت ارائه می دهد. توصیف کینزر از حضور آیت الله کاشانی در مراسم استقبال از شاه پس از کودتا نیز از جمله مواردی است که از نظر تاریخی نادرست شمرده می شود. این مجموعه بی دقتی ها و روایت های داستان گونه باعث شده تا اعتبار علمی کتاب از سوی منتقدین زیر سوال برود و آن را بیشتر اثری ژورنالیستی و متأثر از فضای سیاسی زمان انتشار بدانند.

علاوه بر این، برخی منتقدین رگه هایی از تمایلات یا تأثیرات صهیونیستی را در کتاب کینزر مشاهده کرده اند. به عنوان مثال، انتساب انفجار مرکز یهودیان در بوینوس آیرس به جمهوری اسلامی ایران (در حالی که برخی منابع ردپای موساد را در آن دیده اند) و تأکید بر تبلیغات سیا علیه مصدق مبنی بر «یهودی تبار» بودن او (اتهامی که حتی سرسخت ترین مخالفان مصدق نیز کمتر به آن متوسل می شدند) از جمله مواردی است که در این زمینه مطرح شده است. این نقدها نشان می دهند که کتاب همه مردان شاه، با وجود جذابیت روایی و اهمیت موضوعی، نیازمند بررسی و تحلیل دقیق تر با تکیه بر منابع و روایات متعدد و معتبر تاریخی است.

گزارش استفن کینزر از کودتای 28 مرداد 1332 روایتی آمریکایی و برای آمریکاییان است که بی‏دقتیهای فراوان تاریخی و تلاش برای ارائه یک تئوری تک‏عاملی از ریشه‏های حادثه 11 سپتامبر آنرا بی‏اعتبار کرده است. در گزارش استفن کینزر نثر داستان‏گونه بر دقت تاریخی به شدت غلبه دارد و گاه صحنه‏هایی عجیب می‏آفریند.

همانطور که اشاره شد، منتقدین معتقدند که کتاب کینزر در ارائه تصویری جدی و دقیق از خود واقعه کودتای ۲۸ مرداد نیز ناکام است. آن ها بر این باورند که کینزر به جای ارائه تحلیل های عمیق و مستند، به روایتی ساده انگارانه و بعضاً نادرست متوسل شده است. برای مثال، نادیده گرفتن نقش حیاتی قتل سرتیپ افشار طوس به عنوان نقطه آغازین عملیات کودتا از دیدگاه برخی مورخین، نشان دهنده عدم درک صحیح کینزر از توالی و اهمیت رویدادهاست. این انتقادات مجموعاً به این نتیجه می رسند که کتاب همه مردان شاه، با وجود روشن کردن نقش آمریکا در کودتا برای مخاطب غربی، نمی تواند به عنوان یک منبع علمی و دقیق برای فهم تاریخ پیچیده آن دوران مورد استفاده قرار گیرد و باید با احتیاط و در کنار سایر منابع بررسی شود.

هدف اصلی از کودتای ۲۸ مرداد

هدف اصلی از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ یکی از موضوعات مورد بحث در میان مورخین و تحلیلگران است و دیدگاه های متفاوتی در این زمینه وجود دارد. استفن کینزر در کتاب خود، در ابتدا به نظر می رسد که هدف اصلی آمریکا را جلوگیری از نفوذ کمونیسم و سقوط ایران به دامان اتحاد جماهیر شوروی معرفی می کند. این دیدگاه، که توسط برخی دیگر از جمله دیوید پرایس جونز نیز مطرح شده و بر اساس آن، کودتا اقدامی برای مقابله با تهدید کمونیسم در چارچوب جنگ سرد بوده است، یکی از تفسیرهای رایج از این واقعه است. پرایس جونز به شدت با تحلیل کینزر مبنی بر اینکه هدف اصلی چیز دیگری بوده، مخالفت می کند.

با این حال، منتقدین کینزر و همچنین خود متن کتاب در بخش های پایانی، به گونه ای سربسته اشاره می کنند که هدف اصلی تر و پنهان تر آمریکا، دسترسی به منابع نفتی ایران بوده است. این دیدگاه بر این واقعیت تأکید دارد که پس از کودتا، بسیاری از قراردادهای نفتی ایران به شرکت های آمریکایی سپرده شد و این نشان می دهد که منافع اقتصادی، به ویژه کنترل بر نفت، نقش محوری در تصمیم گیری آمریکا برای مداخله داشته است. این تفسیر، کودتا را بخشی از سیاست گسترده تر امپریالیسم آمریکایی می داند که به دنبال تأمین منابع و بازارهای جدید برای سرمایه های خود در دوران پس از جنگ جهانی دوم بود.

این دیدگاه گسترده تر، با تکیه بر تحلیل هایی مانند آنچه جان هابسون در کتاب «امپریالیسم» خود مطرح کرده، معتقد است که ایالات متحده از اواخر قرن نوزدهم به یک قدرت امپریالیستی تبدیل شده بود که به دنبال گسترش نفوذ اقتصادی و سیاسی خود در سراسر جهان بود. از این منظر، کودتای ۲۸ مرداد در ایران تنها یکی از نمونه های متعدد اقدامات مداخله گرانه آمریکا در کشورهای دیگر برای تأمین منافع خود، اعم از جلوگیری از نفوذ رقیب (شوروی) و مهم تر از آن، کنترل منابع حیاتی مانند نفت، بوده است. بنابراین، هدف اصلی از دیدگاه این تحلیل ها، ترکیبی از نگرانی های ژئوپلیتیکی جنگ سرد و منافع اقتصادی بلندمدت بوده که در نهایت منجر به تصمیم برای سرنگونی دولت مصدق شد.

ارتباط کودتا با ۱۱ سپتامبر از دیدگاه کینزر و نقد آن

یکی از بحث برانگیزترین بخش های کتاب همه مردان شاه، تلاش استفن کینزر برای برقراری ارتباط مستقیم و خطی میان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در ایران و حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در ایالات متحده است. کینزر استدلال می کند که سرنگونی دولت ملی گرای مصدق توسط آمریکا، به استقرار دیکتاتوری شاه انجامید که نارضایتی عمومی را افزایش داد و در نهایت به انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ منجر شد. او معتقد است که اشغال سفارت آمریکا در تهران پس از انقلاب، ریشه در ترس دانشجویان از تکرار سناریوی کودتا و بازگرداندن شاه توسط مأموران سیا داشت.

کینزر این حادثه و پیامدهای آن در صحنه داخلی ایران را به تقویت عناصر رادیکال در ائتلاف انقلابی نسبت می دهد و معتقد است که این تحولات، مسیر سیاست خارجی آمریکا را نیز دگرگون کرد. از دیدگاه او، حمایت آمریکا از عراق در جنگ با ایران، به تحکیم دیکتاتوری صدام حسین منجر شد و در دهه ۱۹۸۰، روحانیون در ایران «نوعی از فاشیسم دینی» را تحمیل کردند که به مرکز «تبلیغات تروریستی» در خارج بدل شد. او ادعا می کند که ایران پس از گروگان گیری، به حمایت مالی و تسلیحاتی از گروه هایی مانند حماس و حزب الله پرداخت و رهبران انقلابی ایران با «اشتیاق به انجام هولناک ترین انواع خشونت» به «قهرمانان فناتیسم» در برخی کشورهای دیگر بدل شدند. کینزر نتیجه می گیرد که افغان ها با الهام از این رویدادها، طالبان را ایجاد کردند و این امر منجر به قدرت گیری طالبان در کابل و تبدیل شدن این شهر به پایگاهی برای اسامه بن لادن و در نهایت حملات ۱۱ سپتامبر شد.

این استدلال تک عاملی و دو صفحه ای کینزر برای قرار دادن کودتای ۲۸ مرداد در پایه ایجاد حادثه ۱۱ سپتامبر، با نقدهای جدی و گسترده ای روبرو شده است. منتقدین معتقدند که این تحلیل بیش از حد ساده انگارانه است و پیچیدگی های تاریخی و عوامل متعدد مؤثر در پدیده هایی مانند تروریسم و بنیادگرایی در خاورمیانه را نادیده می گیرد. آن ها بر این باورند که نمی توان ریشه تمام تحولات منفی بعدی در منطقه و جهان را تنها به یک واقعه، هرچند مهم، نسبت داد.

به عنوان مثال، منتقدین می پرسند که چرا کینزر به نقش کودتای مشترک سیا و ام آی۶ در مصر در ژوئن ۱۹۵۲ (پیش از کودتای ایران) اشاره ای نمی کند؟ این کودتا منجر به صعود جمال عبدالناصر شد و در دهه ۱۹۶۰ موج قدرتمندی از گرایش های ضدآمریکایی، ضدانگلیسی و ضداسرائیلی را در میان اعراب و سراسر جهان اسلام پدید آورد. آیا تأثیر احساسات ضدآمریکایی ناشی از دوران ناصر بر جهان اسلام بیشتر از تأثیر کودتای ۲۸ مرداد نبوده است؟

همچنین، اقدامات دولت جان کندی (رئیس جمهور دموکرات) در تحمیل برنامه هایی با پیامدهای تخریبی عمیق بر جامعه ایران در دهه ۱۹۶۰، که به نام «اصلاحات» انجام شد و منجر به قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ گردید (که انقلاب اسلامی مولود مستقیم آن است)، حادثه مهم دیگری بود که احساسات ضدآمریکایی را در ایران شدت بخشید. چرا کینزر این مداخلات را در تحلیل خود نادیده می گیرد؟

هرچند نباید جایگاه کودتای 28 مرداد را در سلسله اقدامات تجاوزکارانه و مداخله‏گرانه دولتهای ایالات متحده آمریکا که تلقی منفی مردم خاورمیانه را از امپریالیسم آمریکایی شکل داد، کم اهمیت شمرد؛ ولی نمی‏توان با تحلیل ساده و تک عاملی استفن کینزر نیز موافق بود.

تأثیر حمایت های بی دریغ دولت های ایالات متحده از دولت اسرائیل، به ویژه حمایت دولت لیندون جانسون در جریان جنگ شش روزه (ژوئن ۱۹۶۷)، عامل بسیار مهم دیگری در ایجاد احساسات ضدآمریکایی در میان مسلمانان بوده است که به نظر می رسد تأثیر آن بر منطقه به مراتب بیشتر از کودتای ۲۸ مرداد بوده است. منتقدین کینزر بر این نکته تأکید دارند که نادیده گرفتن این عوامل کلیدی و تمرکز صرف بر کودتای ۲۸ مرداد به عنوان ریشه اصلی تروریسم و ۱۱ سپتامبر، تحلیلی ناقص و جهت دار است.

علاوه بر این، انتساب ریشه های فناتیسم اسامه بن لادن و طالبان به حوادث تاریخ معاصر ایران از دیدگاه منتقدین تحلیلی سست بنیاد است. آن ها اشاره می کنند که ایران انقلابی و افغانستان طالبانی در واقع خصم یکدیگر بودند، نه متحد، و حتی در سال ۱۹۹۸ در آستانه جنگ قرار گرفتند. منتقدین همچنین می پرسند که چرا کینزر در بررسی ریشه های طالبان و پدیده اسامه بن لادن، به سرمایه گذاری های عظیم سیا در جنگ افغانستان علیه نیروهای اشغالگر شوروی کمترین توجهی نمی کند؟ این سرمایه گذاری ها و حمایت ها از گروه های مجاهدین در افغانستان، نقش بسیار مستقیم تری در ظهور طالبان و القاعده داشته اند.

در نهایت، منتقدین نتیجه می گیرند که تحلیل کینزر از ارتباط میان کودتای ۲۸ مرداد و ۱۱ سپتامبر، روایتی آمریکایی برای آمریکاییان است که با هدف قرار دادن دولتمردان جمهوری خواه (به ویژه در فضای سیاسی زمان انتشار کتاب)، تئوری تک عاملی و ساده ای از ریشه های حادثه ۱۱ سپتامبر ارائه می دهد. این تحلیل، با نادیده گرفتن عوامل متعدد و پیچیده تاریخی و سیاسی در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام، فاقد اعتبار علمی لازم است و بیشتر جنبه ای ژورنالیستی و ایدئولوژیک دارد تا پژوهشی دقیق و بی طرفانه.

تصویری که کینزر از کودتای 28 مرداد به عنوان منشا «تروریسم خاورمیانه» به دست می‏دهد، از زوایای مختلف قابل نقد و نفی است.

همانطور که منتقدین اشاره می کنند، در حالی که نمی توان نقش کودتای ۲۸ مرداد را به عنوان یکی از نمونه های اقدامات مداخله گرانه آمریکا که به شکل گیری تلقی منفی از امپریالیسم آمریکایی در منطقه کمک کرد، نادیده گرفت، اما تقلیل دادن ریشه های پدیده های پیچیده ای مانند تروریسم و بنیادگرایی به یک واقعه تاریخی واحد، تحلیلی ناقص و گمراه کننده است. این پدیده ها ریشه در عوامل متعدد تاریخی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارند که نیازمند بررسی جامع و چندوجهی هستند و نمی توان آن ها را صرفاً به پیامدهای یک کودتا در نیم قرن پیش نسبت داد. کتاب کینزر با تمرکز بیش از حد بر این ارتباط خطی، از پرداختن عمیق به سایر عوامل مهم باز می ماند و تصویری ساده شده از واقعیت ارائه می دهد.

سوالات متداول درباره کتاب همه مردان شاه

نویسنده کتاب همه مردان شاه کیست؟

نویسنده کتاب همه مردان شاه، استفن کینزر، خبرنگار و نویسنده آمریکایی است که سابقه فعالیت در روزنامه نیویورک تایمز را دارد و به دلیل تمرکز بر تاریخ و سیاست خارجی آمریکا شهرت دارد.

کتاب همه مردان شاه درباره چیست؟

کتاب همه مردان شاه به بررسی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در ایران می پردازد و نقش سازمان های اطلاعاتی آمریکا (سیا) و بریتانیا (ام آی۶) در سرنگونی دولت محمد مصدق را روایت می کند. این کتاب همچنین تلاش می کند پیامدهای این کودتا را تا حوادث بعدی در منطقه، از جمله ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، دنبال کند.

استفن کینزر چه ارتباطی بین کودتای ۱۳۳۲ و ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ برقرار می کند؟

کینزر استدلال می کند که کودتای ۱۳۳۲ منجر به دیکتاتوری شاه شد که زمینه را برای انقلاب ۱۳۵۷ فراهم کرد. او معتقد است پیامدهای این انقلاب و سیاست های بعدی آمریکا در منطقه، به ظهور گروه های رادیکال و در نهایت حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ منجر شد.

نقش آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد از دیدگاه کتاب چیست؟

از دیدگاه کتاب همه مردان شاه، آمریکا نقش محوری در طراحی و اجرای کودتای ۲۸ مرداد داشته است. کینزر این عملیات را یک «کودتای آمریکایی» می نامد که با همکاری سازمان سیا و به منظور سرنگونی دولت ملی گرای مصدق انجام شد.

کتاب همه مردان شاه چه سالی منتشر شد؟

کتاب همه مردان شاه (All the Shah’s Men) برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ میلادی توسط انتشارات جان وایلی و پسران (John Wiley & Sons) منتشر شد.

استدلال اصلی استفن کینزر در کتاب چیست؟

استدلال اصلی کینزر این است که مداخله آمریکا در سرنگونی دولت منتخب محمد مصدق در سال ۱۳۳۲، نقطه آغازین مجموعه ای از پیامدهای منفی برای ایران و منطقه بود که به افزایش احساسات ضدآمریکایی و در نهایت به پدیده هایی مانند تروریسم و حوادثی چون ۱۱ سپتامبر انجامید.

دکمه بازگشت به بالا