خطرات امنیتی ناشی از استفاده از VPN رایگان

از شهریورماه 1401 و با فیلترشدن اینستاگرام و بسیاری از پلتفرم های دیگر، استفاده از فیلترشکن روی تلفن همراه و کامپیوتر های شخصی کاربران شبکه های اجتماعی چندین برابر بیشتر شد. به گزارش هم میهن، کاربران برای استفاده از سایت های مختلف و حضور در شبکه های اجتماعی، به اجبار باید از «وی پی ان ها» و فیلترشکن هایی استفاده کنند که هیچ نام ونشان ثبت شده ای ندارند و اصلا مشخص نیست پشت این سرویس ها چه کسانی یا چه ارگانی حضور دارند.

به همین دلیل است که کارشناسان هشدار داده اند عدم استفاده از بهترین سایت خرید vpn برای اندروید علاوه بر آسیب زدن جدی به تجهیزات ارتباطی، حریم خصوصی کاربران و امنیت اطلاعات آن ها را با تهدید جدی روبه رو می کند. در سال 1397 رئیس پلیس فتای ناجا اعلام کرده بود، حدود 10 تا 12میلیون نفر از «وی پی ان ها» و فیلترشکن ها استفاده می کنند. فقط طی شش ماه اخیر استفاده کنندگان از فیلترشکن ها در ایران به بیش از 60میلیون نفر رسیده و عملا هر کاربری که بخواهد از اینستاگرام یا بسیاری از سایت های دیگر استفاده کند، باید حداقل یک فیلترشکن روی تجهیزات ارتباطی خود داشته باشد.

خطرات استفاده از فیلترشکن

بار ها گفته شده که «وی پی ان ها» یا فیلترشکن ها می توانند در نقش یک بدافزار ظاهر شوند. شاید کار کاربر را در لحظه راه بیاندازند و به سایت هایی اجازه دسترسی بدهند که فیلتر است، اما در عمل، می توانند تهدید خطرناکی برای آسیب زدن به امنیت کاربر باشند.

کارشناس آی تی شرکت ابراروان می گوید، استفاده از فیلترشکن ها، کاربر ها را با دوخطر جدی مواجه کرده است: «افزایش فیلترینگ و گستردگی آن باعث شده تا به واسطه فروش «وی پی ان» توسط فروشندگان، کاربران مجبور به نصب اپلیکیشن هایی روی تجهیزات ارتباطی خود شوند تا بتوانند فیلترینگ را دور بزنند. درنتیجه با دوموضوع مهم روبه رو هستیم. یک، احتمال بالای نقض حریم خصوصی و دو، نقض امنیت اطلاعات کاربران.

این احتمال وجود دارد اپلیکیشنی که به مردم ارائه می شود تا با آن فیلترینگ را دور بزنند، خودش حاوی یک سری کد های مخرب مثل تروجان ها یا کی-لاگر ها باشد. این اپلیکیشن ها دسترسی هایی را می گیرند که می توانند اطلاعات کاربر ازجمله عکس ها، نام های کاربری و پسورد هایی که در سایت ها و سایر اپلیکیشن ها مانند بانکداری اینترنتی یا سرویس هایی مانند ایمیل شخصی وارد می کند را به صورت غیرمجاز در اختیار بگیرند.

خطرات فیلترشکن ها

بار ها پیش آمده که کاربر پیش از وصل شدن به فیلترشکن، با پیامی مواجه شده که با پرکردن یک فرم، می توانید با شبکه های برخی کشور های دیگر ارتباط بگیرید. درواقع بسیاری از فیلترشکن ها علاوه بر اینکه بدافزار هستند، وسیله اصلی جاسوسی در کشور تلقی می شوند.

کارشناس موردنظر درباره خطرات ناشی از استفاده از فیلترشکن می گوید: «کد های مخرب و تروجان ها می توانند پسورد را بدزدند و در اختیار «اتکر» بگذارند. شرکت امنیتی بیت دیفندر در گزارشی اعلام کرده بود، اپلیکیشنی که یک سرویس دهنده «وی پی ان» به نام «بیست اسپید» در اختیار کاربرانش در ایران قرار داده، حاوی کد های مخربی است که اطلاعات حساس ازجمله پسورد ها و عکس های خصوصی آن ها را مورد سرقت قرار می دهد».

خطر دومی که کاربران را به دلیل استفاده از فیلترشکن تهدید می کند، چیست؟ کارشناس آی تی شرکت ابراروان چنین در موردش توضیح می دهد: «موضوع دیگر خطر نقض حریم خصوصی کاربران است. یکی دیگر از کار هایی که اپلیکیشن های فیلترشکن انجام می دهند این است که باتوجه به دسترسی به اطلاعات کاربران در شبکه های اجتماعی می توانند دیتا هایی را از آن ها جمع آوری کنند و به صورت غیرمجاز و بدون اجازه کاربر این اطلاعات را درازای دریافت پول در اختیار کمپین های تبلیغاتی و بازاریابی قرار دهند. این درحالی است که در بسیاری از کشورها، جمع آوری اینگونه اطلاعات بدون رضایت و اجازه ی کاربران، منع قانونی دارد و مقررات سختگیرانه ای به عنوان مثال در «جی دی پی آر» در این ارتباط وجود دارد.»

دلیل استفاده خارجی ها از فیلترشکن

این موضوعی است که کارشناس آی تی نیز تایید می کند و معتقد است که به صورت معمول کاربران خارجی با دلایل متفاوتی در قیاس با کاربران داخل ایران از «وی پی ان» استفاده می کنند: «در ایران متاسفانه باتوجه به برخی قوانین، سرویس های اینچنینی که از نظر سطح امنیت و حفظ حریم خصوصی کاربران نظارت شوند، وجود ندارد. درواقع ما اصلا نمی دانیم از چه کسی یا چه شرکتی فیلترشکن می خریم.

این درحالی است که در بسیاری از کشور ها اینطور سرویس دهنده ها به صورت رسمی ثبت شده هستند و نسبت به امنیت کاربران و حفظ حریم خصوصی آن ها تعهد قانونی دارند. البته منظورم این نیست که از صحبت هایم اینطور برداشت شود که شرکت های فروش فیلترشکن با یک پشتوانه رسمی ایجاد شوند. چون در هر صورت دغدغه ما استفاده از «اینترنت آزاد» است و فروش سرویس فیلترشکن امن باید در اختیار کاربران باشد تا به اختیار خودشان و برای بالا بردن سطح امنیت شان از آن ها استفاده کنند.»

استارلینک راه فرار؟

بسیاری تصور می کنند «استارلینک» یا همان اینترنت ماهوره ای تنها راه نجات دسترسی به اینترنت آزاد است. البته تا امروز این موضوع، رویایی بیش نیست. کارشناس موردنظر معتقد است باتوجه به اینکه استفاده از استارلینک در هر کشوری نیازمند کسب مجوز از دولت آن کشور است، طبعاً استفاده از اینترنت ماهواره ای در ایران با دشواری هایی همراه خواهد بود: «استارلینک موضوعی است که براساس شنیده های من در ایران به صورت محدود وجود دارد.

تجهیزات استارلینک چنان است که برای هر شهروندی در ایران در دسترس نیست. استارلینک در هر کشوری که بخواهد فعالیت کند، دولت آن کشور باید مجوزش را صادر کند. قطعا دولت ایران با توجه به پیچیدگی های سیاسی ای که بین ایران و شرکت های آمریکایی به واسطه ی تحریم ها وجود دارد، مجوز استفاده از استارلینک را نمی دهد و به تبع آن، استفاده از آن را غیرقانونی اعلام کرده و راهکار مقابله با استارلینک را هم طراحی می کند. پس تا این لحظه نمی توان راه نجات دورزدن فیلترینگ را «استارلینک» دانست.»

اگر دولت ایران نسبت به فیلترینگ گسترده سایت های ایرانی نرمش خاصی نداشته باشد، راهکار مردم ایران در آینده برای استفاده از اینترنت چیست؟ کارشناس آی تی می گوید که هیچ طرح جایگزینی وجود ندارد: «اگر سایت های مختلف رفع فیلتر نشوند، هیچ راهکار درست و مناسبی حداقل «فعلا» وجود ندارد که ما مثل مردم بسیاری از کشور های دنیا به راحتی از اینترنت استفاده کنیم.

فیلترینگ شرایطی را ایجاد کرده که عملا دسترسی به اینترنت و استفاده از بسیاری از وب سایت ها مستلزم استفاده از راهکار های دورزدن فیلترینگ است. متاسفانه شرایطی را ایجاد کرده اند که کاربر مجبور می شود از اپ های ناامن استفاده کند و به تبع آن علاوه بر هزینه زیاد خرید فیلترشکن، ریسک امنیتی برای بسیاری از گروه های جامعه از دانش آموزان و دانشجویان گرفته تا گروه های آسیب پذیری مانند مشاغل خانگی ایجاد می کند.

به عنوان مثال بسیاری از زنان خانه دار و سرپرست خانوار که تا قبل از این محدودیت های گسترده از پلتفرم اینستاگرام برای تبلیغات و فروش محصولات خود استفاده می کردند، درحال حاضر با سد فیلترینگ و هزینه های مادی و امنیتی برای دورزدن آن به منظور کسب درآمد و چرخاندن چرخ اقتصاد خانواده در این شرایط دشوار اقتصادی مواجه هستند.