نحوه محاسبه تاثیر معدل در کنکور 1404

داوطلب های کنکور 1404، اگه می پرسید معدل چطور روی رتبه نهایی تون حساب میشه، باید بگم که بر اساس آخرین مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، معدل نهایی پایه دوازدهم شما 60 درصد تاثیر قطعی و معدل پایه یازدهم هم تاثیر مثبت داره. یعنی دیگه فقط تست زدن مهم نیست، نمرات امتحانات نهایی تون نقش خیلی پررنگی تو موفقیت نهایی تون ایفا می کنه. این قانون برای همه رشته ها، از ریاضی و تجربی و انسانی گرفته تا هنر و زبان، جدی و قطعیه.

سال هاست که کنکور جزو دغدغه های اصلی دانش آموزا و خانواده هاشونه. هر سال هم یه سری تغییرات جدید میاد که گاهی آدم رو گیج می کنه. تو این بین، بحث تاثیر معدل در کنکور این اواخر خیلی داغ شده. قبلاً شاید می شد معدل رو یه جورایی دست کم گرفت و با تراز کنکور جبرانش کرد، ولی از الان به بعد قضیه حسابی فرق کرده و نمرات نهایی تون واقعاً تعیین کننده اس. پس اگه می خواید بدونید چطور معدل تون روی سرنوشت کنکورتون تاثیر می ذاره و چه جوری می تونید بهترین استفاده رو ازش ببرید، تا آخر این مطلب با من همراه باشید که همه چیز رو کامل براتون روشن کنم.

کلیات تاثیر معدل در کنکور 1404 – چیا عوض شده؟

خب، اولین و مهم ترین چیزی که باید بدونید اینه که مصوبات جدید کنکور، حسابی اوضاع رو عوض کرده. قبلاً تاثیر معدل کمتر بود یا حتی مثبت، یعنی اگه خوب بود، کمک می کرد و اگه بد بود، زیاد ضرر نمی زد. ولی حالا قضیه خیلی جدی تر شده.

درصد تاثیر معدل: 60% قطعی یعنی چی؟

بر اساس آخرین مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی (مصوبه شماره 915)، برای کنکور 1404، معدل پایه دوازدهم شما 60 درصد تاثیر قطعی روی نمره نهایی کنکورتون داره. این یعنی چی؟ یعنی 60 درصد از نمره ای که باهاش قراره تو دانشگاه قبول بشید، مستقیم از نمرات امتحانات نهایی تون میاد. دیگه شوخی نیست، نه؟ این درصد برای سال های قبل کمتر بوده و رفته رفته زیاد شده، تا جایی که برای 1404 به 60 درصد رسیده.

برای اینکه بهتر متوجه بشید این تغییرات چطور تو سال های اخیر اتفاق افتاده، یه نگاهی به جدول زیر بندازید:

سال	تاثیر دروس عمومی (درصد)	تاثیر دروس تخصصی (درصد)	جمع کل تاثیر سوابق تحصیلی (درصد)
1402	26	14	40
1403	28	22	50
1404 و بعد از آن	30	30	60

همونطور که می بینید، روند به سمت افزایش تاثیر معدل بوده و الان دیگه حسابی باید نمرات نهایی رو جدی بگیرید. این قانون فقط برای رشته های نظری (ریاضی، تجربی، انسانی) نیست، بلکه رشته های پرمتقاضی هنر و زبان هم مشمول همین 60 درصد تاثیر قطعی میشن.

کدوم پایه ها روی کنکور 1404 تاثیر دارن؟

این سوال خیلی از داوطلب هاست که کدوم پایه های تحصیلی شون روی کنکور تاثیر می ذاره. قضیه خیلی ساده اس، ولی یه پیچیدگی کوچولو برای امسال داره که باید حواستون بهش باشه:

• پایه دوازدهم: این پایه پادشاه کنکور 1404 تو بخش معدله! همونطور که گفتم، 60 درصد تاثیر قطعی رو نمرات امتحانات نهایی دوازدهم شما داره. فرقی نمی کنه درس عمومی باشه یا تخصصی، هرچی که امتحان نهایی داشته باشه، نمره اش مهمه.
• پایه یازدهم: اینجاست که قضیه یه کم جالب میشه! نمرات امتحانات نهایی پایه یازدهم (که امسال 6 درسش قراره نهایی بشه) برای کنکور 1404 تاثیر مثبت داره. یعنی چی؟ یعنی سازمان سنجش میاد دو تا حالت رو محاسبه می کنه: یکی اینکه فقط نمرات دوازدهم رو لحاظ کنه، و یکی هم اینکه نمرات یازدهم و دوازدهم رو با هم ترکیب کنه. هر کدوم که تراز کل بالاتری بهتون داد، همون رو براتون اعمال می کنه. پس اگه نمرات یازدهمتون خوبه، به نفعتونه و اگه خدای نکرده پایین بود، ضرر نمی کنید، چون حالت بهتر براتون انتخاب میشه. از خرداد 1405 به بعد البته قضیه جدی تر میشه و همه دروس یازدهم نهایی میشن.
• پایه دهم: راحت باشید! تاثیر معدل پایه دهم کاملاً حذف شده و دیگه قرار نیست نمرات این پایه در کنکور تاثیری داشته باشه.

یه نکته خیلی مهم دیگه هم اینه که فقط نمرات امتحانات نهایی که به صورت سراسری و کشوری برگزار میشن، تاثیرگذارن. یعنی معدل کتبی دیپلم یا معدل کلی سال دوازدهم شما که شامل نمرات مستمر هم میشه، ملاک نیست. فقط و فقط نمرات تک تک درس های نهایی!

بیا حساب کتاب کنیم: فرمول و گام های محاسبه تاثیر معدل در کنکور 1404

حالا که کلیات رو فهمیدیم، بریم سراغ بخش اصلی و مهم ماجرا: چطوری این معدل ها حساب میشن و چه جوری با نمره کنکور ترکیب میشن؟ اینجا دیگه باید یه کم وارد جزئیات بشیم، ولی نگران نباشید، سعی می کنم خیلی ساده و خودمونی توضیح بدم.

اصلاً تراز یعنی چی؟

قبل از اینکه وارد فرمول ها بشیم، باید مفهوم تراز رو خوب درک کنید. تراز یه عدد خاصه که سازمان سنجش برای هر درس و هر نمره بهتون میده. چرا؟ چون یه نمره 18 تو درس فیزیک برای کنکور ریاضی، با یه نمره 18 تو درس تاریخ برای کنکور انسانی، ممکنه ارزش متفاوتی داشته باشه. سازمان سنجش با یه سری فرمول پیچیده، نمرات خام امتحانات نهایی رو به تراز تبدیل می کنه که نشون دهنده جایگاه نسبی شما بین بقیه داوطلب هاست. هرچی ترازتون بالاتر باشه، یعنی نسبت به بقیه عملکرد بهتری داشتید. این تراز هم برای نمرات نهایی اعمال میشه، هم برای نمرات کنکور.

گام اول: نمرات خام امتحانات نهایی رو تراز کنیم!

خب، اول از همه، نمره هایی که شما تو امتحانات نهایی دوازدهم و یازدهم می گیرید، خام هستن. یعنی مثلاً اگه تو زیست 19.5 شدید، این 19.5 مستقیماً وارد فرمول نمیشه. سازمان سنجش بعد از اینکه نتایج همه داوطلب ها میاد، با توجه به سختی امتحان و عملکرد کلی بچه ها، هر نمره خام رو به یه تراز تبدیل می کنه.

تصور کنید که در درس شیمی، نمره 17.5 گرفتید. این نمره خام بعد از فرآیند ترازآوری، ممکنه تبدیل به ترازی حدود 8200 بشه، در حالی که یه نمره 18 تو همون درس ممکنه تراز 8500 به بالا داشته باشه.

پس هرچی نمره تون بالاتر باشه، تراز اون درس هم بالاتر میره. این ترازها بعداً برای محاسبه تراز کل سوابق تحصیلی استفاده میشن.

گام دوم: تراز سوابق تحصیلی پایه دوازدهم رو دربیاریم

بعد از اینکه نمرات تک تک درس های نهایی دوازدهم شما تراز شد، سازمان سنجش میاد و این ترازها رو با ضرایب مشخص هر درس، جمع می کنه تا تراز کل سوابق تحصیلی دوازدهم شما به دست بیاد. هر درس ضریب خاص خودش رو داره که معمولاً درس های تخصصی ضریب بالاتری دارن.

فرمولش تقریباً این شکلیه (البته این یه فرمول ساده شدست):

تراز کل سوابق دوازدهم = (تراز درس 1 × ضریب درس 1) + (تراز درس 2 × ضریب درس 2) + …

این ضرایب رو سازمان سنجش هر سال اعلام می کنه و بسته به رشته تحصیلی شما (ریاضی، تجربی، انسانی) متفاوتن.

گام سوم: اعمال تاثیر مثبت پایه یازدهم برای کنکور 1404

این گام فقط برای کنکور 1404 مهمه و برای سال های بعد ممکنه تغییر کنه. یادتونه گفتم پایه یازدهم تاثیر مثبت داره؟ خب، اینجا دقیقاً توضیح میدم چطور اعمال میشه. سازمان سنجش میاد دو حالت رو در نظر می گیره:

1. سناریوی اول (با سابقه نهایی یازدهم): اگه شما تو امتحانات نهایی پایه یازدهم شرکت کرده باشید و نمرات خوبی گرفته باشید، سازمان سنجش میاد تراز دروس نهایی یازدهم رو هم با تراز دروس دوازدهم ترکیب می کنه و یه تراز کل سوابق تحصیلی یازدهم+دوازدهم رو حساب می کنه.
2. سناریوی دوم (فقط سابقه دوازدهم): تو این حالت، سازمان سنجش فقط تراز کل سوابق تحصیلی دوازدهم رو در نظر می گیره، یعنی انگار که اصلا نمرات یازدهم شما وجود نداره یا اونقدر پایین بوده که بهتره در نظر گرفته نشه.

بعد از اینکه این دو تا تراز محاسبه شد، سازمان سنجش میاد و بالاترین تراز رو برای شما انتخاب می کنه. یعنی اگه نمرات یازدهمتون خوب بوده و ترکیبش با دوازدهم، ترازتون رو بالا برده، اون رو اعمال می کنه. ولی اگه نمرات یازدهمتون پایین بوده و ترکیبش با دوازدهم، ترازتون رو کم کرده، اون وقت فقط تراز دوازدهم رو در نظر می گیره و نمره پایین یازدهم ضرری بهتون نمی رسونه. خیلی هم عالیه، نه؟

گام چهارم: ترکیب تراز سوابق تحصیلی با تراز آزمون کنکور

حالا که هم تراز نهایی سوابق تحصیلی شما (که بهترین حالت یازدهم و دوازدهم بود) رو داریم و هم تراز کنکور سراسری (یعنی اون ترازی که از تست زنی تون به دست آوردید)، نوبت ترکیب این دوتاست تا تراز کل نهایی پذیرش شما مشخص بشه.

فرمول نهایی خیلی ساده اس:

تراز کل نهایی پذیرش = (تراز نهایی سوابق تحصیلی × 60%) + (تراز کنکور سراسری × 40%)

یعنی 60 درصد از وزن کنکورتون رو سوابق تحصیلی تون تشکیل میده و 40 درصد باقیمانده رو آزمون کنکور.

یه مثال جامع و عددی برای درک بهتر:

فرض کنید شما یه داوطلب رشته تجربی هستید و اوضاع نمراتتون این شکلیه:

• تراز نهایی سوابق تحصیلی دوازدهم (بعد از تبدیل نمرات به تراز و اعمال ضرایب): 8500
• تراز نهایی سوابق تحصیلی یازدهم+دوازدهم (بعد از ترکیب): 8700 (چون یازدهم تون خوب بوده!)
• تراز آزمون کنکور سراسری شما (از تست زنی): 9000

اول، سازمان سنجش بین تراز 8500 (فقط دوازدهم) و 8700 (یازدهم+دوازدهم) بالاترین رو انتخاب می کنه، که میشه 8700. پس تراز نهایی سوابق تحصیلی شما میشه 8700.

حالا این تراز رو با تراز کنکورتون ترکیب می کنیم:

تراز کل نهایی پذیرش = (8700 × 0.60) + (9000 × 0.40)

تراز کل نهایی پذیرش = 5220 + 3600

تراز کل نهایی پذیرش = 8820

این 8820 همون عددیه که باهاش با بقیه رقابت می کنید و رتبه نهایی شما بر اساس اون مشخص میشه. دیدید چقدر نمرات نهایی می تونن تو تراز کلی شما تاثیرگذار باشن؟ یه نمره بالاتر تو امتحان نهایی می تونه کلی ترازتون رو جابجا کنه!

اوضاع خاص داوطلبان: معدل شما چطوری حساب میشه؟

تا اینجا راجع به بچه های نظام جدید که اوضاعشون تقریباً واضحه حرف زدیم. ولی خب، همه که نظام جدیدی نیستن. خیلی ها دیپلم نظام قدیم دارن، یا رشته شون فرق می کنه، یا اصلاً سابقه تحصیلی نهایی ندارن. تکلیف اینا چیه؟

دیپلم نظام قدیم ها: تکلیفشون چیه؟

اگه شما دیپلم نظام قدیم دارید، باید ببینید دیپلم تون رو چه سالی گرفتید:

• دیپلمه های سال های 1384 تا 1390: سوابق تحصیلی دوره دیپلم (سوم دبیرستان) شما تو کنکور لحاظ میشه. اما چون اون موقع برای دوره پیش دانشگاهی امتحان نهایی سراسری برگزار نمی شد، نمرات پیش دانشگاهی شما تاثیری ندارن.
• دیپلمه های سال های 1391 تا 1397: برای این دسته از داوطلبا، چون امتحانات نهایی دروس پیش دانشگاهی هم برگزار شده، سوابق تحصیلی هم دیپلم و هم پیش دانشگاهی شون تو کنکور اعمال میشه.

بازم تاکید می کنم، فقط نمرات امتحان های نهایی کشوری ملاکه، نه معدل کتبی یا کل.

دیپلم غیرمرتبط: چیکار کنم نمره ام صفر نشه؟

اگه شما دیپلم یه رشته رو دارید (مثلاً ریاضی) ولی می خواید تو گروه آزمایشی دیگه ای کنکور بدید (مثلاً تجربی)، ممکنه تو بعضی از درس های تخصصی رشته جدیدتون سابقه تحصیلی نداشته باشید. تو این حالت، سازمان سنجش برای اون درس ها نمره صفر در نظر می گیره که خب، تراز کل سوابق تحصیلی تون رو حسابی می کشه پایین و به ضررتونه.

راهکارش چیه؟ باید برید و سابقه تحصیلی ایجاد کنید! یعنی چی؟ یعنی باید تو امتحانات نهایی اون درس های تخصصی پایه دوازدهم که مرتبط با رشته کنکوریتونه و سابقه ندارید، شرکت کنید. با این کار، یه نمره براتون ثبت میشه و دیگه صفر نمی گیرید. اینجاست که اهمیت ترمیم معدل هم خودش رو نشون میده که جلوتر کامل توضیح میدم.

فنی و حرفه ای ها و کاردانش ها: حالا شما هم معدل دارید!

تا سال های قبل، داوطلب هایی که دیپلم فنی و حرفه ای یا کاردانش داشتن، مشمول تاثیر معدل تو کنکور نمیشدن. ولی برای کنکور 1404، این قانون عوض شده و همه داوطلبان، حتی شما عزیزان هم باید سابقه تحصیلی داشته باشید.

اگه دیپلم فنی یا کاردانش دارید و می خواید تو کنکور شرکت کنید، باید تو امتحانات نهایی دروس عمومی و تخصصی پایه دوازدهم (که سازمان سنجش مشخص می کنه) شرکت کنید تا براتون سابقه تحصیلی ایجاد بشه. نمرات این امتحانات، همون 60 درصد تاثیر قطعی رو روی کنکورتون دارن. پس حواستون باشه و به فکر ایجاد سابقه باشید.

کسایی که سابقه تحصیلی ندارن: یه فکر اساسی!

اگه شما جزو فارغ التحصیلان نظام های آموزشی خیلی قدیمی تر (قبل از 1384) هستید، یا اصلاً به هر دلیلی تو امتحانات نهایی پایه دوازدهم شرکت نکردید، سابقه تحصیلی معتبری ندارید. تو این حالت، سهم 60 درصدی سوابق تحصیلی شما تو کنکور 1404، صفر در نظر گرفته میشه. این یعنی عملاً 60 درصد از شانس موفقیت تون رو از دست میدید و فقط با اون 40 درصد نمره کنکور باید رقابت کنید که کار رو خیلی سخت می کنه.

بهترین راهکار برای این دسته از داوطلبان اینه که حتماً برای ایجاد سابقه تحصیلی اقدام کنن. این کار با شرکت تو امتحانات نهایی پایه دوازدهم در سال های جاری (مثلاً همین امسال خرداد 1404) امکان پذیره. با شرکت در این امتحانات، نمراتتون ثبت میشه و می تونید از تاثیر معدل تو کنکور بهره مند بشید.

ترمیم معدل برای کنکور 1404: چرا اصلاً مهمه و چطوری انجامش بدم؟

با توجه به تاثیر 60 درصدی و قطعی معدل تو کنکور 1404، ترمیم معدل دیگه یه انتخاب نیست، بلکه برای خیلی ها یه ضرورت به حساب میاد. اگه نمرات نهایی تون پایینه و حس می کنید می تونه تراز کنکورتون رو بکشه پایین، ترمیم معدل می تونه یه فرصت طلایی باشه که ورق رو برگردونید.

چرا باید ترمیم کنیم؟

راستش رو بخواید، وقتی 60 درصد از وزن کنکورتون دست نمرات نهاییه، اگه نمراتتون خوب نباشه، حتی اگه کنکور رو 100 بزنید هم ممکنه نتیجه دلخواهتون رو نگیرید. ترمیم معدل این شانس رو بهتون میده که نمرات پایین گذشته تون رو بهبود بدید و در نتیجه، تراز سوابق تحصیلی تون رو بالا ببرید. یادتون نره که هر نمره ای که تو ترمیم می گیرید، جایگزین نمره قبلی میشه، فقط اگه بهتر باشه! یعنی اگه ترمیم کردید و نمره تون بدتر شد، نمره قبلیتون سرجاش می مونه و ضرری بهتون نمی رسه.

شرایط ترمیم نمره در خرداد 1404:

برای خرداد 1404، شرایط ترمیم معدل یه کم منعطف تره:

• شما می تونید برای اولین بار، هم به صورت تک درس (یعنی فقط اون درس هایی که نمره تون توشون پایینه) و هم به صورت تمامی دروس (یعنی کل درس های نهایی پایه دوازدهم رو دوباره امتحان بدید) برای ترمیم نمره اقدام کنید.
• این یعنی اگه فقط تو یه درس مثل ریاضی نمره پایین گرفتید، لازم نیست همه درس ها رو دوباره امتحان بدید و می تونید فقط همون ریاضی رو ترمیم کنید.

ترمیم از خرداد 1405 به بعد:

از خرداد 1405 به بعد، قوانین ترمیم نمره یه کم تغییر می کنه و سخت گیرانه تر میشه:

• برای ترمیم نمره، باید تو امتحان تمامی دروس نهایی پایه مورد نظر (مثلاً اگه می خواید نمرات یازدهم رو ترمیم کنید، باید همه درس های نهایی یازدهم رو دوباره امتحان بدید) شرکت کنید. دیگه خبری از ترمیم تک درس نیست.
• خبر خوب اینه که محدودیتی تو دفعات ترمیم نخواهید داشت. یعنی اگه یه بار ترمیم کردید و باز هم راضی نبودید، می تونید دوباره و دوباره امتحان بدید تا به نمره دلخواهتون برسید.

نمره ای که تو ترمیم معدل می گیرید، اگه از نمره قبلی تون بالاتر باشه، ملاک محاسبه تراز سوابق تحصیلی نهاییتون قرار می گیره. پس اگه فرصت ترمیم دارید، به هیچ وجه از دستش ندید.

یادتون باشه، تلاش برای امتحانات نهایی و در صورت لزوم ترمیم معدل، مثل یک سرمایه گذاری بزرگه. هر نمره ای که بالاتر می گیرید، درصدی از راه قبولی رو براتون هموارتر می کنه.

نتیجه گیری

همونطور که دیدید، قضیه تاثیر معدل در کنکور 1404 خیلی جدیه و دیگه مثل قدیم نیست که بشه فقط به کنکور تکیه کرد. با تاثیر قطعی 60 درصدی سوابق تحصیلی پایه دوازدهم و تاثیر مثبت پایه یازدهم، نمرات امتحانات نهایی شما نقش حیاتی تو قبولی تون ایفا می کنن. پس خیلی مهمه که برای امتحانات نهایی حسابی برنامه ریزی کنید و از الان به فکر نمرات خوب باشید. اگه هم نمرات گذشته تون اونقدر که باید خوب نبوده، فرصت ترمیم معدل رو جدی بگیرید و ازش استفاده کنید.

دنبال کردن آخرین اطلاعیه ها و مصوبات سازمان سنجش و شورای عالی انقلاب فرهنگی هم خیلی مهمه، چون ممکنه هر لحظه یه تغییر جدیدی بیاد. با یه برنامه ریزی درست و تلاش مضاعف، هم تو امتحانات نهایی و هم تو کنکور سراسری، می تونید بهترین نتیجه رو بگیرید و به رشته و دانشگاه مورد علاقه تون برسید.

اگه سوالی دارید یا ابهامی براتون پیش اومده، حتماً تو بخش نظرات بپرسید تا با هم راجع بهش صحبت کنیم. خوشحال میشم بتونم کمکی بهتون بکنم. این مقاله رو هم اگه دوست داشتید، با دوستاتون به اشتراک بذارید تا اونا هم از این اطلاعات مهم باخبر بشن.